Պատկեր:Խոր վիրապի վանք.jpg
Սկզբնական նիշք (3008 × 2000 փիքսել, նիշքի չափը՝ 3,34 ՄԲ, MIME-տեսակը՝ image/jpeg)
Այս նիշքը տեղադրված է Վիքիպահեստում է և այն կարող է օգտագործվել այլ նախագծերի կողմից։ Վիքիպահեստում նիշքի մասին տեղեկությունների հիմնական մասը ներկայացված է ստորև։
Ամփոփում
ՆկարագրումԽոր վիրապի վանք.jpg |
Հայերեն: Խոր Վիրապ, Խոր վիրապի վանք, ճարտարապետական հուշարձան, XVII դարի վանք-ամրոց Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի Ոստան գավառում, Արաքս գետի ձախ կողմում, Փոքր Վեդի գյուղի մոտակայքում, պատմական Արտաշատ քաղաքի բլուրներից մեկի վրա (այժմ` ՀՀ Արարատի մարզի Լուսառատ գյուղից հարավ-արևմուտք)։ Եղել է Հայոց հանրահայտ ուխտատեղիներից՝ կապված Գրիգոր Ա Լուսավորչի անվան հետ։
Վիրապը օձերով, թունավոր միջատներով լի մի խոր փոս էր, ուր գցում էին դատապարտյալին։ Ըստ Ագաթանգեղոսի` Տրդատ 3-րդ Մեծը քրիստոնյաների հալածանքի շրջանում Գրիգոր Լուսավորչին նետել է Արտաշատի արքունական բանտի գուբը, որտեղ Լուսավորիչն անցկացրել է մոտ 14 տարի։ Լուսավորիչը Խոր վիրապից դուրս գալուց հետո ստանալով արքայի աջակցությունը, քրիստոնեությունը դարձնում է իբրև պետական կրոն։ Մոտ 642 թ.-ին Ներսես Գ կաթողիկոսը սրբազան վիրապի վրա կանգնեցրել է մի մատուռ, որը, ճարտարապետ Մ. Մնացականյանի կարծիքով, X դարի արաբ պատմիչ Ալ-Մուկադդասիի նկարագրած՝ սպիտակ կրաքարից, ներսում 8 սյուներով, բոլորաձև կենտրոնակազմ կառույց է։ Մատուռը իր ծավալատարածական կոմպոզիցիայով և կառուցվածքային սկզբունքով որոշ նմանություն է ունեցել Զվարթնոցին։ Ավերված շինության տեղում 1662-ին կառուցվել է թաղածածկ մատուռ, որը կանգուն է մինչև օրս։ Մատուռի Ավագ խորանից աջ գտնվող մտոցը ուղղաձիգ աստիճանների (ներկայիս՝ մետաղյա) միջոցով տանում է ներքնահարկ, ուր 4,4 մ տրամագծով, 6 մ խորությամբ, գմբեթանման գոգավոր ծածկով վիրապն է։ Կոմպլեքսից կիսավեր պահպանվել են նաև բուրգավոր պարիսպը, որի պատերի երկայնքով տեղադրված են սեղանատուն, խուցեր և այլ օժանդակ վանքային կառույցներ։ Պարսպից ներս, կենտրոնում, Ս. Աստվածածին գլխավոր եկեղեցին է, որին արևմուտքից կից է զանգակատունը։ 13-րդ դարից սկսած Խոր Վիրապը բացի կարևոր սրբատեղի լինելուց, դարձել է կրթության և գիտության համահայկական կենտրոն. 1255 թ. Վարդան Արևելցին վանքում հիմնում է բարձրագույն դպրոց, որի նշանավոր սաներից են դառնում Վարդան Արևելցին, Եսայի Նչեցին, Հովհաննես Երզնկացին, Գևորգ Սկևռացին, Ներսես Մշեցին, որը հետագայում Խոր Վիրապի դպրությունը բարձրացրեց նոր մակարդակի։ 16-րդ դարում Հայաստանի քաղաքական և տնտեսական ծանր դրության պատճառով վանքի շինությունները վնասվում են։ 1666-1669 թթ. Դավիթ վրդ. Վիրապեցին կառուցում է վանքի պարիսպները և ներսում գտնվող շինությունները։ 1669 թ.-ին սկսվել են վիրապից հողահանության աշխատանքները և դրա վրա 14-րդ դարում կառուցված մատուռի փոխարեն Սուրբ Գրիգոր եկեղեցու կառուցումը։ Վիրապն ունի մոտ 4.5 մ տրամագիծ և 6.5 մ խորություն։ Այն արտաքուստ գոտևորված է կրաքարե սալերով, ունի արձանագրություններ, բարձրաքանդակներ։ 1703 թ.-ին ավարտին է հասցվել կենտրոնական Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու հիմնովին վերակառուցումը։ 19-րդ դարի վերջին այդ եկեղեցու արևմտյան ճակատին կից կառուցվել է սյունազարդ զանգակատունը։ 1970-1980-ական թթ Վազգեն Ա Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ջանքերով նորոգվել են վանքի պարիսպները և այլ շինություններ:
|
||
Թվական | |||
Աղբյուր | Բեռնողի սեփական աշխատանք | ||
Հեղինակ | Areg Amirkhanian |
Արտոնագրում
- Դուք ազատ եք՝
- կիսվել ստեղծագործությամբ – պատճենել, տարածել և փոխանցել այս աշխատանքը։
- վերափոխել – ադապտացնել աշխատանքը
- Պահպանելով հետևյալ պայմանները'
- հղում – Դուք պետք է նշեք հեղինակի (իրավատիրոջ) հղումը:
- համանման տարածում – Եթե դուք ձևափոխում եք, փոխակերպում, կամ այս աշխատանքի հիման վրա ստեղծում եք նոր աշխատանք, ապա ձեր ստեղծածը կարող է տարածվել միայն նույն կամ համարժեք թույլատրագրով։
