Էդուարդ Բաբայան (հոգեբույժ)

Էդուարդ Բաբայան
Ծնվել է	օգոստոսի 31, 1920
Մահացել է	մայիսի 12, 2009 (88 տարեկան)
Քաղաքացիություն	Ռուսաստան
Կրթություն	Ռուսաստանի ազգային հետազոտական բժշկական համալսարան
Մասնագիտություն	հոգեբույժ
Գիտական աստիճան	բժշկական գիտությունների դոկտոր և պրոֆեսոր
Պարգևներ	; և

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Էդուարդ Բաբայան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բաբայան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Էդուարդ Արմենակի Բաբայան (օգոստոսի 31, 1920(1920-08-31) - մայիսի 12, 2009(2009-05-12)^[1]), հայ բժիշկ, հոգեբույժ, թմրաբան, առողջապահական գործի կազմակերպիչ։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1990), պրոֆեսոր (1991)։ ՌՍՖՍՀ վաստակավոր բժիշկ։ ԽՍՀՄ թմրաբուժական ծառայության համակարգի նախաձեռնող, կազմակերպիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդուարդ Բաբայանը ծնվել է 1920 թվականին։ 1941 թվականին ավարտել է Մոսկվայի 2-րդ բժշկական ինստիտուտը՝ բուժական գործ մասնագիտությամբ։ 1941-1947 թվականներին եղել է զինվորական բժիշկ։ Մասնակցել է Հայրենական պատերազմին, հասել Լեհաստան, Գերմանիա, Չեխոսլովակիա։ 1947-1953 թվականներին եղել է ԽՍՀՄ առողջապահության նախարարության հոգեբուժության ինստիտուտի և Մոսկվայի 2-րդ բժշկական ինստիտուտի հոգեբուժության ամբիոնի գիտաշխատող։ Թեկնածուական թեզը նվիրված է եղել գլխուղեղի մելանոբլաստոմայի մետաստազների հոգեբուժական կլինիկային և ախտաբանական անատոմիային։ 1953-1967 թվականներին աշխատել է ԽՍՀՄ առողջապահության նախարարությունում, եղել բուժկանխարգելիչ օգնության գլխավոր վարչության հոգենյարդաբուժական օգնության բաժնի տեսուչ, պետ, վարչության գլխավոր մասնագետ։ 1967-1986 թվականներին եղել է ԽՍՀՄ առողջապահության նախարարության Նոր դեղամիջոցների և բժշկական տեխնիկայի ներդրման վարչության պետ։ 1978 թվականին ընտրվել է Թմրանյութերի հսկողության գիտամեթոդական բաժնի ղեկավար։ Եղել է ԽՍՀՄ առողջապահության նախարարության ընդհանուր և դատական հոգեբուժական փորձաքննության հարցերի մշտական խորհրդի նախագահ, նախարարության ուսումնական խորհրդի նախագահության անդամ։ 1971 թվականին Վիեննայի և 1972 թվականին Ժնևի կոնֆերանսներում ԽՍՀՄ կառավարության անունից ստորագրել է այդ դիվանագիտական կոնֆերանսների եզրափակիչ ակտերը՝ հոգեմետ դեղերի հսկողության համաձայնագիրը և թմրանյութերի հսկողության արձանագրությունը։ 1986 թվականից եղել է Մոկվայի Սերբսկու անվան սոցիալական և դատական հոգեբուժության գիտական կենտրոնի դատա-դեղաբանական և բժշկա-իրավական փորձաքննության բյուրոյի ղեկավար և Թմրանյութերի հսկողության մշտական կոմիտեի նախագահ։ 1976 թվականից դասավանդել է Բժիշկների կատարելագործման կենտրոնական ինստիտուտում, ԱՀԿ մոսկովյան դասընթացներում, ՌԴ ՆԳՆ դատաքննչական աշխատողների որակավորման բարձրացման ինստիտուտում^[2]։

Հեղինակ է բժշկական ինստիտուտի և ուսումնարանի համար նախատեսված թմրաբուժության 3 դասագրքերի^[3]։ Բաբայանի ղեկավարությամբ պաշտպանվել են մի շարք թեկնածուական և դոկտորական թեզեր։ Մշակել է բժշկական ինստիտուտի կլինիկական դեղաբանության, հոգեբուժության, թմրաբուժության ամբիոններում կիրառվող տերմինների դասակարգումը։ Հրատարակել է նյարդա-հոգեկան հիվանդությունների, թմրամոլության, թունամոլության կլինիկա-անատոմիական առանձնահատկություններին, թմրաբուժության իրավական խնդիրներին թմրանյութերի հսկողությանը վերաբերող ռուսերեն, անգլերեն, ֆրանսերեն, իտալերեն, գերմաներեն ավելի քան 200 հոդվածներ^[4]։

Անդամակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1991-1997 թվականներին եղել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության փորձագիտական կոմիտեի անդամ։
1964 թվականից եղել է ԽՍՀՄ և ՌԴ Նյարդաբույժների և հոգեբույժների ընկերության նախագահության անդամ։
1970 թվականից Բժշկա-տեխնիկական ընկերության նախագահության պատվավոր անդամ։
1974 թվականին ընտրվել է Սոցիալական հոգեբուժության համաշխարհային ասոցիացիայի պատվավոր անդամ։

Պարգևներ, կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չեխոսլովակիայի բժշկագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր
Էդուարդ Բրաունինգի անվան մրցանակ, 1973
Ն. Սեմաշկոյի անվան մրցանակ, 1978
Սկրյաբինի անվան մրցանակ, 1983
ՌՍՖՍՀ վաստակավոր բժիշկ, 1984
«Պատվո նշան շքանշան»
Կարմիր աստղի շքանշան
Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովետական հոգեբուժություն (անգլերեն), Նյու Յորք, 1976։
Ուշադրությու՛ն, թույն է, Մոսկվա, 1980։
Ուշադրությու՛ն, թույն է (հայերեն), Երևան, 1982, 1986։
Թմրաբուժության ուսումնական ձեռնարկ։ Բժշկական ուսումնարանների ուսանողների համար (համահեղինակ), Մոսկվա, 1981։
Թմրաբուժություն, Ուսումնական ձեռնարկ բժշկական ինստիտուտի ուսանողների համար (համահեղինակ), Մոսկվա, 1987։
Թունամոլության հոգե-դեղաբանական և բժշկա-իրավական ասպեկտները (համահեղինակ), Մոսկվա, 1988։
Թմրաբուժություն։ Ուսումնական ձեռնարկ բժշկական ուսումնարանների ուսանողների համար (համահեղինակ), Մոսկվա, 1990։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Время новостей: N°82, 15 мая 2009». www.vremya.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
↑ «Бабаян Эдуард Арменакович - Биография». www.biografija.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
↑ «Կոհա առցանց քարտարան, Բաբայան, Էդուարդ Արմենակի». haygirk.nla.am. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.
↑ «Русская линия / Библиотека периодической печати: Эдуард Бабаян: Наркотики не пробовал и никому не советую». rusk.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարություն Մինասյան, 100 հայ հոգեբույժներ, Գիրք Ա, Երևան, 2002։

[1] «Время новостей: N°82, 15 мая 2009». www.vremya.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.

[2] «Бабаян Эдуард Арменакович - Биография». www.biografija.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.

[3] «Կոհա առցանց քարտարան, Բաբայան, Էդուարդ Արմենակի». haygirk.nla.am. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.

[4] «Русская линия / Библиотека периодической печати: Эдуард Бабаян: Наркотики не пробовал и никому не советую». rusk.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 23-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]