Սանտա Կրուս
| Սանտա Կրուս | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | կղզիների խումբ |
| Երկիր |  Սողոմոնյան կղզիներ |
| Վարչատարածք | Temotu Province? |
| ԲԾՄ | 924 մետր |
| Մակերես | 747 կմ² |
| Ջրլիցի ափին | Խաղաղ օվկիանոս |
 | |
 | |
Սանտա Կրուս (անգլ.՝ Santa Cruz Islands), կղզիների խումբ Խաղաղ օվկիանոսի հյուսիսային մասում։ Մտնում է Տեմոթու Մելանեսյան նահանգի Սողոմոնյան կղզիների վարչական միավորի մեջ։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կղզիները տեղակայված են Սողոմոնյան կղզիներից 400 կմ հարավ-արևմուտք։ Սանտա Կրուս կղզիների տարիքը[1], որը ձևավորվել է Ավստրալիական և Խաղաղ-օվկիանոսյան սալերի բախման հետևանքով, գերազանցում է 5մլն տարին։ Աշխարհագրական կղզիները բաղկացած են կրաքարից և հրաբխային տուֆից։ Խմբի ամենաբարձր կետը տեղակայված է Վանիկորո կղզում (924 մ)։
Խմբի ընդհանուր տարածքը կազմում է 747 կմ²։ Խոշորագույն կղզիներ են համարվում.
- Վանիկորո (տարածքը 173,2 կմ², բնակչության կազմը՝ շուրջ 800 մարդ)։
- Բանիե
- Տեանու (Տեվայի)
- Նենդո (տարածքը 505,5 կմ², բարձր գագաթը՝ 549 մ, բնակչության կազմը՝ շուրջ 5000 մարդ)։
- Ուտուպուա (տարածքը 69 կմ², բարձր գագաթը՝ 380 մ, բնակչության կազմը՝ շուրջ 300 մարդ)։
- Մալո
Սանտա Կրուս կղզիների խոշորագույն քաղաքը՝ Լատա, տեղակայված Նենդո կղզում և համարված Տեմոթու նահանգի վարչական կենտրոնը։
Մշակույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լեզուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կղզիների ազգային լեզուն դասակարգված է Սանտա Կրուսի լեզուներում, որը մտնում է Ավստորնեզական լեզվաընտանիքի Օվկիանոսային ենթախմբի մեջ։
Թեպուկե(օվկիանոսային շրջանցող քողարկումներ)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սողոմոնյան կղզիների Արևելքում մի քանի Պոլինեզիական հասարակություններ կառուցեցին օվկիանոսով անցնող ջրհեղեղների ձորեր,որոնք հայտնի են Տեպուկե անունով:1966 թվականինգերմանացի մարդաբան Գերդ Կոչը հետազոտություններ է կատարել Սանտա Կրուս կղզիներում գտնվող Նենդու կղզում և Ռեֆյան կղզիներում գտնվող Պիլենի և Ֆենուալոա նահանգներում և վերադարձել է վավերագրական ֆիլմով, լուսանկարչական և աուդիո նյութերով:Ֆիլմերը, որոնք ավարտվել է Քոչը, այժմ անցկացվում է Գերմանիայի Գիտության և տեխնիկայի ազգային գրադարանի (TIB) կողմից Հանովերում[2]։ Նա բերեց Բեռլինի ազգագրական թանգարան ՝ Սանտա Կրուզյան կղզիներից վերջին ՝ դեռևս ամբողջական Թեփուկին։ 1971 թվականին Քոչը հրատարակել է Die Materielle Kultur der Santa Cruz-Inseln-ը[3]։
Այլ մշակույթների հետ շփում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կղզիներ այցելել է Ալվարո դե Մենդանան, առաջին եվրոպացին, որը տեսել է նրանց 1595 թվականին իր երկրորդ Խաղաղօվկիանոսյան արշավանքի ժամանակ։ Մենդանան սկսեց Նենդո գաղութից, որը նա անվանեց Սանտա Կրուս, և այն տեղում,որն Իսպանացիներն անվանեցին Գրացիոսա Բեյ, մահացավ 1596 թվականին։
Համաշխարհային երկրորդ պատերազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խաղաղ օվկիանոսի պատերազմի ժամանակ Սանտա Կրուս կղզիների ճակատամարտը կռվում էր Սանտա կրուս խմբից դեպի հյուսիս,իսկ որոշ ծովային ինքնաթիռներ տեղակայված էին Գրացիոսա ծոցում,որոնցից մեկը ընկել էր այստեղ:Վանիկորո կղզում պահվող քիմիական միջոցները ամբողջությամբ չեն հանվել մինչև 1990-ականները։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կղզիները բացվել են Ալվարա Մենդանեյ դե նեյրայի խաղաղօվկիանոսյան երկրորդ արշավանքի ժամանակ 1595 թվականին։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, 1942 թվականին կղզում տեղի է ունեցել կրող մարտ Ճապոնական կայսրերի նավատորմի և ԱՄՆ-ի միջև։
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Dieter Mueller-Dombois, F. Raymond Fosberg: Vegetation of the Tropical Pacific islands (page 89. Springer 1998. 0-387-98285-X. Online in Google Books
- ↑ «IWF Wissen und Medien». Film Archives Online. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 5-ին.
- ↑ Koch, Gerd (1971). Die Materielle Kultur der Santa Cruz-Inseln (German). Berlin: Museum fur Volkerkunde Ethnological Museum of Berlin.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սանտա Կրուս» հոդվածին։ |
| ||||||||||
