«Մասնակից:Tatevik2004/Ավազարկղ3»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
Ջնջվում է էջի ամբողջ պարունակությունը Պիտակներ՝ Դատարկում հետշրջված |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ տնտեսություն}} |
|||
'''Լատվիայի տնտեսություն''', բաց տնտեսություն [[Եվրոպա]]յում, մտնում է Եվրոպական միասնական շուկայի մեջ: Լատվիան [[Առևտրի համաշխարհային կազմակերպություն|Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության]] (ԱՀԿ) անդամ է 1999 թվականից<ref>{{cite web|url=http://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm|title=Members and Observers}}</ref>, [[Եվրամիություն|Եվրամիության]] անդամ՝ 2004 թվականից, [[Եվրագոտի|Եվրագոտու]] անդամ՝ 2014 թվականից և [[ՏՀԶԿ]] անդամ՝ 2016 թվականից<ref name=leta010716>{{cite news | title = Latvia becomes full-fledged OECD member | url = http://www.leta.lv/eng/home/important/133A0BDE-1CFF-C571-B077-54B3F50A45E6/ | access-date = 4 July 2016 | agency = LETA | date = 1 July 2016 | archive-date = 10 August 2016 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160810085830/http://www.leta.lv/eng/home/important/133A0BDE-1CFF-C571-B077-54B3F50A45E6/ | url-status = dead }}</ref>։ Լատվիան աշխարհում [[Համաշխարհային բանկի խումբ|Համաշխարհային բանկի խմբի]] կողմից պատրաստված «Գործարարության դյուրինության» ինդեքսով 14-րդն է<ref>{{cite web|url=http://www.doingbusiness.org/economyrankings/ |title=Rankings – Doing Business – The World Bank Group |publisher=Doing Business |access-date=6 September 2012}}</ref>: Համաձայն 2011 թվականի [[Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս]]ի՝ Լատվիան պատկանում է մարդկային զարգացման շատ բարձր երկրների խմբին<ref>[http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf Human Development Index and its components] Retrieved 2012-09-06</ref>: Իր աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ տարանցիկ ծառայությունները, ինչպես նաև փայտանյութի և փայտամշակման, գյուղատնտեսության և սննդամթերքի, մեքենաների և էլեկտրոնային սարքերի արտադրությունը բարձր զարգացած են: |
|||
Լատվիայի տնտեսությունն 2006-2007 թվականներին ունեցել է [[ՀՆԱ]]-ի արագ աճ՝ տարեկան ավելի քան 10%-ով, սակայն 2009 թվականին մտել է անկման փուլ, որը տեղի է ունեցել ընթացիկ հաշվի անկայուն դեֆիցիտի, անշարժ գույքի շուկայի փլուզման և համաշխարհային տնտեսության ֆոնին մեծ պարտքի ազդեցության պատճառով: Երկրորդ խոշոր բանկի՝ ''Parex Bank''-ի փլուզման հետևանքով 2009 թվականին ՀՆԱ-ն կրճատվել է գրեթե 18%-ով<ref>The CIA World Factbook [https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/latvia/ Latvia – CIA – The World Factbook] Retrieved 2012-09-06</ref>, և [[Եվրամիություն]]ը, [[Արժույթի միջազգային հիմնադրամ]]ը և այլ միջազգային դոնորները զգալի ֆինանսական օգնություն են տրամադրել Լատվիային՝ որպես համաձայնագրի կողմ` պաշտպանել արժույթի կապը [[եվրո]]յի հետ՝ կառավարության խստագույն խնայողության միջոցառումների հանձնառության դիմաց: 2011 թվականին Լատվիան գրանցել է ՀՆԱ-ի 5,5% աճ<ref>{{cite news| url=http://www.baltic-course.com/eng/analytics/?doc=54355 | work= The Baltic Course | title=GDP of Latvia increased by 5.5% in 2011| date= 9 March 2012 | access-date=24 March 2012}}</ref>, և այդպիսով Լատվիան կրկին հանդիսացել է Եվրամիության ամենաարագ աճող տնտեսություն ունեցողներից մեկը տարածաշրջանում։ ԱՄՀ/ԵՄ ծրագիրը հաջողությամբ ավարտվել է 2011 թվականի դեկտեմբերին<ref>[http://www.imf.org/external/np/speeches/2012/060512.htm Latvia and the Baltics—a Story of Recovery] by Christine Lagarde managing director, International Monetary Fund Riga, 5 June 2012</ref>: |
|||
Սեփականաշնորհումը հիմնականում ավարտված է, բացառությամբ որոշ խոշոր պետական կոմունալ ձեռնարկությունների: Արտահանման աճը նպաստել է տնտեսության վերականգնմանը, սակայն երկրի տնտեսական ակտիվության հիմնական մասը բաժին է ընկնում ծառայությունների ոլորտին։ |
|||
== Տնտեսական պատմություն == |
|||
Դարեր շարունակ [[Հանզա]]յական և Գերմանական ազդեցության տակ, իսկ հետո միջպատերազմյան անկախության ժամանակ Լատվիան օգտագործել է իր աշխարհագրական դիրքը որպես արևելք-արևմուտք առևտրային կարևոր կենտրոն: Արդյունաբերությունը սպասարկել է տեղական շուկաներին, մինչդեռ փայտանյութը, թուղթը և գյուղատնտեսական ապրանքները Լատվիայի հիմնական արտահանման միջոցներն են եղել: |
|||
Մինչ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ը, Լատվիան առաջադեմ արտադրական հանգույց է հանդիսացել [[Ռուսական կայսրություն]]ում, որը հիմնականում սպասարկել է ռուսական շուկան<ref name=":0">{{Cite journal |last=Klimantas |first=Adomas |last2=Norkus |first2=Zenonas |last3=Markevičiūtė |first3=Jurgita |last4=Grytten |first4=Ola Honningdal |last5=Šiliņš |first5=Jānis |date=2023 |title=Reinventing perished “Belgium of the East”: new estimates of GDP for inter-war Latvia (1920–1939) |url=https://doi.org/10.1007/s11698-023-00275-y |journal=Cliometrica |language=en |doi=10.1007/s11698-023-00275-y |issn=1863-2513}}</ref>: 1918 թվականին՝ անկախություն ձեռք բերելուց հետո, Լատվիան կորցրել է առաջադեմ արտադրական կենտրոնի իր կարգավիճակը<ref name=":0" />։ Լատվիան միջպատերազմյան ժամանակաշրջանում ձգտել է դառնալ սննդամթերքի միջազգային արտահանող և վերաարդյունաբերականացվել<ref name=":0" />: Լատվիայում մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի աճ է գրանցվել միջպատերազմյան ժամանակաշրջանում, թեև որոշ տնտեսական պատմաբաններ պնդում են, որ [[Կարլիս Ուլմանիս]]ի ավտորիտար ռեժիմի (1934-1940) ժամանակաշրջանում եղել է լճացում<ref name=":0" />։ |
|||
Իր անկախությունը վերականգնելուց հետո Լատվիան շարունակել է շուկայական ուղղվածություն ունեցող բարեփոխումները, թեև չափված տեմպերով: Նրա ազատ առուվաճառքի արժույթը՝ լատը, ներդրվել է 1993 թվականին և կայուն ձևով արժևորվել է համաշխարհային խոշոր արժույթների նկատմամբ։ Գնաճը 1992 թվականի 958,6%-ից կրճատվել է մինչև 25%՝ մինչև 1995 թվականը, իսկ 1,4%՝ մինչև 2002 թվականը։ |
