Մասնակից:Ելենա Ամիրյան/Ավազարկղ
100% ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՎՈՂ ԷՆԵՐԳԻԱ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
{{100% վերականգնվող էներգիա}}
100% վերականգնվող էներգիա այն է, երբ ամբողջ էներգիան օգտագործվում է վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներից:
Էլեկտրաէներգիայի, ջեռուցման/հովացման և տրանսպորտի համար 100% վերականգնվող էներգիա օգտագործելու ձգտումը պայմանավորված է կլիմայի փոփոխության, աղտոտվածության, շրջակա միջավայրի, ինչպես նաև տնտեսական և էներգետիկ անվտանգության խնդիրներով:
Վերականգնվող աղբյուրների ընդհանուր գլոբալ առաջնային էներգիայի մատակարարումը պահանջում է էներգետիկ համակարգի անցում, քանի որ այսօրվա էներգիայի մեծ մասը արտադրվում է ոչ վերականգնվող հանածո վառելիքներից: Երկրում 100% վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների օգտագործումը սովորաբար ավելի բարդ նպատակ է, քան ածխածնի չեզոքության հասնելը:
Վերջինս հանդիսանում է կլիմայի փոփոխության մեղմացման նպատակն, որը քաղաքականապես որոշվել է շատ երկրների կողմից և կարող է հասնել նաև երկրի ընդհանուր ածխածնի հետքի հավասարակշռմանը՝ ածխաթթու գազի հեռացմամբ: Վերականգնվող էներգիայի և զրոյական ջերմոցային գազերի 100% սահմանումները քաղաքական բնույթ ունեն և տարբերվում են ըստ վայրի և ժամանակի:Այնուամենայնիվ, վերջին ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ գլոբալ անցում դեպի 100% վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների բոլոր ոլորտներում՝ էլեկտրաէներգիա, ջերմություն, տրանսպորտ և աղազերծում, հնարավոր է մինչև 2050 թվականը:Գոյություն ունեցող տեխնոլոգիաները, ներառյալ պահեստավորումը, ունակ են ամբողջ տարվա ընթացքում ժամային կտրվածքով ապահովել էներգիայի հուսալի
մատակարարում:Կայուն էներգետիկ համակարգը ավելի արդյունավետ և ծախսարդյունավետ է, քան գործող համակարգը:Կլիմայի փոփոխության միջկառավարական հանձնաժողովն իր 2011 թվականի հատուկ զեկույցում արդեն հայտարարել է, որ վերականգնվող էներգիայի տեխնոլոգիաների պորտֆելի ինտեգրման համար կան մի քանի հիմնարար տեխնոլոգիական սահմաններ` ամբողջ էներգիայի համաշխարհային պահանջարկի մեծ մասը բավարարելու համար:Վերականգնվող էներգիայի օգտագործումն աճել է ավելի արագ, քան նույնիսկ փաստաբաններն էին կանխատեսում: 2019-ի դրությամբ, սակայն,անհրաժեշտ է, որ այն վեց անգամ ավելի արագ աճի ՝ գլոբալ տաքացումը 2 ° C (3,6 ° F) սահմանափակելու համար:
Ըստ 2018 թ.-ի հրապարակված 100% վերականգնվող էներգիայի վերաբերյալ 181 գնահատված փաստաթղթերի ակնարկի,«Բոլոր հրատարակությունների գերակշիռ մասը կարևորում է 100% ՎԷ համակարգերի տեխնիկական իրագործելիությունն ու տնտեսական կենսունակությունը»:Չնայած դեռ կան շատ էլեկտրաէներգիաներին նվիրված հրատարակություններ, աճում է հոդվածների քանակը, որոնք նվիրված են տարբեր էներգետիկ ոլորտներին և ոլորտին առնչվող ինտեգրված էներգետիկ համակարգերին:
Այս միջոլորտային ամբողջական մոտեցումը դիտարկվում է որպես 100% վերականգնվող էներգետիկ համակարգերի կարևոր առանձնահատկություն և հիմնված է այն ենթադրության վրա, որ էներգետիկ համակարգի «լավագույն լուծումները կարելի է գտնել միայն կենտրոնանալով սեկտորների միջև սիներգիայի սկզբունքով», ինչպիսիք են էլեկտրաէներգիան, ջերմությունը, տրանսպորտ կամ արդյունաբերություն:
Լայնածավալ վերականգնվող էներգիայի և ցածր ածխածնային էներգիայի ռազմավարության լայն տարածման իրականացման հիմնական խոչընդոտները համարվում են ավելի շատ սոցիալական և քաղաքական, քան թե տեխնոլոգիական կամ տնտեսական:
Ըստ 2013 թ.-ի Post Carbon Pathways զեկույցի, որը ներկայացնում է բազմաթիվ միջազգային ուսումնասիրություններ, հիմնական խոչընդոտներն են` կլիմայի փոփոխության մերժումը, հանածո վառելիքի լոբբինգը, քաղաքական անգործությունը, էներգիայի անկայուն սպառումը, հնացած էներգետիկ ենթակառուցվածքները և ֆինանսական սահմանափակումները:
2014 թ.-ին վերականգնվող աղբյուրները, ինչպիսիք են քամին, երկրաջերմային, արևային, կենսազանգվածը և այրված թափոնները, ապահովում էին ամբողջ աշխարհում սպառված էներգիայի 19% -ը, որի մոտավորապես կեսը գալիս էր կենսազանգվածի ավանդական օգտագործումից: Ամենակարևոր հատվածը էլեկտրաէներգիան է ՝ 22,8% վերականգնվող մասնաբաժնով, որի մեծ մասը հիդրոէներգետիկան է ՝ 16,6% մասնաբաժնով, որին հաջորդում է քամին ՝ 3,1% մասնաբաժնով:Ըստ REN21- ի՝ էլեկտրաէներգիայի ոլորտում վերափոխումը թափ է հավաքում 2018 թվականից, սակայն ջեռուցման, հովացման և փոխադրման ոլորտներում պահանջվում են հրատապ միջոցառումներ ձեռնարկել:Աշխարհում կան շատ վայրեր, որտեղ էլեկտրական ցանցերն աշխատում են գրեթե բացառապես վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներով:Ազգային մակարդակում առնվազն 30 երկրներ արդեն ունեն վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներ, որոնք կազմում են էներգիայի մատակարարման ավելի քան 20% -ը:
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
100% վերականգնվող էներգիայի օգտագործումն առաջին անգամ առաջարկվել է 1975 թվականին Դանիացի ֆիզիկոս Բենտ Սորենսենի կողմից հրատարակված Գիտական հոդվածում [19], որին հաջորդեցին մի քանի այլ առաջարկներ:1976 թ.-ին էներգետիկ քաղաքականության վերլուծաբան Էմորի Լովինսը ստեղծեց «փափուկ էներգիայի ուղի» տերմինը՝ նկարագրելու այլընտրանքային ապագա, որի ընթացքում էներգաարդյունավետությունը և դրա հետ կապված վերականգնվող էներգիաները աստիճանաբար փոխարինում են հանածո և միջուկային վառելիքների վրա հիմնված կենտրոնացված էներգետիկ համակարգին:1998 թ.-ին հրապարակվեց վերականգնվող աղբյուրների շատ մեծ մասնաբաժին ունեցող սցենարների առաջին մանրամասն վերլուծությունը:Դրանց հաջորդեցին առաջին մանրամասն 100% սցենարները:[1]
2006 թվականին Czisch- ը հրապարակեց թեկնածուական թեզ, որում ցույց տրվեց, որ 100% վերականգնվող սցենարով էներգիայի մատակարարումը կարող է համապատասխանել Եվրոպայի և Հյուսիսային Աֆրիկայի տարվա յուրաքանչյուր ժամի պահանջարկին:
.jpg)
Նույն թվականին Դանիայի էներգետիկայի պրոֆեսոր Հենրիկ Լյունդը հրապարակեց առաջին հոդվածը [22], որում նա անդրադառնում է վերականգնվող աղբյուրների օպտիմալ համադրությանը, որին հաջորդեցին մի քանի այլ հոդվածներ Դանիայում 100% վերականգնվող էներգիայի անցնելու վերաբերյալ: Այդ ժամանակվանից ի վեր Լունդը հրապարակում է մի քանի հոդվածներ 100% վերականգնվող էներգիայի վերաբերյալ:2009-ից հետո հրապարակումները սկսեցին կտրուկ բարձրանալ `ընդգրկելով 100% սցենարներ Եվրոպայի, Ամերիկայի, Ավստրալիայի և աշխարհի այլ մասերի երկրների համար:
Նույնիսկ 21-րդ դարի սկզբին գիտնականների և որոշումներ կայացնողների համար արտասովոր էր դիտարկել 100% վերականգնվող էլեկտրաէներգիա հասկացությունը: Այնուամենայնիվ, վերականգնվող էներգիայի առաջընթացն այնքան արագ էր, որ դրանից հետո ամեն ինչ փոխվել է:
Արեգակնային ֆոտոգալվանային մոդուլների գները նվազել են շուրջ 75 տոկոսով:Լաբորատորիայի ներկայիս գիտական և տեխնոլոգիական նվաճումները ենթադրում են, որ դրանք շուտով այնքան էժան կլինեն, որ բնակելի և առևտրային շենքերի արևային ճառագայթների հիմնական ծախսը կլինի տեղադրումը:Վերականգնվող էներգիան ունի ուժեղ հասարակական աջակցություն:
Օրինակ, Ամերիկայում, Gallup- ի 2013 թ. ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ երեք ամերիկացիներից երկուսը ցանկանում են, որ ԱՄՆ-ն ավելացնի ներքին էներգիայի արտադրությունը `օգտագործելով արևային էներգիա (76%), հողմային էներգիա (71%) և բնական գազ (65%):[2]
REN21- ը ասում է, որ վերականգնվող էներգիան արդեն իսկ կարևոր դեր ունի, և կան բազմաթիվ քաղաքական թիրախներ, որոնք նպատակ ունեն դա բարձրացնել:
Ազգային մակարդակում, աշխարհի առնվազն 30 երկրներ արդեն ունեն վերականգնվող էներգիա՝ նպաստելով էներգիայի մատակարարման ավելի քան 20% -ը:
Վերականգնվող էներգիայի ազգային շուկաները կանխատեսում են, որ առաջիկա տասնամյակում և դրանից հետո շարունակելու են ուժեղ աճ ունենալ, և շուրջ 120 երկրներ ունեն տարբեր քաղաքական թիրախներ վերականգնվող էներգիայի երկարաժամկետ բաժնետոմսերի համար, ներառյալ Եվրամիության համար պարտավորեցնող 20% -ը մինչև 2020 թվականը:Միջուկային էներգիան կապված է զգալի հետևանքներով վթարների ռիսկերի հետ, օրինակ ՝ Ֆուկուսիմայի միջուկային աղետ, Չեռնոբիլի աղետ:100% վերականգնվող էներգիա օգտագործելու նպատակը գալիս է գլոբալ տաքացումից և բնապահպանական, ինչպես նաև նավթարդյունահանման խնդիրներից:Առաջին երկիրը, որն առաջարկել է 100% վերականգնվող էներգիա, Իսլանդիան էր, 1998 թ:
Ալբանիան, Իսլանդիան և Պարագվայը հիմնականում իրենց ամբողջ էլեկտրաէներգիան ստանում են վերականգնվող աղբյուրներից (Ալբանիան և Պարագվայը 100% հիդրոէներգիայից, Իսլանդիան ՝ 72% հիդրոէներգիայից և 28% երկրաջերմային էներգիայից):Նորվեգիան իր գրեթե ամբողջ էլեկտրաէներգիան ստանում է վերականգնվող աղբյուրներից (97 տոկոսը հիդրոէներգետիկայից): Իսլանդիան առաջարկեց ջրածին օգտագործել փոխադրման:Ավստրալիան առաջարկեց կենսավառելիք փոխադրման այն տարրերի համար, որոնք հեշտությամբ չեն վերածվում էլեկտրականության: Բրիտանիա զրո ածխածին գաղափարախոսությամբ մինչև 2030 թվականը առաջարկում է վերացնել ածխածնի արտանետումները՝ անցնելով վերականգնվող էներգիայի:Քաղաքներ,ինչպիսիք են Փարիզը և Ստրասբուրգը նախատեսում են օգտագործել 100% վերականգնվող էներգիա մինչև 2050 թվականը:
Վերջին զարգացումները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չորրորդ հեղափոխություն:Էներգիա: գերմանական վավերագրական կինոնկար է, որը թողարկվել է 2010 թվականին:Այն ցույց է տալիս գլոբալ հասարակության տեսլականը, որն ապրում է մի աշխարհում, որտեղ էներգիան արտադրվում է 100% վերականգնվող էներգիաներով ՝ ցույց տալով տնտեսության ամբողջական վերակառուցում ՝ այդ նպատակին հասնելու համար: 2011 թվականին Հերման Սխերը գրեց «Էներգետիկ հրամայականը. 100% -ը այժմ վերականգնվող է» գիրքը, որը հրատարակել է Routledge- ը:
Կլիմայի փոփոխության միջկառավարական հանձնաժողովը հայտնել է, որ վերականգնվող էներգիայի տեխնոլոգիաների պորտֆելի ինտեգրման համար կան մի քանի հիմնարար տեխնոլոգիական աճի սահմաններ` էներգիայի ընդհանուր համաշխարհային պահանջարկի մեծ մասը բավարարելու համար:2011 թ.-ին էներգիայի միջազգային գործակալությունն ասել է, որ արևային էներգիայի տեխնոլոգիաները, իրենց բազմաթիվ ձևերով, կարող են զգալի ներդրում ունենալ աշխարհում այժմ ծառացած ամենահրատապ խնդիրների լուծման գործում: Արևի էներգիայով մատչելի, անսպառ և մաքուր տեխնոլոգիաների զարգացումը հսկայական երկարաժամկետ օգուտներ կունենա: Դա կբարձրացնի երկրների էներգետիկ անվտանգությունը, անսպառ ռեսուրսի վրա հույս դնելու միջոցով՝ կբարձրացնի կայունությունը, կկրճատի աղտոտվածությունը, կնվազեցնի կլիմայի փոփոխության մեղմացման ծախսերը և հանածո վառելիքի գները կպահի ցածր:Այս առավելությունները համաշխարհային են:[3]
2011 թ.-ին Energy Policy հեղինակավոր հանդեսը հրապարակեց Սթենֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր Մարկ Z. Յակոբսոնի և հետազոտող գիտնական Մարկ Դ. Դելուչիի երկու հոդվածները`«Ամբողջ գլոբալ էներգիայի ապահովում՝ քամու, ջրի և արևի էներգիայի միջոցով» հոդվածները: Ընդհանուր առմամբ, Յակոբսոնը ասել է, որ քամու, ջրի և արևի տեխնոլոգիաները կարող են ապահովել աշխարհի էներգիայի 100%-ը: Նա պաշտպանում է վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների «խելացի խառնուրդը» ՝ էլեկտրաէներգիայի պահանջարկը հուսալիորեն բավարարելու համար:
Դելավերի համալսարանի կողմից 2012 թ. ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ վերականգնվող էներգիան ամենաարդյունավետն է, դա հանգեցրեց նրան, որ Դանիայի խորհրդարանը համաձայնեցրեց էներգաարդյունավետության և վերականգնվող էներգետիկայի նոր համապարփակ խթանման մի ծրագիր, ինչը կհանգեցնի նրան, որ երկիրը կստանա 100% էլեկտրաէներգիա, ջերմություն և վառելիք վերականգնվող աղբյուրներից մինչև 2050 թվականը:
Համացանցի ինտեգրման մոդելավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2015 թ.-ին Jacեյկոբսոնը և Դելուչին, Մերի Քեմերոնի և Բեթանի Ֆրուի հետ միասին, ավելի մանրամասն ուսումնասիրեցին համակարգչային մոդելավորմամբ (LOADMATCH), թե ինչպես է քամու-ջրի-արևային (WWS) համակարգը, կարող է րոպե առ րոպե հետևել էներգիայի պահանջարկին:Դա հնարավոր էր ԱՄՆ-ում արդեն 6 տարի` կապված ծայրահեղ եղանակային իրադարձությունների հետ:
LOADMATCH ծրագիրը 2050-2055 թվականների ընթացքում կես րոպեում ստանում է որպես նախահաշիվների գնահատման շարք:
Գրեթե 100% վերականգնվող էլեկտրաէներգիա ունեցող տեղանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հետևյալ վայրերը բավարարում են վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներից ստացվող իրենց միջին տարեկան էլեկտրաէներգիայի 90% -ը կամ ավելին.
