Ֆերենց Սալաշի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆերենց Սալաշի
 
Կուսակցություն՝ Խաչաց նետեր
Կրթություն՝ Թերեզային ռազմական ակադեմիա (1915)
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ
Դավանանք կաթոլիկություն[1]
Ծննդյան օր հունվարի 6, 1897(1897-01-06)[2][3][4]
Ծննդավայր Կոշիցե, Abaúj-Torna County, Հունգարիայի թագավորություն, Տրանսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[5]
Վախճանի օր մարտի 12, 1946(1946-03-12)[5][2][3] (49 տարեկան)
Վախճանի վայր Բուդապեշտ, Հունգարիայի երկրորդ հանրապետություն[5]
Թաղված Նոր հասարակական գերեզմանոց
Քաղաքացիություն  Հունգարիա
Ամուսին Գիզելլա Լուծ

Ֆերենց Սալաշի (հունգարերեն՝ Szálasi Ferenc, հունվարի 6, 1897(1897-01-06)[2][3][4], Կոշիցե, Abaúj-Torna County, Հունգարիայի թագավորություն, Տրանսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[5] - մարտի 12, 1946(1946-03-12)[5][2][3], Բուդապեշտ, Հունգարիայի երկրորդ հանրապետություն[5]), հունգար քաղաքական գործիչ, հունգարական նացիստների նախագահ։ Հունգարիայի նախագահ, Հունգարիայի նացիստների «Խաչված նետեր» կուսակցության եվրոպական գրասենյակի ղեկավար, Ադոլֆ Հիտլերի վերջին դաշնակիցը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սալաշի հայրը եղել է պրոֆեսիոնալ զինվոր ավստրո-հունգարական միապետության բանակում։ Նրա նախնիները եղել են հունգարացիներ, սլովակներ և հայ էմիգրանտներ։

1925–35-ին՝ Գլխավոր շտաբի սպա։ 1935-ին հիմնադրել է ֆաշիստական Կամքի կուսակցությունը։ 1944-ի օգոստոսից հիտլերականների աջակցությամբ նախապատրաստել է իշխանության զավթումը, նպատակ ունենալով թույլ չտալ Հունգարիային դուրս գալու երկրորդ համաշխարհային պատերազմից (1939–45)։ 1944-ի հոկտեմբերից – 1945-ի մարտին իշխանության ղեկավարն էր («ազգի առաջնորդ») գերմանա–ֆաշիստական օկուպացիայից Հունգարիայի դեռևս չազատագրված մի մասում։ 1946-ին Հունգարիայի ժողովրդական դատարանը Սալաշիին՝ որպես ռազմ, հանցագործի, դատապարտել է մահապատժի։ Մահապատժի է ենթարկվել կախաղան հանվելու միջոցով։

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Thomas, Dr. Nigel, and, Laszlo Pal Szabo (2008). The Royal Hungarian Army in World war II. New York: Osprey Publishing. էջեր 48. ISBN 978-1-84603-324-7.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. https://rarehistoricalphotos.com/ferenc-szalasi-hunged-1946/
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Салаши Ференц // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 116
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերենց Սալաշի» հոդվածին։