Jump to content

Մասնակից:SIROG1

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

'Օստգօթական Թագավորություն

 Օստգոթերը 7-րդ դարի վերջում պարտություն կրելով Սևծովյան տափաստաններում ընգրկվեցին հոների մի մասի կազմում և նրանց հետ շարժվեցին դեպի Եվրոպա:

451թ.ին Գլիայի Կտալոնայան դաշտում տեղի ւնեցավ վճռական ճակատամարտ որ հայտնի է <<Ժողովուրդների մեծ ջարդ>> անունով:մի կողմից կռվում էին հռոմեացիները և նրանց ֆեդեռատնրը Սեյիոսի գլխավորւթյամբ ,մյուս կողմից հոները իրենց հպտկ գերմանական ցեղերի հետ միասին Աթիլլայի գլխավորութամբ:Հոների մնացորդները ստիպված ետ վերադարձան դեպի արևելք և բնակություն հաստատեցին Հռոմեական Պանոմիս պրովինցիայում ,իսկ գերմանական ցեղերը տարածքներ էին փնտրոում տեղավորելու համար քանի որ 453թ ին Աթիլլան մահացավ և նրա ստեղծած ցեղային միությունը փլուզվեց: 476թ կործանվեց Արևմտահռոմեական կայսրությւնը:Վերջին կայսր Հռոմուլոս Ավգուստուլոսը աքսորվեց Ռվեննա:Ապստամբ բարբարոսների ղեկավարած Օդօոսկրը իրեն հռչակեց թագավոր,իսկ կայսերական նծաններն ուղարկեց արևմտահռոմեական կայսր Զենոնին,իրեն պաշտոնապես համարելով արևմուտքի կառավարիչ:Օդուսկրը բռնագրավեց ոլոր հեղերի 1/3-ը և բաժանեց բարբարոսներն:Հենց այդ ժամանակ էլ իտալիա ներխուժեցին Օստգոթերը,առաջնորդ Թեոդորիքի գլխավորությամբ 486-526թթ:Թե ոդորիքտ դաժան ու խորամանկ մարդ էր և տեսնելով,որ ռազմական ճանապարհով չի կարող պարտության մատնել Օդոսկրին, հաշտության առաջարկություն արեց:Նա պայմանագիր կնքելու համար խնջույք կազմակերպեց և սպանեց Օդոսկրին ու իրեն հռչակեց թագավոր: Օստգոթերի պետությունը տարբերվում էր մյուս բարբարոսական թագավորություններից,քանի որ դրանք հիմնվել էին պրովինցիաներում ,իսկ օստգոթականը մի բուն Իտաիայում: Թեոդորիքը վարում էր երկակի քաղաքականություն,նա հենվում է`ր թե օստգոթական ավագանու ,թե հռոմեական արիստոկրատիայի վրա:Տեղի է ունենում աշխատանք բաժանում օստգոթերը ծառայում թին բնակում ,իսկ հռոմեական արիստոկրատիան վարչական տնտեսական պաշտոնում,և դա բնական է`, քանի որ օստգոթերը անգրագետ էին և միայն կարող էին զբաղվել ռազմական գործով: Թեոդորիքի արքունիքում պայքար էր գնում հռոմեական ազնվականության և օստգոթական ավագանու միջև,թագավոին իրենց ազդեցության տակ գցելու համար:Այդ պայքարն ավելի ուժեղացավ Թեոդորիքի հաջորդ և ժառանգորդ Համալսոնդի օրոք:Նա Թեոդորիքի դուստրն էր և ստացել էր ժամանակի համար փայլուն կրթություն,տիրապետում էր լատիներենի,հունարենի և խոնարհվում էր անդիկ մշակույթի առաջ:Դա դուր չէր գալիս օստգոթական ավագանուն ,որը դավադրություն կազմակերպեց Հմազասոնդի դեմ և վերջնական զոհ գնաց դրան:Գահը գրավեց Վիդիկեսը:Եթե թեոդորիքին ու նրադստեը հաջողվում էր հավասարակշռություն պահպանել արքունիքում,ապա Վեդիկեսը բաահայտորեն վարում էր օստգոթական ավագանու շահերից բխող քաղաքականություն:Դա մեծ դժգոհություն առաջացրեց հռոմեական ավագանու մեջ,որոնք սկսեցին օգնություն խնդրել արևելահռոմեական կայսրից:Այդ ժամանակ Արևելահռոմեական կայսրն էր Հուստիանոս 1-ին կայսրը 527-565թթ:Նա մտադիր էր վերականգնել հռմեական կայսրությունը իր նախկին սահմաններով և իրադրւթյունը հարմար հմարեց ու զորքերը ուղղարկեց Իտալիա օստգոթերի թագավորությունը վերացնելու համար:Բյուզանդակը Վելիստիոսի գլխավորությամբ Հյուսիսային Իտալիայից,ուր կործանվել էր վանդալական թագավորությունը ափ իջավ Իտալյայում:Այստեղ օստգոթերը համառ դիմադրություն ցույց տվեցին:541թ Վիդիկսին հաջորդեց Տոտիլլան:Նա հենվում է`ր ոչ թէ ռազմական ավագանու,այլ ժողովրդական ավելի լայն զանգվածի վրա:Տոտիլլան խոշոր հողատերերից բռնագրավում էր հողը և բաժանում ունեզուրկ գյուղացիներին,տերերից փախած ստրուկներին ազատություն շնորհվում և ծառայության վերցնում իր մոտ բանակում~:Նրա այս միջոցառումները համապատասխանում էին թե` օստգոթերի թե հռոմեա`ցիների ստորին խավի շահերին:Վելիստիոսին չհաջողվեց արագ հաջ``ողության հասնել և պատերազմը ձգձգվեց :Հուստիանոսը Իտալիայում գործող` զորքերի հրա`մանատար նշանակեց ծագումով հայ զորավար ~Նարսեսին:Վեջինիս հաջողվեց 555թ ջախջախել Տոտիլլայի զորքերը,որն էլ ճակատամարտում զոհվեց:Հուստիանոսը Իտալիայում հռչակեց <<պագմատիկ>> սանկցիա ըստ որի Իտալիայով վերսկսվում էին ստրկատիրական կարգերը և փախած ստրուկները պետք է վերադառնային տերերին:Բոլորը դժգոհ էին բաց տերերից:Մոտ կես դարի ընթացքում ստրկական համակարգում խոշոր փոփոխություններ էին տեղի ունեցել և հնարամիտ չէր ետ շրջել պատմության անիվը:Դրանով էր աբցատրվում ,որ բյուզնդացիների իշխանությունը կարճ տևեց: