Սֆինքս Բալասոտեից
 | |
|---|---|
[[Պատկեր: |280px|]]' | |
| նյութ | կրաքար |
| բարձրություն | 73 սմ |
| լայնություն | 93 սմ |
| ստեղծվել է | մ. թ. ա. 6 |
Սֆինքս Բալասոտեից (իսպ.՝ Bicha de Balazote), իբերիական քանդակ, որը հայտնաբերվել է Իսպանիայի Ալբասետե համայնքի Բալասոտե շրջանից։ Bicha իսպաներեն բառ է և նշանակում է առասպելաբանական մարդ/կենդանի[1]։ Կառլոս Ֆուենտեսն այն անվանել է «Բալասոտեի գազան»[2]։ Քանդակը թվագրվում է մ. թ. ա. 6-րդ դար և 1910 թվականից գտնվում է Մադրիդի ազգային հնագիտական թանգարանում 18529 համարի ներքո։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քանդակը գտնվել է քաղաքի կենտրոնից ոչ հեռու գտնվող Մախուելոս վայրից։ Վերջին պեղումների ժամանակ Բալասոտեի հովտում բացահայտվել է գերեզման և հոգեհանգստյան բլուր, որտեղից էլ գտնվել է այդ կտորը։ Մոտակայքից հայտնաբերվել են նաև կարևոր խճապատկերներ[3]։
Կրաքարե արձանիկը թվագրվում է մ. թ. ա. 6-րդ դար, ունի 93 սմ երկարություն, 73 սմ բարձրություն։ Քանդակը ներկայացնում է մարդու և ցուլի միակցություն, մարմինը հանգիստ վիճակում է. առջևի ոտքերը ծալված են կրծքավանդակի տակ, հետևի ոտքերը՝ փորի տակ, կորացված պոչն ավարտվում է թավ մազերով։ Եղջյուրավոր և մորուքով գլուխը նման է մարդու, ականջները՝ ցուլի։ Այն հավանաբար եղել է գերեզմանում կամ տաճարում։ Հավանական է, որ այն ներկայացնում է բերրիության աստծուն, ինչպես հույները ցուլի գլխով արձանիկները օգտագործել են որպես գետերի աստծո խորհրդանիշ, որոնք բերրի են պահել դաշտերը։ Համաձայն Գարսիա ի Բեյիդոյի, ով արձանիկը ուսումնասիրել է 1931 թվականին, այն ներկայացնում է հունական Աքելուս աստծուն[4]։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Նյութ - կրաքար
- Ժամանակաշրջան - իբերիական քանդակ
- Երկարություն - 93 սմ
- Բարձրություն - 73 սմ
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
_02b.jpg)
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Almagro Gorbea (1982). Pozo Moro y el influjo fenicio en el periodo orientalizante de la Península Ibérica. Revista di Studi Fenici.
- Benoit, F. (1962). La Biche d’Albacete. Cernunnos et le substrat indigene. Seminario de historia y arqueología de Albacete.
- Blazquez, J.M. (1974). Figuras animalísticas turdetanas. C.S.I.C.
- Chapa Brunet, Teresa (1981) El Toro Androcefalo de Balazote: Nueva Puesta a Punto de su Problematica, Al-Basit: Revista de estudios albacetenses, ISSN 0212-8632, No. 10, 1981, pp. 145–158
- Heuzey, Léon Alexandre. "Le taureau chaldéen à tête humaine et ses dérivés", Académie des Inscriptions et Belles Lettres: Monuments et Mémoires Piot 6
- Paris, Pierre. Essai sur l'art et l'industri de l'Espasgne primitif, vol. I 1903: plate 4, reproduced in the survey of "Pre-Roman Antiquities of Spain", American Journal of Archaeology 11.2 (April - June 1907:187); Paris noted that Léon Heuzey remarked on similarities of technique in Achaemenid Persian and Babylonian sculpture.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Diccionario Espanol E Ingles; A Dictionary, English and Spanish, Vol. 1, p. 105 (London: Piestre 1786).
- ↑ The Buried Mirror: Reflections on Spain and the New World (New York: Houghton Mifflin 1992), p. 19.
- ↑ See J. M. Blázquez; G. Lopez Monteagudo; M. L. Neira Jimenez; M. P. San Nicolas Pedraz Mosaicos romanos de Lerida y Albacete(Corpus de mosaicos de España 8) 1989.
- ↑ A. García and Bellido, “La Bicha de Balazote”, Archivo Español de Arte y Arqueología, 1931