|||
Մինչև 2008 թվականի կեսերը Լատվիան ունեցել է Եվրոպայի ամենաարագ զարգացող տնտեսությունը։ 2003 թվականին ՀՆԱ-ի աճը կազմել է 7,5%, գնաճը՝ 2,9%։ Խորհրդային շրջանի կենտրոնացված պլանային համակարգը փոխարինվել է ազատ շուկայական սկզբունքների վրա հիմնված կառույցով։ 2005 թվականին մասնավոր հատվածի մասնաբաժինը ՀՆԱ-ում կազմել է 70%<ref>Ruta Aidis, Friederike Welter: ''[https://books.google.com/books?id=S1yqa7MlLgUC The Cutting Edge: Innovation and Entrepreneurship in New Europe]'', Edward Elgar Publishing, 2008, p. 32</ref>: Մինչ թեթև արդյունաբերության վերականգնումը և [[Ռիգա]]յի՝ որպես տարածաշրջանային ֆինանսական և առևտրային կենտրոնի վերածվելը՝ փոխհատուցել են պետական արդյունաբերական հատվածի և գյուղատնտեսության կրճատումը: Գործազրկության պաշտոնական ցուցանիշը պահպանվել է 7%-10% միջակայքում: |
|||
=== Տնտեսական անկում 2008-2010 թվականներ === |
|||
2007-2008 թվականների [[ֆինանսական ճգնաժամ]]ը լրջորեն խաթարել է Լատվիայի տնտեսությունը՝ հիմնականում հեշտ վարկային փուչիկի արդյունքում, որը սկսել է գոյանալ 2004 թվականին։ Փուչիկը պայթել է՝ հանգեցնելով արագ թուլացող տնտեսության՝ հանգեցնելով [[բյուջե]]ի, [[աշխատավարձ]]երի և [[գործազրկություն|գործազրկության]] [[ճգնաժամ]]ի<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/8496925.stm| publisher=BBC | first=McGuinness | last=Damien | title=In Pictures: Latvia economy reels in recession | date=4 February 2010}}</ref>։ Լատվիան ամենավատ տնտեսական ցուցանիշն ունեցել է 2009 թվականին, որի տարեկան աճը միջինում կազմել է -18%: |
|||
Լատվիայի տնտեսությունը մտել է հարկաբյուջետային անկման փուլ 2008 թվականի երկրորդ կիսամյակի ընթացքում՝ վարկային [[սպեկուլյացիա]]ների երկարատև շրջանից և անշարժ գույքի արժեքների անիրատեսական գնաճից հետո: 2007 թվականի ազգային հաշվի [[դեֆիցիտ]]ը ներկայացրել է տարվա համար ՀՆԱ-ի ավելի քան 22%-ը, մինչդեռ գնաճը գործել է 10%<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/latvia/|title=Latvia |publisher=CIA|access-date=15 December 2008}}</ref>։ 2009 թվականին գործազրկությունն աճել է մինչև 23% և եղել ամենաբարձրը ԵՄ-ում<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/8533641.stm | publisher=BBC News | title=Robin Hood hacker exposes bankers | date=24 February 2010 | access-date=1 May 2010}}</ref>: |
|||
2008 թվականի տնտեսագիտության [[Նոբելյան մրցանակ]]ակիր [[Փոլ Քրուգման]]ը 2008 թվականի դեկտեմբերի 15-ին [[New York Times]]-ի իր ''Op-Ed'' սյունակում գրել է. |
|||
