Jump to content

Մասնակից:EllMatevosyan/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հույզերի ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հույզերի ճանաչումՄարդիկ հաղորդակցման և իրենց հույզերի արտահայտման համար  բազմազան ձևեր են օգտագործում: Այդ ձևերից մեկը ոչ- վերբալ հաղորդակցումն է, որը կատարվում է միմիկաների միջոցով՝ դեմքի մկանների շարժման արդյունքում:

ՈԻսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ մեր հաղորդակցության 90%[1]-ը կարող է լինել ոչ- վերբալ: Միմիկաները մարդկային հաղորդակցության մեջ շատ կարևոր են, և հենց այդ պատճառով էլ բազմազան հետազոտություններ են կատարվում, որպեսզի հնարավոր լինի ավտոմատացնել հույզերի ճանաչումը:

Դեմքի հույզերի ճանաչումը դեմքի արտահայտությունների միջոցով մարդու հույզերի հայտնաբերման գործընթացն է: Մարդու ուղեղը ինքնաբերաբար ճանաչում է հույզերը, և այժմ մշակվել է ծրագրակազմ, որը հիմնվելով որոշ ալգորիթմների վրա, նույնպես  կարող է  ճանաչել հույզերը: Այս տեխնոլոգիան գնալով ավելի ճշգրիտ է դառնում և ի  վերջո կկարողանա տարբերակել մարդկային հույզերը այնպես, ինչպես մեր ուղեղը:

Եթե մենք արհեստական բանականության մեջ ներմուծենք մարդու դեմքի արտահայտությունների նշանակությունները, այն կկիրառի այդ գիտելիքները իրեն ներկայացված նոր տեղեկատվության վերաբերյալ եզրակացություններ կատարելիս: Զգացմունքային արհեստական բանականությունը ունակ է կարդալ, ընդօրինակել, մեկնաբանել և արձագանքել մարդու դեմքի արտահայտություններին և հույզերին:

Մարդը միմիկաների միջոցով կարող է արտահայտել ավելի քան 7000 տարբեր հույզեր, սակայն դրանցից միայն 6-ը կարող են տարբերակվել ծրագրակազմի միջոցով: Այդ 6 [2]հիմնական հույզերն են՝ զայրույթ, զզվանք, վախ, ուրախություն, տխրություն և զարմանք: Հույզերի ավտոմատացման համար կատարվող ուսումնասիրությունները հիմնված են այս 6 հիմնական հույզերի վրա:  

Հիմնական խնդիրները, որոնք առաջանում են ուսումնասիրությունների ընթացքում, մարդկանց դիմագծերի տարբերություններն են՝ կապված ազգության, ռասսայի, սեռի, տարիքի, կրոնի և մշակույթի հետ: Հետազոտողները մարդկանց դեմքի արտահայտությունները բաժանել են 2 խմբի՝ համընդհանուր ( նույնն են բոլոր մարդկանց մոտ) և ոչ համընդհանուր (տարբեր են՝ կախված ազգությունից):

Բացի այս խնդրից, հույզերի ճանաչման գործում դժվարություն է առաջանում նաև այն դեպքում, երբ ծրագրակազմը չի հասկանում տվյալ միմիկան դրական է, թե ոչ:  

Ինչ է AAM-ը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նման բարդույթների լուծման համար օգնության է գալիս AAM      (Active Appearance Model):  Այս կանխատեսիչի աշխատանքի հիմքում ընկած են դիմագծերի ակնառու կետերի ուսումնասիրությունը: Առանձնացնում ենք 21[3] կետեր, որոնք հանդիսանում են հույզերի արտահայտման հիմնական միջոցները: Դրանք են՝ հոնքերի կենտրոնը և 2 ծայրերը, աչքերի ծայրերը, կոպերի կենտրոնները, քթանցքների ծայրերը, քթի կենտրոնը, վերին  շրթունքի 3 և ստորին շրթունքի 4 կետեր: Ծրագրակազմը օգտագործում է բացառապես այս կետերը՝ հույզերի ճանաչման գործընթացը իրականացնելիս:

Ինչ է եռանկյունաձև կառուցվածքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սակայն հույզերի ճանաչման համար միայն կետերը բավական չեն. դրանց միջև հարկավոր է կապ գտնել, որը իրականացվում է եռանկյունաձև կառուցվածքների միջոցով (անգլ.՝ triangulation): Եռանկյունաձև կառուցվածքը ձևավորվում է վերոնշյալ 21 կետերից որևէ 3-ի օգնությամբ: Հնարավոր բոլոր եռանկյունների քանակը 1330 է:Եռանկյունաձև կառուցվածքը զգայուն է միմիկաների տատանման հանդեպ, հետևաբար այս եղանակով կատարված կանխատեսումները բավականին ճշգրիտ են: Եռանկյունների կարևոր հատկություններից մեկը այն է, որ նրանք ոչ մի փոփոխության չեն ենթարկվում (պտտել, արտապատկերել ), բացի չափի և տեղի փոփոխությունից:

Եռանկյունաձև կառուցվածքով կանխատեսումներ անելիս օգտագործվում են Circumcenter-Incenter-Centroid գործիքների եռյակը:

Incenter (կիսորդների հատման կետ) և centroid (միջնագծերի հատման կետ) միշտ գտնվում են եռանկյան ներսում,մինչդեռ circumcenter-ը բութանկյուն եռանկյունների դեպքում գտնվում է եռանկյունուց դուրս:ՈՒսումնասիրությունների համար հաշվի առնվող առանձնահատկություններն են երեք տեսակի հեռավորություններ,երեք տիպի վեկտորներ, որոնք առաջանում են եռանկյան կենտրոնների հետևյալ զույգերի օգնությամբ՝ centroid-incenter, centroid-circumcenter և incenter-circumcenter: Այս առանձնահատկությունների միջոցով կազմվում են հույզերի 6 տեսակների ճանաչման բազմություն, որը յուրաքանչյուր եռանկյան համար հաշվվում է հետևյալ բանաձևով.

δ =< σi, σj, σk >

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Introduction to Facial Emotion Recognition». Algorithmia Blog (ամերիկյան անգլերեն). 2018-02-28. Վերցված է 2020-11-02-ին.
  2. «Emotion Detection and Recognition from Text Using Deep Learning». CSE Developer Blog (ամերիկյան անգլերեն). 2015-11-29. Վերցված է 2020-11-02-ին.
  3. «Google Նկարի Որոնման Արդյունքները https://media.springernature.com/m685/springer-static/image/art%3A10.1038%2Fsrep46303/MediaObjects/41598_2017_Article_BFsrep46303_Fig1_HTML.jpg-ի համար». www.google.com. Վերցված է 2020-11-02-ին. {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն)