Լանժոու
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Լանժոու | ||
| չինարեն՝ 兰州市 | ||
 | ||
| Երկիր |  Չինաստան | |
| Ներքին բաժանում | Chengguan District, Lanzhou?, Qilihe District?, Xigu District?, Anning District?, Honggu District?, Yongdeng County?, Gaolan County? և Yuzhong County? | |
| Մակերես | 13 192,31 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1572 մետր | |
| Բնակչություն | ▲4 359 446 մարդ (2020)[1] | |
| Ժամային գոտի | UTC+8 | |
| Հեռախոսային կոդ | 0931 | |
| Փոստային դասիչ | 730000 | |
| Ավտոմոբիլային կոդ | 甘A | |
| Պաշտոնական կայք | lanzhou.gov.cn | |
| ||
Լանժոու (չինարեն՝ 兰州|t=蘭州|p=Lánzhōu), քաղաք Չինաստանի հյոււսիսարևմտյան մասում՝ Գանսու պրովինցիայում, որի վարչական կենտրոնն ու խոշորագույն բնակավայրն է[2]։ Ընկած է Հուանհե գետի ափերին և հանդիսանում է տարածաշրջանային կարևորագույն տրանսպորտային հանգույց. երկրի արևմտյան մասի բնակավայրերը երկաթուղով կապում է արևելյան կեսի բնակավայրերին։ Պատմականորեն Լանժոուն կարևոր օղակ է եղել Մետաքսի հյուսիսային ճանապարհին և այժմ էլ պահպանում է իր կարևորությունը Նոր եվրասիական ցամաքային կամրջին։ Քաղաքում զարգացած են ծանր արդյունաբերությունը, նավթաքիմիական արտադրությունը։
Լանժոուն, Nature Index-ի ուսումնասիրությունների համաձայն, տեղ է գրավել գիտական արտադրանքի տեսակետից աշխարհի լավագույն 100 քաղաքների ցանկում[3]։ Այստեղ գործում են գիտահետազոտական մի շարք հիմնարկներ, ներառյալ Լանժոուի համալսարանը, Լանժոուի տեխնոլոգիական համալսարանը, Հյուսիսարևմտյան նորմալ համալսարանը, Լանժոուի Ջյաոտոն համալսարանը[4][5]։ Ընդ որում՝ նշվածներից Լանժոուի համալսարանը, լինելով Project 985 նախագծի անդամ, համարվում է Չինաստանի առավել հեղինակավոր գիտա-կրթական բարձրագույն հաստատություններից մեկը։
Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Լանճոու (Գաոլան շրջան, 1981–2010 normals, extremes 1951–2015)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 17.1 (62.8) |
21.7 (71.1) |
28.4 (83.1) |
34.6 (94.3) |
34.7 (94.5) |
36.8 (98.2) |
39.8 (103.6) |
38.3 (100.9) |
34.4 (93.9) |
27.6 (81.7) |
20.3 (68.5) |
16.2 (61.2) |
39.8 (103.6) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 0.8 (33.4) |
5.4 (41.7) |
11.3 (52.3) |
18.3 (64.9) |
22.9 (73.2) |
26.1 (79) |
28.3 (82.9) |
27.2 (81) |
22.2 (72) |
15.9 (60.6) |
8.7 (47.7) |
2.0 (35.6) |
15.76 (60.36) |
| Միջին օրական °C (°F) | −8.5 (16.7) |
−3.5 (25.7) |
2.9 (37.2) |
9.8 (49.6) |
14.9 (58.8) |
18.4 (65.1) |
20.5 (68.9) |
19.3 (66.7) |
14.3 (57.7) |
7.7 (45.9) |
−0.2 (31.6) |
−7.1 (19.2) |
7.38 (45.26) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −15.0 (5) |
−10.1 (13.8) |
−3.6 (25.5) |
2.4 (36.3) |
7.4 (45.3) |
11.1 (52) |
13.6 (56.5) |
12.9 (55.2) |
8.4 (47.1) |
1.7 (35.1) |
−6.0 (21.2) |
−13.2 (8.2) |
0.8 (33.43) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −27.7 (−17.9) |
−24.0 (−11.2) |
−16.7 (1.9) |
−8.6 (16.5) |
−1.2 (29.8) |
4.0 (39.2) |
7.2 (45) |
5.3 (41.5) |
0.4 (32.7) |
−7.1 (19.2) |
−16.5 (2.3) |
−23.0 (−9.4) |
−27.7 (−17.9) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 1.5 (0.059) |
1.4 (0.055) |
4.6 (0.181) |
12.9 (0.508) |
34.0 (1.339) |
40.2 (1.583) |
50.3 (1.98) |
51.6 (2.031) |
31.4 (1.236) |
15.8 (0.622) |
1.5 (0.059) |
0.7 (0.028) |
245.9 (9.681) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.1 mm) | 1.9 | 2.4 | 4.5 | 5.3 | 7.5 | 9.4 | 11.4 | 11.2 | 9.9 | 6.3 | 1.7 | 1.0 | 72.5 |
| % խոնավություն | 53 | 47 | 46 | 43 | 51 | 59 | 64 | 66 | 69 | 65 | 62 | 58 | 56.9 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 155.7 | 179.3 | 195.4 | 224.5 | 245.9 | 234.7 | 244.8 | 241.1 | 191.5 | 186.0 | 174.0 | 151.2 | 2424,1 |
| Տոկոս հնարավոր արևի լույս | 51 | 59 | 53 | 57 | 57 | 54 | 55 | 58 | 52 | 53 | 57 | 50 | 54.7 |
| Աղբյուր #1: China Meteorological Administration (sunshine 1971–2000 at old Lanzhou station)[6][7] | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: Weather China (precipitation days 1971–2000)[8] | |||||||||||||
Թանգարաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Գանսուի գավառական թանգարան (甘肃省博物馆), ցուցադրված են հնագիտական և բրածո գտածոներ, ցուցանմուշներ Գանսուի պատմության վերաբերյալ
- Լանժոուի թանգարան (兰州市博物馆), մշակութային կարևոր միավոր է Մետաքսի ճանապարհին։ 2017 թվականի հոկտեմբեր ամսվա դրությամբ թանգարանն ուներ 13 հազարից ավելի ցուցանմուշներ՝ խեցեղեն, հախճապակի, բրոնզե առարկաներ, վայելչագրության-գեղագրության նմուշներ, հին մետաղադրամներ և այլն[9]։
- Գանսուի արվեստի թանգարան (甘肃艺术馆), ցուցադրված են տեղի արվեստագետների լավագույն աշխատանքներ[10]
- Լանժոուի քաղաքային ցուցասրահ (兰州市规划展览馆)[11]
- Լանժոուի նկարազարդ խեցեղենի թանգարան (兰州彩陶博物馆)[12]
- Գանսուի գիտության և տեխնոլոգիայի թանգարան (甘肃科技博物馆)[13][14]
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լանժոուն 1949 թվականից աղքատ պրովինցիալ մարզկենտրոնից վերափոխվել է խոշոր արդյունաբերական կենտրոնի։ Եղել է արդյունաբերացման ճանապարհը բռնած չինական առաջին քաղաքներից մեկը՝ ըստ այդ երկրի առաջին և երկրորդ հնգամյա պլանների[15]։
Մեկ շնչի հաշվով ստեղծված համախառն ներքին արդյունքը Լանժոուում 2008 թվականին կազմել է 25,566 (RMB) (US$3,681), 2015 թվականին՝ 57,191 RMB (US$9182.28)[16], և ՀՆԱ-ի ցուցանիշով քաղաքը Չինաստանում գրավել է 100-րդ տեղը[17]։
Օդանավակայանը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանրային սպասարկման համար բացվել է 1970 թվականին[18]։ Գտնվում է Լանժոու քաղաքից մոտավորապես 70 կիլոմետր դեպի հյուսիս։
Օդանավակայանն սպասարկում է միջազգային և ներերկրային 70-ից ավելի ուղղություններ։
Մետրոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լանժոուն Հյուսիսարևմտյան Չինաստանի երկրորդ քաղաքն է, որտեղ, ըստ 2012 թվականի օգոստոսին արված հայտարարության, կառուցվելու է մետրո[19]։ Այն ունենալու է վեց գիծ՝ 207 կիլոմետր ընդհանուր ձգվածությամբ։ Առաջին գիծը բացվել է 2019 թվականի հունիսին[20]։
Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ալբուկերկե,
ԱՄՆ[21] - Ակիտա,
Ճապոնիա[22] - Աշխաբադ,
Թուրքմենստան[23] - Չորլի,
Անգլիա[23][24] - Պենզա,
Ռուսաստան[23] - Նուակշոտ,
Մավրիտանիա[23] - Յանգ Շիր,
Ավստրալիա[23][25]
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
-
Քաղաքի տեսքն արբանյակից -
-
-
-
-
-
Խուանխե գետը Ճերմակ պոգոդայից -
Քաղաքի համայնապատկերը
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ ՉԺՀ յոթերորդ ազգային մարդահամար
- ↑ «Illuminating China's Provinces, Municipalities and Autonomous Regions». PRC Central Government Official Website. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «Nature Index 2020 Science Cities | Supplements | Nature Index». www.natureindex.com. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
- ↑ «US News Best Global Universities Rankings in Lanzhou». U.S. News & World Report. 2021 թ․ հոկտեմբերի 26. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link) - ↑ «Nature Index 2018 Science Cities | Nature Index Supplements | Nature Index». www.natureindex.com. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
- ↑ 中国气象数据网 - WeatherBk Data (Chinese (China)). China Meteorological Administration. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 15-ին.
- ↑ 中国地面国际交换站气候标准值月值数据集（1971－2000年）. China Meteorological Administration. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 25-ին.
- ↑ 兰州城市介绍以及气候背景分析. Weather China (չինարեն). 中国气象局公共气象服务中心. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 27-ին.
- ↑ «Archived copy». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 5-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ արխիվը պատճենվել է որպես վերնագիր (link) - ↑ 我的简介-甘肃艺术馆-文化艺术网. gsysg.orgcc.com.
- ↑ http://www.gs.xinhuanet.com/news/2012-1/31/c_114216595.htm(չաշխատող հղում)
- ↑ http://www.gsww.gov.cn/Web_Detail.aspx?id=8915 (չաշխատող հղում)
- ↑ sound, light, electricity and other high-tech means will be fully adopted, and the way of teaching and learning will enable visitors to embrace modern science in a pleasant atmosphere.
- ↑ «Gansu completes its first science and technology museum construction». China Daily. 2015 թ․ հունվարի 23.
- ↑ «兰州市». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 19-ին.
- ↑ 2015甘肃各市gdp排名 2015年甘肃各市GDP和人均GDP排名一览表. 2016 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 21-ին.
- ↑ 2015中国城市GDP排名出炉! 第一无悬念. 2016 թ․ հունվարի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 21-ին.
- ↑ 从"晴通雨阻"到"一日千里". Gansu Daily (Chinese (China)). 2009 թ․ սեպտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 19-ին.
- ↑ 兰州城市轨道交通工程开工奠基 刘伟平冯健身赵广发欧阳坚出席奠基仪式. gansudaily.com.cn (պարզեցված չինարեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 30-ին.
- ↑ 6月23日兰州轨交1号线试运营. 兰州新闻网. 2019 թ․ հունիսի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 26-ին.
- ↑ «Albuquerque, New Mexico & Lanzhou, China». Sister Cities International. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 25-ին.
- ↑ «Heart crosses over the ocean». Akita City, Akita, Japan. 2010 թ․ սեպտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 23-ին.
- ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 付博. «List of Gansu's sister cities by 2012». gansu.chinadaily.com.cn. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 14-ին.
- ↑ «Sister City Relationships between China and the United Kingdom». www.chinese-embassy.org.uk. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 14-ին.
- ↑ Council, Hilltops (2013 թ․ հունիսի 4). «#didyouknow #youngnsw has a sister city in #China – Lanzhou City, when in Young visit the Chinese Tribute Gardenpic.twitter.com/R81TN99ZcT». Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 14-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Cheung, Raymond. OSPREY AIRCRAFT OF THE ACES 126: Aces of the Republic of China Air Force. Oxford: Bloomsbury Publishing Plc, 2015. 978 14728 05614.
- 徐 (Xú), 露梅 (Lùméi). 隕落 (Fallen): 682位空军英烈的生死档案 - 抗战空军英烈档案大解密 (A Decryption of 682 Air Force Heroes of The War of Resistance-WWII and Their Martyrdom). 东城区, 北京， 中国: 团结出版社, 2016. 978-7-5126-4433-5.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լանժոու» հոդվածին։ |
| ||||||||||
