Յուրի Ալեքսանյան

Յուրի Ալեքսանյան
Ծնվել է	հուլիսի 9, 1938
Ծննդավայր	Ստեփանավան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	օգոստոսի 15, 2023 (85 տարեկան)
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Ազգություն	հայ
Կրթություն	Երևանի Մխիթար Հերացու անվան Պետական Բժշկական Համալսարան (1961)
Մասնագիտություն	իմունաբան և մոլեկուլային կենսաբան
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	բժշկական գիտությունների դոկտոր (1985), պրոֆեսոր (1993) և ակադեմիկոս (1996)
Պարգևներ	և

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Յուրի Ալեքսանյան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ալեքսանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Յուրի Թադևոսի Ալեքսանյան (հուլիսի 9, 1938(1938-07-09), Ստեփանավան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 15, 2023(2023-08-15)), հայ իմունաբան, մոլեկուլային կենսաբան։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1985), պրոֆեսոր (1993), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1996, թղթակից անդամ՝ 1986 թվականից)^[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1961 թվականին ավարտել է Երևանի պետական բժշկական համալսարանը։ 1968-1986 թվականներին՝ ՀԽՍՀ ԳԱ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտի մոլեկուլա-բջջային իմունաբանության լաբորատորիայի վարիչ, 1986-2006 թվականներին՝ Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական մակաբուծաբանության հետազոտական ինստիտուտի տնօրեն։

1989 թվականից եղել է Մոլեկուլային կենսաբանների, համաճարակաբանների և մակաբուծաբանների համամիութենական միության անդամ^[2]։

ՌԴ բնական ԳԱ (2000), Էկոլոգիայի և կենսագործունեության անվտանգության միջազգային ակադեմիայի (2000) անդամ։ 2007 թվականից ՀՀ առողջապահության նախարարության Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական մակաբուծաբանության հետազոտական ինստիտուտի տնօրենի խորհրդական-ինստիտուտի գիտական խորհրդական նաև Համաճարակաբանության և իմունաբանության լաբորատորիայի ղեկավար (2006)^[3]։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավելի քան 230 գիտական աշխատությունների հեղինակ է^[4]։ Գիտական գործունեությունը նվիրված է ուռուցքային բջիջների իմունոլոգիային երկարատև կուլտիվացիայի և հիբրիդիզացիայի ընթացքում, իմունային պատասխանի կարգավորմանը, բջջի մոլեկուլային կենսաբանությանը, վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանությանը^[2]։

Անդամակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էկոլոգիայի և կենսագործունեության անվտանգության միջազգային ակադեմիայի անդամ (2000):*
Մարդու և բնության պահպանության և էկոլոգիայի գիտությունների միջազգային ակադեմիայի իսկական անդամ (2002)։
«Արարատ» միջազգային ակադեմիայի իսկական անդամ (2003)։
ՀՀ առողջապահության նախարարության Գիտական բժշկական խորհրդի իսկական անդամ։
ՀՀ ԳԱԱ Միկրոկենսաբանության ինստիտուտին կից մասնագիտացված խորհրդի անդամ։
«Медицинская паразитология и паразитарные болезни» ամսագրի խմբագրական խորհրդի անդամ։
«Медицинская наука Армении» ամսագրի խմբագրական խորհրդի անդամ։
«Журнал микробиологии, эпидемиологии и иммунологии» ամսագրի խմբագրական խորհրդի անդամ։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հանրամատչելի իմունոլոգիա, Ե., 1979 (համահեղինակ)^[5]։
Иммунобиология культивируемых опухолевых и гибридных клеток, Е., 1985.
Интерфероны в онкологии / Л. Мкртчян, Л. А. Камалян; Спец. ред. Ю. Т. Алексанян; Предисл. В. Жданов, Ереван, Айастан, 1989.
Ինչ են պատմում մեր գեները։ [Ժառանգաբանական պրոբլեմներ], Ռ. Հարությունյան, Ն. Քոչար, Գրախոս.՝ Յու. Թ. Ալեքսանյան, խմբագիր՝ Ռ. Ս. Ումրշատյան, Տեխնիկական նկարիչ՝ Ֆ. Ա. Պարոնյան, Երևան, «Հայաստան», 1989։
Иммунный ответ культивируемых лимфоцитов и получение гибридов, продуцирующих человеческие моноклональные антитела, Е., 1995 (համահեղինակ)^[5].
II ուսանողական գիտաժողով նվիրված պրոֆեսոր Ռաֆայել Սամվելի Մամիկոնյանի հիշատակին։ Թեզիսներ, Հայկական բժշկական ինստիտուտ, Հայկական բժշկական ինստիտուտ, ուսանողական գիտաժողով (2, 1998, Երևան) | Ալեքսանյան Յուրի Թադևոսի, Հայկական բժշկական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ., 1998:
Վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանության արդիական հարցերը։ Ինստիտուտի 80-ամյակին նվիրված գիտական կոնֆերանսի նյութեր։ ՀՀ ԱՆ, Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական մակաբուծաբանության ԳՀԻ։ Ալեքսանյան Յուրի Թադևոսի, Առողջապահության նախարարություն ՀՀ, Երևան, Հրազդան, 2003։
Актуальные вопросы эпидемиологии инфекционных болезней: Материалы науч. конференции, посвящ. 80-летию ин-та / [Отв. ред. Ю. Т. Алексанян] , НИИ эпидемиологии, вирусологии и медицинской паразитологии им. А. Б. Алексаняна МЗ РА., Ереван, [Б. и.], 2003.
Ախտորոշիչ բժշկություն։ «Դիագնոստիկա» բժշկական միավորման 20-ամյակին նվիրված հոբելյանական գիտաժողովի նյութերի ժողովածու, խմբագրական խորհրդատու՝ Յու. Ալեքսանյան, Վ. Հարությունյան և ուրիշներ։ Դիագնոստիկա բժշկական միավորում, Բժշկական ախտորոշման հայկական ասոցիացիա, Հոբելյանական գիտաժողով, Երևան, «Նոյյան Տապան», 2004։
Վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանության արդիական հարցերը = Актуальные вопросы эпидемиологии инфекционных болезней: Միջազգային մասնակցությամբ գիտա-գործնական կոնֆերանսի նյութեր։ Ալեքսանյան Յուրի Թադևոսի, Համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական մակաբուծաբանության ԳՀԻ Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան, Գիտա-գործնական կոնֆերանս, նվիրված վարակիչ հիվանդությունների համաճարակաբանության արդիական հարցերին ( 2005, Երևան ), Երևան, Գրիգոր Տաթևացի, 2005։
Страницы жизни = Կյանքի էջեր / Ю. Т. Алексанян, Ереван, ВМВ-принт, 2009:
Мысли о прошлом, настоящем и будущем / Ю. Т. Алексанян, Ереван, Б. и., 2013.
Համաճարակաբանության արդիական հարցեր։ Ինստիտուտի 90-ամյակին նվիրված միջազգային մասնակցությամբ գիտա-գործնական կոնֆերանսի նյութերը / Խմբագրական կոլեգա՝ Յու. Թ. Ալեքսանյան, Ժ. Ռ. Բաբայան, Տ. Կ. Դավթյան և ուրիշներ, Հայաստանի Հանրապետության Առողջապահության նախարարություն, Ա. Բ. Ալեքսանյանի անվան համաճարակաբանության, վիրուսաբանության և բժշկական մակաբուծաբանության ինստիտուտ., գործնական կոնֆերանս (Երևան ։ 2013), Երևան, ՎՄՎ-Պրինտ, 2013^[5]։
Ախտորոշիչ բժշկության արդի խնդիրներ։ Գիտական հոդվածների ժողովածու, նվիրված «Դիագնոստիկա» բժշկական միավորման 30-ամյա հոբելյանին (միջազգային մասնակցությամբ) / Խմբ. կոլ.՝ Գ. Ջ. Վարդանյան, Յու. Տ. Ալեքսանյան և ուրիշներ։ Բժշկական ախտորոշման հայկական միություն, «Դիագնոստիկա» բժշկական միավորում, Մ. Հերացու անվան ԵՊԲՀ, Երևան, ՎՄՎ-Պրինտ, 2014։
Мысли о прошлом, настоящем и будущем / Ю. Т. Алексанян, Ереван, ВМВ ПРИНТ, 2015:
Чувствительность микроорганизмов к дезинфектантам / Ю. Т. Алексанян, Ж. Р. Бабаян, Отв. ред. А. Дз. Амбарцумян, Ереван, ВМВ-Принт, 2015:
Իմունաբանություն։ Ուսումնական ձեռնարկ։ Ալեքսանյան Յուրի Թադևոսի, Ոսկանյան Լուսինե Սաշայ, Մկրտչյան Վ. Ա [գրախոս], Հայկական բժշկական ինստիտուտ, Երևան, «ՎՄՎ-Պրինտ», 2018^[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 А. П. Айриян (1998). Армянские учёные-медики. Ереван: Амарас. էջ 55. ISBN 99930-1-001-7. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (օգնություն)
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ շտեմարան- Յուրի Ալեքսանյան» (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.

[1] «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.

[Հայրիյան-2] 2,0 ^2,1 А. П. Айриян (1998). Армянские учёные-медики. Ереван: Амарас. էջ 55. ISBN 99930-1-001-7. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (օգնություն)

[3] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[4] «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.

[:0-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ շտեմարան- Յուրի Ալեքսանյան» (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]