Թազափիր մզկիթ

Թազափիր մզկիթ; Təzəpir məscidi
Տեսակ	մզկիթ
Երկիր	Ադրբեջան
Տեղագրություն	Բաքու, (Յասամալ, Մ․ Ֆաթալի փողոց) Ադրբեջան
Հիմնվել է	1905
Կառուցման սկիզբ	1905
Կառուցման ավարտ	1914
Ճյուղ/ավանդույթ	իսլամ
Կարգավիճակ	Գործող; Վերանորոգվել է 2009 թվականին
Հիմնադիր	Նաբաթ խանում Աշուրբեկլի
Ճարտարապետություն
Ճարտարապետ	Զիվեր բեկ Ահմեդբեկով
Ոճ	Շիրվան-Աբշերոնի դպրոց
	Պաշտոնական կայքէջ

Թազափիր մզկիթ (ադրբ.՝ Təzəpir məscidi), 20-րդ դարի մզկիթ է, որը գտնվում է Բաքվի Յասամալ տարածքում։ Պատկանում է Կովկասի մուսուլմանների վարչությունը։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մզկիթի պատմությունը սկսվում է XIV-XV դարերին^[3]։ Հետազոտողները պնդում են, որ մզկիթի խորքային ստորգետնյա գտնվող թյուրբենը պատկանում է ժամանակի հայտնի գիտնական Աբու Սեիդ Աբդուլլային։ Այս տարածքը կոչվում էր «Խալֆադամ»։ Այժմ սա այն վայրն է, որտեղ գտնվում է Թազափիր մզկիթը։ Ժամանակի ընթացքում Աբու Սեիդ Աբդուլլայի թյուրբեն փլուզվել է։ Թյուրբեն վերանորոգված է ժամանակի ընթացքում։ 1817 թ. Բաքվի վերջին խանի `Հուսեյնգուլու խանի փեսանը` Գասիմ բեկը վերականգնել է մզկիթը։ Մզկիթի հիմնական շինարարությունը սկսվել է 20-րդ դարի սկզբին։ Մզկիթի կապիտալ վերանորոգումից մոտ 90 տարի անց Նաբաթ Խանում Խոջաբեկ կըզը Աշուրբեկլին սկսում է նոր մզկիթ կառուցել մեկ հարկանի մզկիթի շենքի տեղում։ Այս մզկիթը կոչվում է Տազաբիր մզկիթ, քանի որ այն գտնվում է հին թյուրբեյի վրա։ (ադրբ.՝ Təzəpir-Թեզե(təzə)-նոր, փիր (pir)-կրոնական վայր)։ Մզկիթը կառուցվել է 1905 թվականի հուլիսի 23-ին՝ Նաբաթ Աշուրբեկլիի կողմից։ Մզկիթի նախագիծը պատկանում է Զիվար բեկ Ահմեդբեկովին։