''«Սուր խնդիրները Եվրոպայի ծայրամասում են, որտեղ շատ ավելի փոքր տնտեսություններ ճգնաժամեր են ապրում, որոնք խիստ հիշեցնում են [[Լատինական Ամերիկա]]յի և [[Ասիա]]յի անցյալի ճգնաժամերը. Լատվիան նոր [[Արգենտինա]]ն է»<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2008/12/15/opinion/15krugman.html |title=European Crass Warfare |work=[[The New York Times]]|access-date=15 December 2008 | first=Paul | last=Krugman | date=15 December 2008}}</ref>:'' |
|||
2009 թվականի օգոստոսին Լատվիայի ՀՆԱ-ն տարեկան կտրվածքով նվազել է 20%-ով, իսկ ''Standard & Poor's''-ը կանխատեսել է հետագա ևս 16% անկում: [[Արժույթի միջազգային հիմնադրամ]]ն առաջարկել է [[դևալվացիա]]յի ենթարկել Լատվիայի արժույթը, սակայն Եվրամիությունը դեմ է եղել դրան՝ պատճառաբանելով, որ Լատվիայի պարտքի մեծ մասը արտահայտված է արտարժույթով<ref>{{cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/finance/financetopics/financialcrisis/6006322/SandP-downgrades-Baltic-states-debt-ratings.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20090813100421/http://www.telegraph.co.uk/finance/financetopics/financialcrisis/6006322/SandP-downgrades-Baltic-states-debt-ratings.html|url-status=dead|archive-date=13 August 2009|title=S&P downgrades Baltic states' debt ratings |last=Evans-Pritchard|first=Ambrose |work=[[The Daily Telegraph]]|location=London |date=10 August 2009}}</ref>: Ֆինանսական տնտեսագետ Մայքլ Հադսոնը, նախքան արժեզրկումը, հանդես է եկել արտարժութային պարտավորությունները [[լատվիական լատ]]ով վերահաշվարկելու օգտին նախագծով: |
|||
Այնուամենայնիվ, մինչև 2010 թվականը վկայություններ են եղել, որ Լատվիայի ներքին արժեզրկման քաղաքականությունը հաջող է<ref>{{Cite web |url=http://www.bbn.ee/article/2010/02/08/Moody_s_Latvian_economy_is_stabilizing |title=Baltic Business News, 8 February 2010 |access-date=17 January 2012 |archive-date=6 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306025950/http://bbn.ee/article/2010/02/08/moody_s_latvian_economy_is_stabilizing |url-status=dead }}</ref>: |
|||
=== Տնտեսական աճ 2010-2012 թվականներ === |
|||
Երկրի տնտեսական իրավիճակը բարելավվել է 2010 թվականից սկսած<ref>[http://www.bbn.ee/article/2010/02/08/Moody_s_Latvian_economy_is_stabilizing Moody's: Latvian economy is stabilizing] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306025950/http://bbn.ee/article/2010/02/08/moody_s_latvian_economy_is_stabilizing |date=6 March 2016 }} Baltic Business News, Retrieved on 3 September 2012</ref>, և 2012 թվականին Լատվիան ԱՄՀ-ի գործադիր տնօրեն Քրիստին Լագարդի կողմից<ref>[http://www.leta.lv/eng/home/important/619F6516-7334-4B81-B10C-8D4FA60B09EF/ Those who change will endure – IMF managing director] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190810223959/http://www.leta.lv/eng/home/important/619F6516-7334-4B81-B10C-8D4FA60B09EF/ |date=10 August 2019 }} LETA Retrieved on 5 June 2012</ref> բնութագրվել է որպես հաջողված՝ ցույց տալով աճի ուժեղ կանխատեսումներ։ Լատվիայի տնտեսությունն 2011 