Այս պատկերը բեռնվել է Վիքին սիրում է հուշարձաններ 2013 մրցույթի շրջանակներում։
Afrikaans ∙ Alemannisch ∙ azərbaycanca ∙ Bahasa Indonesia ∙ Bahasa Melayu ∙ Bikol Central ∙ bosanski ∙ brezhoneg ∙ català ∙ čeština ∙ Cymraeg ∙ dansk ∙ davvisámegiella ∙ Deutsch ∙ eesti ∙ English ∙ español ∙ Esperanto ∙ euskara ∙ français ∙ Frysk ∙ Gaeilge ∙ galego ∙ hrvatski ∙ Ido ∙ italiano ∙ latviešu ∙ Lëtzebuergesch ∙ Malagasy ∙ magyar ∙ Malti ∙ Nederlands ∙ norsk ∙ norsk nynorsk ∙ norsk bokmål ∙ polski ∙ português ∙ português do Brasil ∙ română ∙ shqip ∙ sicilianu ∙ slovenčina ∙ slovenščina ∙ suomi ∙ svenska ∙ Tagalog ∙ Türkçe ∙ Yorùbá ∙ Zazaki ∙ Ελληνικά ∙ беларуская ∙ беларуская (тарашкевіца) ∙ български ∙ кыргызча ∙ македонски ∙ русский ∙ српски / srpski ∙ українська ∙ ქართული ∙ հայերեն ∙ नेपाली ∙ हिन्दी ∙ বাংলা ∙ മലയാളം ∙ ไทย ∙ 한국어 ∙ +/− |
2 Հուլիսի 2010
captured with անգլերեն
Nikon D100 անգլերեն
Նիշքի պատմություն
Մատնահարեք օրվան/ժամին՝ նիշքի այդ պահին տեսքը դիտելու համար։
Օր/Ժամ | Մանրապատկեր | Օբյեկտի չափը | Մասնակից | Մեկնաբանություն | |
---|---|---|---|---|---|
ընթացիկ | 07:25, 25 Սեպտեմբերի 2013 | 3008 × 2000 (3,34 ՄԲ) | Aregamirkhanian | User created page with UploadWizard |
Նիշքի օգտագործում
Հետևյալ 2 էջերը հղվում են այս նիշքին՝
Նիշքի համընդհանուր օգտագործում
Հետևյալ այլ վիքիները օգտագործում են այս նիշքը՝
- Օգտագործումը www.wikidata.org կայքում
Մետատվյալներ
Նիշքը պարունակում է ընդարձակ տվյալները, հավանաբար ավելացված թվային լուսանկարչական ապարատի կամ սկաների կողմից, որոնք օգտագործվել են նկարը ստեղծելու կամ թվայնացնելու համար։
Եթե նիշքը ձևափոխվել է ստեղծումից ի վեր, ապա որոշ տվյալները կարող են չհամապատասխանել ձևափոխված նիշքին։
Camera manufacturer | NIKON CORPORATION |
---|---|
Camera model | NIKON D100 |
Exposure time | 1/400 sec (0,0025) |
F Number | f/9,5 |
ISO speed rating | 500 |
Date and time of data generation | 10:24, 2 Հուլիսի 2010 |
Lens focal length | 18 mm |
Image title | |
Width | 3008 փիքսել |
Height | 2000 փիքսել |
Bits per component |
|
Pixel composition | RGB |
Orientation | Normal |
Number of components | 3 |
Horizontal resolution | 300 dpi |
Vertical resolution | 300 dpi |
Software used | Adobe Photoshop CS6 (Windows) |
File change date and time | 08:54, 19 Սեպտեմբերի 2013 |
Y and C positioning | Co-sited |
Exposure Program | Normal program |
Exif version | 2.2 |
Date and time of digitizing | 10:24, 2 Հուլիսի 2010 |
Meaning of each component |
|
Image compression mode | 4 |
APEX shutter speed | 8,643856 |
APEX aperture | 6,495855 |
APEX exposure bias | 0,5 |
Maximum land aperture | 3,6 APEX (f/3,48) |
Metering mode | Spot |
Light source | Fine weather |
Flash | Flash did not fire |
DateTime subseconds | 10 |
DateTimeOriginal subseconds | 10 |
DateTimeDigitized subseconds | 10 |
Supported Flashpix version | 1 |
Color space | Uncalibrated |
Sensing method | One-chip color area sensor |
File source | Digital still camera |
Scene type | A directly photographed image |
Custom image processing | Custom process |
Exposure mode | Auto exposure |
White balance | Manual white balance |
Digital zoom ratio | 1 |
Focal length in 35 mm film | 27 mm |
Scene capture type | Standard |
Scene control | None |
Contrast | Normal |
Saturation | Normal |
Sharpness | Normal |
Subject distance range | Unknown |
Lens used | 18.0-105.0 mm f/3.5-5.6 |
Date metadata was last modified | 00:54, 19 Սեպտեմբերի 2013 |
Unique ID of original document | F8C4A0C2E1BA99E88335E099FA04E9CC |