Jump to content

Աննա Տյուտչևա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Աննա Տյուտչևա
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 21 (մայիսի 3), 1829
ԾննդավայրՄյունխեն, Բավարիայի թագավորություն
Մահացել էօգոստոսի 11 (23), 1889 (60 տարեկան)
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունգրող և ֆրեյլինա
ԱմուսինԻվան Ակսակովա
Ծնողներհայր՝ Ֆյոդոր Տյուտչև, մայր՝ Էլեոնորա Բոտմեր
 Anna Tyutcheva Վիքիպահեստում

Աննա Ֆյոդորովնա Տյուտչևա (ռուս.՝ А́нна Фёдоровна Тю́тчева, ապրիլի 21 (մայիսի 3), 1829, Մյունխեն, Բավարիայի թագավորություն - օգոստոսի 11 (23), 1889[1][2]), հուշավիպագիր, Գերագույն արքունիքի պատվո սպասուհի (ֆրեյլինա)։ Կիսել է սլավոնաֆիլների տեսակետները։

Հանդիսանում է բանաստեղծ Ֆեոդոր Տյուտչևի դուստրը և Իվան Ակսակովի կինը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աննան Ֆեոդոր Տյուտչևի ավագ դուստրն է առաջին կնոջից՝ Էլեոնորա Ֆեոդորովնա Պետերսոնից (1800-1838)։ Ծնվել է Գերմանիայում, կրթություն ստացել Մյունխենի թագավորական ինստիտուտում։ Ռուսաստան է եկել տասնութ տարեկանում։ Մինչև 23 տարեկանն ապրել է Օրյոլի նահանգի Օվստուգ կալվածքում։ Ընտանիքի նյութական սուղ վիճակի պատճառով բանաստեղծը միջնորդել է իր դուստրերից մեկին նշանակել արքունիքի պատվո սպասուհի։ 1853 թվականին Աննան նշանակվել է արքայադուստր Մարիա Ալեքսանդրովնայի պատվո սպասուհի։ Գահաժառանգի կինը գերադասել է ոչ գեղեցիկ, լուրջ աղջկան։ Խելացի, ուշադիր և անկախ մտածողությամբ աղջիկ, եվրոպական կրթությամբ, միևնույն ժամանակ ռուս հայրենասեր Տյուտչևան դարձել է արքայադստեր սիրելի սպասուհին և նրա կրտսեր երեխաների ուսուցիչը։ Ճակատագրի անսպասելի շրջադարձը որոշել է Աննա Ֆեոդորովնայի հետագա ուղին, նա դարձել է հասարակական գործիչ։

Արքունիքում շատերը նրան չեն հանդուրժել այն շիտակության համար, որով Աննան պաշտպանել է իր տեսակետները սլավոնաֆիլների հետ մտերմության համար։ Նրանք համարել են, որ նա «զազրելի բնավորություն» ունի։ Ինչպես գրել է կոմս Սերգեյ Շերեմետևը

Նա դեր էր խաղում, խոսում, քննադատում, ուղղորդում, ամենաշատը նյարդայնացնում էր բոլորին և յուրաքանչյուրին։ Կամաց-կամաց նա կորցրեց իր կարևորությունը, քանի որ նրա մրցակից Անաստասիա Մալցովան ուժեղացավ։ Արքունիքը նրա համար դարձավ անտանելի և նա ամուսնացավ։

1866 թվականին Աննա Տյուտչևան դարձել է Իվան Ակսակովի կինը և ողջ համատեղ կյանքի ընթացքում նրա հավատարիմ զինակիցն ու օգնականը։ 1853-1882 թվականներին նա օրագիր է պահել․ դեռ 1858 թվականին Ակսակովը նրան խորհուրդ է տվել հուշեր գրել։ Ունենալով աներկբայելի գրական տաղանդ, տալով նպատակային և սուր բնութագրումներ՝ Տյուտչևան ստեղծել է ռուսական էլիտայի հետաքրքիր դիմանկարը երկու դարաշրջանների փոփոխության ժամանակ։

Մահացել է 1889 թվականին։ Թաղված է Տրոիցե-Սերգիյան մայրավանքում, ամուսնու՝ Իվան Ակսակովի կողքին[3]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Тайны царского двора (из записок фрейлин). Ред. О. Г. Свердлова, М.: Знание, 1997, с.216
  2. Осповат А. Л., Котрелев Н. В. Аксакова (урожд. Тютчева) Анна Фёдоровна // Русские писатели 1800—1917. Биографический словарь / П. А. Николаев (гл. ред.). — М.: Сов. энциклопедия, 1989. — Т. 1: А—Г. — С. 39-40.
  3. Брянская областная научная универсальная библиотека им Ф. И. Тютчева. «Тютчева Анна Федоровна». libryansk.ru. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 14-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • О. Г. Свердлов Тайны царского двора (из записок фрейлин). — М.: Знание, 1997.
  • Осповат А. Л., Котрелев Н. В. Аксакова (урожд. Тютчева) Анна Фёдоровна // Русские писатели 1800—1917. Биографический словарь / П. А. Николаев (гл. ред.). — М.: Сов. энциклопедия, 1989. — Т. 1: А—Г. — С. 39-40.
  • А. Ф. Тютчева При дворе двух императоров. — М.: Захаров, 2008. — 592 с. — ISBN 978-5-8159-0726-3

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա Տյուտչևա» հոդվածին։