թվականին աճել է 5,5%-ով<ref>[http://www.danskebanka.lv/en/about/press/2012/danske-bank-expect-latvian-gdp-to-grow/ Danske Bank: we expect Latvian GDP to grow by 2.0% y/y in 2012] Retrieved on 3 September 2012</ref>, իսկ 2012 թվականին՝ 5,6%-ով՝ հասնելով Եվրոպայում աճի ամենաբարձր տեմպերին<ref>[http://www.macroeconomics.lv/gdp-growth-latvia-56-fastest-europe-growth-moderate-year GDP growth in Latvia, at 5.6%, the fastest in Europe; growth to moderate this year] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131022124109/http://www.macroeconomics.lv/gdp-growth-latvia-56-fastest-europe-growth-moderate-year |date=22 October 2013 }}</ref>: ՀՆԱ-ն 2018 թվականին գերազանցել է նախաճգնաժամային մակարդակը<ref>{{Cite web|title=GDP (constant 2015 US$) – Latvia {{!}} Data|url=https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD?locations=LV|access-date=2021-12-01|website=data.worldbank.org}}</ref>։ |
|||
=== Տնտեսական հետևանքներ 2022-2023 թվականներ === |
|||
2022 թվականի փետրվարին [[Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա (2022-այժմ)|Ռուսաստանի ներխուժումն Ուկրաինա]] որոշ տնտեսական խնդիրներ է առաջացրել Լատվիայում։ ՀՆԱ-ի իրական աճը 2022 թվականին դանդաղել է մինչև 2,8 տոկոս՝ 2021 թվականի 4,3 տոկոսից: Ռուսաստանը Լատվիայի հիմնական առևտրային գործընկերն է, և ԵՄ պատժամիջոցներն ազդել են դրա վրա: Էներգիայի արժեքի կտրուկ աճը, գազի և նավթի այլընտրանքային աղբյուրներ փնտրելու անհրաժեշտությունը, ինչպես նաև լոգիստիկ խնդիրները հանգեցրել են նրան, որ 2022 թվականին [[գնաճ]]ը միջինում կազմել է 17,2%, իսկ 2023 թվականին նորից իջել է՝ հասնելով միանիշ թվի<ref>{{cite web |title=Republic of Latvia: Staff Concluding Statement of the 2023 Article IV Mission |url=https://www.imf.org/en/News/Articles/2023/06/13/mcs061323-republic-of-latvia-staff-concluding-statement-2023-article-iv-mission |date=13 June 2023}}</ref>։ |
|||
== Սեփականաշնորհում == |
|||
Լատվիայում սեփականաշնորհումը գրեթե ավարտված է: Գործնականում նախկինում պետական սեփականություն հանդիսացող բոլոր փոքր և միջին [[ընկերություն]]ները սեփականաշնորհվել են՝ թողնելով միայն փոքր թվով քաղաքականապես զգայուն խոշոր պետական ընկերություններ: Մասնավորապես, երկրի գլխավոր էներգետիկ և կոմունալ ծառայություններ մատուցող ընկերությունը՝ [[Լատվէներգո]]ն, մնում է պետական սեփականություն, և այն սեփականաշնորհելու ծրագիր չկա։ Կառավարությունը նաև փոքրամասնության բաժնետոմսեր ունի Վենտսպիլս նավթի տարանցման ընկերությունում և երկրի գլխավոր հեռահաղորդակցական Լատտելեկոմ ընկերությունում, սակայն նա նախատեսում է մոտ ապագայում հրաժարվել իր [[բաժնետոմս]]երից: |
|||
