«Լալվարի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Խաղողի սորտեր ՀոթՔաթ գործիքով
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
ԼԻ ՄՈՒ ԶԻՆ, մսա տու տա վա րի ցեղ։ Ան վա նու մը՝ Ֆրան սի ա յի պատմ. Լի մու զեն (Limousion) պրո վին ցի ա յի անու նից։ Ծա գել է Ֆրան սի ա յի արմ. և կենտր. շրջան նե րում բուծ ված տեղ. աք վի տան յան տա վա րից։ Ցե ղը հայ տնի է XIX դ-ի վեր ջե րից։ Կեն դա նի նե րը բար ձրա մար մին են։ Կրծքա վան դա կը կլոր է, մեջ քը բա վա կա նին լայն ու հա վա սար՝ լավ զար գա ցած մկա նուն քով։ Սրբոս կրը՝ եր կար, մկա նուտ, ազ դրա մա սը՝ լի ամ սոտ։ Գույ նը՝ մուգ կար միր, փո րի ստո րին հատ վա ծում, աչքե րի շուր ջը և քթա հա յե լին՝ ավե լի բաց գույնի։ Ցու լե րի կ. զ-ն 1000–1100 կգ է, կո վե րի նը՝ մոտ 600։ Տա րե կան մի ջին կաթ նատ վու թյու նը՝ 1500–1800 կգ։ Կեն դա նի նե րը վա ղա հաս են։ Ին տեն սիվ աճեց րած և բտված, 12 ամ սա կան ց լիկ նե րի կ. զ-ն 450 կգ է։ Սպանդ. ել քը՝ 58–60 %։ Մսե ղի քը հա մե մա տա բար նուրբ մա կե րես. և մեծ քա նա կու թյան միջ մկա նա յին ճար պով է։ Ցե ղը լավ կլի մա յա վար ժվում է։ Լավ է օգ տա գոր ծում արո տա վայ րե րը, այդ թվում՝ լեռ նա լան ջե րի նը։ Ցե ղը բու ծում են Ֆրանսի ա յում։ Տոհմ. կեն դա նի ներն ար տա հան վել են Կա նա դա, Մեծ Բրի տա նիա, Հուն գա րիա, Ռու սաս տան, Ուկրա ի նա, Բե լա ռուս և այլ եր կրներ։ Լ. լայ նո րեն օգ տա գոր ծում են այլ ցե ղե րի կո վե րի հետ ար դ. տրա մա խաչ ման ժա մա նակ։ ՀՀ ԳՆ-յան աջակ ցու թյամբ վեր ջին շրջանում ներ մուծ վել և ֆեր մեր նե րին են բա ժանվել Լ. ցե ղի տոհ մա յին երին ջներ ու ցու լեր։
«'''Լալվարի»''', '''գլգլան''', հայկական տեխնիկական խաղողի ուշահաս սորտ։ Ստեղծվել է ժողովրդական [[Սելեկցիա|ընտրասերման]] ճանապարհով։ Մշակում են հյուսիս-արևելյան խաղողագործական գոտում։

== Նկարագրություն ==
[[Տերև]]ը՝ կլորավուն, հնգաբլթակ կամ եռաբլթակ, երբեմն՝ ամբողջականի նման, թույլ կտրտված, լերկ, հարթ, փայլուն։ [[Ծաղիկ]]ը՝ երկսեռ։ Ողկույզը՝ միջին մեծության և մեծ, կոնաձև, երբեմն՝ թևավոր, խիտ, հազվադեպ նոսր։

[[Պտուղ]]ը՝ միջին խոշոր կամ խոշոր, հակառակ ձվաձև, ծայրակողմը՝ ավելի լայնացած, կանաչավուն, արևահայաց կողմում՝ բաց սաթագույն, մաշկը՝ կոպիտ, հաստ մոմաշերտով, պտղամսից դժվար անջատվող, շագանակագույն կետերով, պտղամիսը՝ հյութալի, յուրահատուկ համով։ Բողբոջումից մինչև պտղի լրիվ հասունացումը՝ 160–170 օր։ [[Բերքատվություն]]ը՝ 200-250 ց/հա։ Օժտված է բավականին բարձր ֆիլոքսերադիմացկունությամբ։ Բերքն օգտագործում են սեղանի գինիների և շամպայնի գինենյութերի պատրաստման համար։
{{ԳՀ}}


[[Կատեգորիա:Խաղողի սորտեր]]
[[Կատեգորիա:Խաղողի սորտեր]]

12:40, 9 Ապրիլի 2024-ի տարբերակ

ԼԻ ՄՈՒ ԶԻՆ, մսա տու տա վա րի ցեղ։ Ան վա նու մը՝ Ֆրան սի ա յի պատմ. Լի մու զեն (Limousion) պրո վին ցի ա յի անու նից։ Ծա գել է Ֆրան սի ա յի արմ. և կենտր. շրջան նե րում բուծ ված տեղ. աք վի տան յան տա վա րից։ Ցե ղը հայ տնի է XIX դ-ի վեր ջե րից։ Կեն դա նի նե րը բար ձրա մար մին են։ Կրծքա վան դա կը կլոր է, մեջ քը բա վա կա նին լայն ու հա վա սար՝ լավ զար գա ցած մկա նուն քով։ Սրբոս կրը՝ եր կար, մկա նուտ, ազ դրա մա սը՝ լի ամ սոտ։ Գույ նը՝ մուգ կար միր, փո րի ստո րին հատ վա ծում, աչքե րի շուր ջը և քթա հա յե լին՝ ավե լի բաց գույնի։ Ցու լե րի կ. զ-ն 1000–1100 կգ է, կո վե րի նը՝ մոտ 600։ Տա րե կան մի ջին կաթ նատ վու թյու նը՝ 1500–1800 կգ։ Կեն դա նի նե րը վա ղա հաս են։ Ին տեն սիվ աճեց րած և բտված, 12 ամ սա կան ց լիկ նե րի կ. զ-ն 450 կգ է։ Սպանդ. ել քը՝ 58–60 %։ Մսե ղի քը հա մե մա տա բար նուրբ մա կե րես. և մեծ քա նա կու թյան միջ մկա նա յին ճար պով է։ Ցե ղը լավ կլի մա յա վար ժվում է։ Լավ է օգ տա գոր ծում արո տա վայ րե րը, այդ թվում՝ լեռ նա լան ջե րի նը։ Ցե ղը բու ծում են Ֆրանսի ա յում։ Տոհմ. կեն դա նի ներն ար տա հան վել են Կա նա դա, Մեծ Բրի տա նիա, Հուն գա րիա, Ռու սաս տան, Ուկրա ի նա, Բե լա ռուս և այլ եր կրներ։ Լ. լայ նո րեն օգ տա գոր ծում են այլ ցե ղե րի կո վե րի հետ ար դ. տրա մա խաչ ման ժա մա նակ։ ՀՀ ԳՆ-յան աջակ ցու թյամբ վեր ջին շրջանում ներ մուծ վել և ֆեր մեր նե րին են բա ժանվել Լ. ցե ղի տոհ մա յին երին ջներ ու ցու լեր։