| Եկիր | Բնակչություն | Էլեկտրականություն | Աղբյուր |
|---|---|---|---|
| Ալբանիա | 2,821,977 (2011) | Հիդրոէլեկտրական | [2] |
| Գերմանիա | 75,00 (2012) | 63.5% քամու, 30% բիոգազ, 10.7% հիդրո, 3.1% արևային | [3] |
| ԱՄՆ | 6,658 (2010) | քամու, արևի և երկրաջերմային | [79] |
Որոշ այլ վայրեր ունեն բարձր տոկոսներ, օրինակ` 2014 թ.-ի դրությամբ էլեկտրաէներգիայի ոլորտը Դանիայում կազմում է 45% `քամու էներգիա:Կանադայի և Նոր Զելանդիայի էլեկտրաէներգիայի ոլորտները ունեն վերականգնվող էներգիայի էլ ավելի բարձր տոկոսներ (հիմնականում հիդրոէլեկտրակայաններ), համապատասխանաբար 65% և 75% են: 2016թվ.-ին Պորտուգալիան մայիսի 7-ից 11-ը ընկած ժամանակահատվածում չորս օրվա ընթացքում հասավ 100% վերականգնվող էլեկտրաէներգիայի:
Ֆրանսիան և Շվեդիան ունեն ցածր ածխածնի ինտենսիվություն, քանի որ նրանք հիմնականում օգտագործում են միջուկային էներգիայի և հիդրոէներգիայի խառնուրդ: 2018 թվականին Շոտլանդիան բավարարեց վերականգնվող աղբյուրներից իր պահանջարկի 76% -ը:
100% մաքուր էլեկտրաէներգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էլեկտրաէներգիայի արտադրության այլ աղբյուրներ համարվում են մաքուր, չնայած պարտադիր չէ վերականգնվող լինելուն, և դրանքչեն արտանետում ածխաթթու գազ կամ ջերմոցային այլ գազեր,օդի աղտոտիչներ:Դրանցից ամենամեծը միջուկային էներգիան է, որը արտանետումներ չի առաջացնում:
2018-ին Կալիֆոռնիան անցավ SB 100, որը մինչև 2045 թվականը 100% մաքուր, առանց ածխածնի, ներառյալ 60% վերականգնվող էլեկտրաէներգիայի նպատակը մինչև 2030 թվականը
2018-ին Կալիֆոռնիան ընդունեց SB 100- ը, որը մինչև 2045 թվականը պարտավորվելու է 60% վերականգնվող էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը՝ 100% մաքուր, առանց ածխածնի:
Խոչընդոտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մեծածավալ վերականգնվող էներգիայի և ցածր ածխածնի էներգիայի ռազմավարության իրականացման ամենաէական խոչընդոտները, որոնք անհրաժեշտ են կլիմայի փոփոխությունը կանխելու համար, հիմնականում քաղաքական են և ոչ տեխնոլոգիական:Համաձայն 2013 թ.-ի Post Carbon Pathways զեկույցի, որը վերանայել է բազմաթիվ միջազգային ուսումնասիրություններ, ըստ որի հիմնական արգելափակումներն են.
- Կլիմայի փոփոխության հերքում
- Հանածո վառելիքի արդյունաբերության մեջ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների օգտագործումը խոչընդոտելու փորձեր
- Քաղաքական կաթված
- Էներգիայի և ռեսուրսների անկայուն սպառում
- Ֆինանսական և կառավարման սահմանափակումներ
Էներգետիկայի միջազգային գործակալությունը նշում է, որ չափազանց մեծ ուշադրություն է դարձվել վերականգնվող աղբյուրներից էլեկտրաէներգիայի արտադրության փոփոխականության խնդրին:
Google- ը 30 մլն դոլար է ծախսել ՎԷ<C ծրագրի վրա` վերականգնվող էներգետիկայի զարգացման և կլիմայի աղետալի փոփոխությունները կանխելու համար:
Սեզոնային էներգիայի կուտակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիդրոէներգետիկան ներկայումս միակ մեծածավալ, ցածր ածխածնային, սեզոնային էներգիայի պահեստավորումն է:
Այն երկրներում, որոնք ըստ սեզոնի էներգիայի պահանջարկի մեծ տատանումներ ունեն (օրինակ ՝ Մեծ Բրիտանիան ձմռանը ավելի շատ գազ է օգտագործում ջեռուցման համար, քան էլեկտրաէներգիա), հիդրոէլեկտրակայանների փոխկապակցման բացակայությունը մեծ թվով հիդրոէներգիա ունեցող երկրների համար(օրինակ ՝ Մեծ Բրիտանիա - Նորվեգիա) հավանաբար անբավարար կլինի:
Ավստրալիայում, բացի վերականգնվող էներգետիկայից, ինչպիսին է ջրածինը, առաջարկում է նաև արտահանել ամոնիակի տեսքով
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Carbon bubble» (անգլերեն). 2021-03-02.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ «International energy indicators. [International and US statistics]». 1980-03-01.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ RÜHM, W. (2009-08-26). «Zur Verbreitung und Bedeutung der blutsaugenden Simuliiden im Aller-Leine-Gebiet». Zeitschrift für Angewandte Entomologie. 59 (1–4): 403–424. doi:10.1111/j.1439-0418.1967.tb03869.x. ISSN 0044-2240.
{{ԹՀ}}
Արտաքին հղում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Go 100% Renewable Energy : Welcome». www.go100percent.org. Վերցված է 2021-03-25-ին.
- ↑ https://intelli-products.com/net-zero-foundation/.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(օգնություն)