Օտարերկրյա ներդրումները Լատվիայում դեռ համեստ են՝ համեմատած հյուսիս-կենտրոնական [[Եվրոպա]]յի մակարդակների հետ: 1997 թվականին Լատվիայում ընդունվել է օրենք, որն ընդլայնել է հողի վաճառքի շրջանակը, ներառյալ հողի վաճառքն օտարերկրացիներին: Լատվիայի ընդհանուր օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների 10,2%-ը ամերիկյան ընկերությունները ներդրել են 1999 թվականին (127 մլն $): Նույն թվականին [[ԱՄՆ]]-ն արտահանել է 58,2 մլն $-ի ապրանքներ և ծառայություններ Լատվիա և ներմուծել 87,9 մլն $-ի ապրանքներ՝ ցանկանալով միանալ արևմտյան տնտեսական հաստատություններին, ինչպիսիք են՝ [[Առևտրի համաշխարհային կազմակերպություն]]ը, [[ՏՀԶԿ]]-ն և Եվրամիությունը: Լատվիան 1995 թվականին ստորագրել է Եվրոպական համաձայնագիր [[ԵՄ]]-ի հետ՝ 4 տարի անցումային շրջանով: Լատվիան և Միացյալ Նահանգները պայմանագրեր են ստորագրել ներդրումների, առևտրի և մտավոր սեփականության պաշտպանության, կրկնակի հարկումից խուսափելու մասին։ |
|||
== Զբաղվածություն == |
|||
[[Պատկեր:Employed-unemployed in Latvia 1996-2017.svg|thumb|400px|Լատվիայում զբաղված-գործազուրկ հարաբերակցությունը՝ 15-74 տարեկան աշխատուժով (հազար մարդ)՝ 1996-2017 թվականներին և շղթայական ՀՆԱ-ի հետ կապված` 2010 թվական (մլրդ եվրո) |
|||
Տվյալները՝ [http://data.csb.gov.lv/pxweb/en/Sociala/Sociala__ikgad__nodarb/NB0010.px/table/tableViewLayout2/?rxid=a79839fe-11ba-4ecd-8cc3-4035692c5fc8 Լատվիայի վիճակագրություն]]] |
|||
[[File:Latvia average wage, 2017.svg|thumb|400px| |
|||
<div style="float: right;"> |
|||
{{Legend|#C8007E|{{0}}510-{{0}}593}} |
|||
{{Legend|#E148AF|{{0}}594-{{0}}676}} |
|||
{{Legend|#F4A1DC|{{0}}677-{{0}}759}} |
|||
{{Legend|#FED8F0|{{0}}760-{{0}}842}} |
|||
{{Legend|#E1FFCC|{{0}}843-{{0}}925}} |
|||
{{Legend|#ACFA79|{{0}}926-1008}} |
|||
{{Legend|#6ED81C|1009-1091}} |
|||
{{Legend|#39AA00|1092-1170}} |
|||
</div> |
|||
Միջին ամսական համախառն աշխատավարձը պետական իրավասության ներքո գտնվող քաղաքներում և շրջաններում (եվրոյով) 2017թ.: Չհաշված 50 աշխատողների թվով մասնավոր հատվածի ձեռնարկությունները: |
|||
Տվյալները՝ [http://data.csb.gov.lv/pxweb/en/Sociala/Sociala__ikgad__dsamaksa/DS0070_euro.px/?rxid=cdcb978c-22b0-416a-aacc-aa650d3e2ce0 Լատվիայի Կենտրոնական վիճակագրական բյուրո]]] |
|||
Միջին աշխատավարձն ավելի բարձր է Ռիգայում և Վենտսպիլսում և նրանց շրջակայքում, որտեղ հետ են մնում ցամաքային սահմանամերձ շրջանները, հիմնականում Լատգալե շրջանը: |
|||
== Ոլորտներ == |
|||
=== Հիմնական === |
|||
==== Գյուղատնտեսություն ==== |
|||
Լատվիայում 2018 թվականին արտադրվել է՝ |
|||
* 1,4 մլն տոննա [[ցորեն]], |
|||
* 426 հազար տոննա [[կարտոֆիլ]], |
|||
* 306 հազար տոննա [[սովորական գարի]], |
|||
* 229 հազար տոննա [[սևուկ]], |
|||
* 188 հազար տոննա [[ցանովի վարսակ]], |
|||
* 81 հազար տոննա [[աշորա]], |
|||
* 80 հազար տոննա [[ունդ]], |
|||
ի հավելումն այլ գյուղատնտեսական ապրանքների ավելի փոքր արտադրությունների<ref>[http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC/ Latvia production in 2018, by FAO]</ref>: |
|||
=== Մշակող արդյունաբերություն === |
|||
