Աճպարար (արաբ.` աջաբ – զարմանալի + արար – զարմանալի բաներ անող), կրկեսի կամ էստրադայի արտիստ, որ տեսողական պատրանքի վրա հիմնվելով, օգտագործելով զանազան հնարքներ, ցուցադրում է իրերի, կենդանիների և մարդկանց հայտնվելը, չքանալը, փոխակերպվելը։ Աճպարարները, ինչպես և ձեռնածուները հայտնի են հին ժամանակներից, նրանց արվեստի տարրերը կիրառվել են թափառաշրջիկ դերասանների (կատակագուսանների, լարախաղացների, հիստրիոնների, ժոնգլյորների) ներկայացումներում[1]։
19–րդ դարում Փարիզում ելույթներ է ունեցել պատրանք ստեղծող սարքերի գիտարար Ի. Գուդենը։ Աճպարարությունը կրկեսային արվեստի ժանրերից է, որը ներառում է նաև այլ ժանրերի տարրեր (ժոնգլյորություն, ակրոբատիկա)։ Աճպարարները ներկայացումներում օգտագործում են հատուկ սարքավորում (աներևույթ զսպանակներով, կրկնակի հատակով արկղեր, հայելիների տարբեր համադրումներ և այլն), կիրառելով բնատեխնիկական գիտությունների` օպտիկայի, մեխանիկայի ընձեռած հնարավորությունները։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 271)։
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աճպարար (այլ կիրառումներ)
