Ռիչարդ Հեք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռիչարդ Հեք
անգլ.՝ Richard F. Hec
Ծնվել էօգոստոսի 15, 1931(1931-08-15)[1][2][3]
Սփրինգֆիլդ (Մասաչուսեթս), Մասաչուսեթս, ԱՄՆ[4][5][6]
Մահացել էհոկտեմբերի 9, 2015(2015-10-09)[7][8] (84 տարեկան)
Մանիլա, Ֆիլիպիններ[7]
Բնակության վայր(եր)Quezon City?
Քաղաքացիություն ԱՄՆ[9]
Մասնագիտությունքիմիկոս և հետազոտող
Հաստատություն(ներ)Դելավերի համալսարան և De La Salle University?
Գործունեության ոլորտքիմիա
Ալմա մատերԼոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարան և Դելավերի համալսարան
Գիտական աստիճանպրոֆեսոր
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[10]
Գիտական ղեկավարSaul Winstein?
Պարգևներ
 Richard Fred Heck Վիքիպահեստում

Ռիչարդ Ֆրեդ Հեք (անգլ.՝ Richard Fred Heck, օգոստոսի 15, 1931(1931-08-15)[1][2][3], Սփրինգֆիլդ (Մասաչուսեթս), Մասաչուսեթս, ԱՄՆ[4][5][6] - հոկտեմբերի 9, 2015(2015-10-09)[7][8], Մանիլա, Ֆիլիպիններ[7][14]), նորագույն ժամանակների ամերիկացի քիմիկոս։ Լայն ճանաչում է ձեոք բերել իր անունը կրող քիմիական ռեակցիայի՝ Հեքի ռեակցիայի շնորհիվ, որի համար նրան 2010 թվականին շնորհվել է Նոբելյան մրցանակ[15]։ Այդ օրգանական քիմիական ռեակցիայի էությունն այն է, որ paládium(0) տարրը օգտագործվում է որպես կատալիզատոր ածխաջրածինների հալոգենածանցյալների և ալկենների միացություններ ստանալու համար, որոնք կարող են օգտագործվել ինչպես դեղագործության մեջ՝ քաղցկեղի դեմ պայքարելու նպատակով, այնպես էլ՝ համակարգչային տեխնիկայում՝ բարակ էկրաններ ստեղծելու համար։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1931 թվականին, ամերիկյան Մասաչուսեթս նահանգի Սփրինգֆիլդ քաղաքում, քիմիկոսի ընտանիքում։ 1952 թվականին ավարտել է Լոս Անջելեսի Կալիֆոռնիական համալսարանը։ Հենց այդտեղ էլ երկու տարի անց պաշտպանել է իր գիտական ատենախոսությունը և ստացել փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ Աշխատանքային գործունեությունն սկսել է Շվեյցարիայում՝ Ցյուրիխի բարձրագույն տեխնիկական դպրոցում, այնուհետև աշխատանքի է անցել իր հարազատ բուհում՝ Լոս Անջելեսի Կալիֆոռնիական համալսարանում։ 1957 թվականից պաշտոն է զբաղեցրել Hercules co ընկերությունում, որտեղ աչքի ընկնելով՝ 1971 թվականին հրավիրվել է Դելավերի համալսարան և աշխատել մինչև 1989 թ. կենսաթոշակի անցնելը։ Կյանքի վերջին տարիներն անց է կացրել ֆիլիպինյան Քեսոն Սիթի քաղաքում (կինը ֆիլիպինուհի էր)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.)LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
  4. 4,0 4,1 4,2 http://phys.org/news205572457.html
  5. 5,0 5,1 5,2 http://uk.reuters.com/article/idUSTRE6952V620101006
  6. 6,0 6,1 6,2 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1719562/Nobel-Prizes-Year-In-Review-2010/296811/Prize-for-Chemistry
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Richard F. Heck Facts
  8. 8,0 8,1 8,2 Fleur N. S. Richard F. Heck, Chemist, Dies at 84; Revolutionized Drug Development(անգլերեն) // The New York Times / (not translated to en-us)(untranslated), New York City: New York Times Company, (untranslated), 2015. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  9. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/10/06/AR2010100606137.html
  10. Identifiants et Référentiels (ֆր.)ABES, 2011.
  11. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2010/
  12. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  13. https://www.seaborg.ucla.edu/previous_recipients.html
  14. |url=http://www.boston.com/news/local/breaking_news/2010/10/nobel_prize_win.html |titul=Nobel Prize winner is Springfield native |meno=Martin |priezvisko=Finucane |vydavateľ=Boston Globe |dátum vydania=2010-10-06 |jazyk=anglicky}}
  15. | priezvisko = | meno = | odkaz na autora = | vydavateľ = Nobel Prize | titul = Richard F. Heck - Facts | url = http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2010/heck-facts.html | dátum vydania = | dátum prístupu = 2015-9-29 | miesto = | jazyk = anglicky }}

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռիչարդ Հեք» հոդվածին։