* Տրիկոտաժե արտադրանքներ՝ 1965 թվականից |
|||
=== Ծառայությունների ոլորտ === |
|||
2022 թվականին Լատվիայում գրանցված ամենաշատ ընկերություններ ունեցող ոլորտը ծառայություններն է՝ 71,692 ընկերություններով, որին հաջորդում են մանրածախ [[առևտուր]]ը և [[ֆինանսներ]]ը, [[ապահովագրություն]]ը և [[անշարժ գույք]]ը՝ համապատասխանաբար 15,300 և 10,287 ընկերություններով<ref>{{cite web | url=https://www.hithorizons.com/eu/analyses/country-statistics/latvia | title=Industry Breakdown of Companies in Latvia | website=HitHorizons}}</ref>: |
|||
== Ենթակառուցվածք == |
|||
=== Էներգետիկ === |
|||
[[Պատկեր:Pļaviņu HES ar atvērtām slūžām.JPG|thumb|Պլավինաս հիդրոէլեկտրակայան]] |
|||
[[Պատկեր:GDP_per_capita_Baltics.svg|thumb|right|[[Էստոնիա]]յի, [[Լատվիա]]յի և [[Լիտվա]]յի մեկ շնչի հաշվով իրական [[ՀՆԱ]]-ի զարգացում]] |
|||
Լատվիական էլեկտրաէներգիայի մեծ մասն արտադրվում է հիդրոէլեկտրակայանով: Խոշորագույն ՀԷԿ-երն են Պլավինասի հիդրոէլեկտրակայանը, Ռիգայի հիդրոէլեկտրակայանը և Կեգում հիդրոէլեկտրակայանը։ |
|||
2017 թվականին ՀԷԿ-ում արտադրվել է մոտ 4381 ԳՎտժ, իսկ հողմային էներգիայում՝ 150 ԳՎտժ։ 2021-2030 թվականների էներգետիկ ծրագրի շրջանակներում նախատեսվում է ավելացնել հողմային էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը: |
|||
Լատվիան իր [[բնական գազ]]ի 100%-ը ներմուծում էր [[Ռուսաստան]]ից<ref>"[https://www.e3g.org/docs/E3G_Trends_EU_Gas_Demand_June2015_Final_110615.pdf Europe's Declining Gas Demand: Trends and Facts about European Gas Consumption – June 2015]". (PDF). p.9. E3G. Source: Eurostat, Eurogas, E3G.</ref>, մինչդեռ 2023 թվականի հունվարին արգելվել է դրա ներմուծումը։ |
|||
=== Տրանսպորտ === |
|||
Հիմնական նավահանգիստները գտնվում են [[Ռիգա]]յում (Ռիգայի ազատ նավահանգիստ և Ռիգայի ուղևորային տերմինալ), [[Վենտսպիլս]]ում ([[Վենտսպիլսի նավահանգիստ]]) և [[Լիեպայա]]յում (Լիեպայա նավահանգիստ): Տարանցիկ երթևեկության մեծ մասն օգտագործում է դրանք, իսկ բեռների կեսը հում [[նավթ]] և նավթամթերքներ են: |
|||
[[Լատվիական երկաթուղի]]ն Լատվիայի ազգային պետական երկաթուղային ընկերությունն է։ Նրա դուստր ընկերությունները և՛ ուղևորափոխադրումներ են իրականացնում, և՛ մեծ քանակությամբ բեռնափոխադրումներ են իրականացնում: Բեռնատար գնացքները գործում են ողջ ընթացիկ ուղևորային ցանցով, և մի շարք գծեր ներկայումս փակ են ուղևորների սպասարկման համար: |
|||
Ռիգայի միջազգային օդանավակայանը Լատվիայի միակ խոշոր [[օդանավակայան]]ն է, որը տարեկան տեղափոխում է մոտ 5 միլիոն ուղևոր: Այն [[Բալթյան երկրներ]]ի ամենամեծ օդանավակայանն է և ուղիղ չվերթներ ունի 30 երկրների ավելի քան 80 ուղղություններով: Այն նաև հանդիսանում է [[Air Baltic]]-ի գլխավոր հանգույցն է: |
|||
== Տես նաև == |
|||
*[[Բալթյան վագրեր]] |
|||
*[[Եվրոպայի տնտեսություն]] |
|||
== Ծանոթագրություններ == |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Լատվիայի տնտեսություն}} |
|||