Ալեն Ժիրես

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալեն Ժիրես
ֆր.՝ Alain Giresse
Քաղաքացիությունը  Ֆրանսիա
Ծննդյան ամսաթիվ օգոստոսի 2, 1952(1952-08-02)[1] (71 տարեկան)
Ծննդավայր Langoiran
Հասակ 163 սանտիմետր
Քաշ 59 կիլոգրամ
Դիրք կիսապաշտպան

Ալեն Ժիրես (ֆր.՝ Alain Giresse, օգոստոսի 2, 1952(1952-08-02)[1], Langoiran), ֆրանսիացի ֆուտբոլիստ և մարզիչ։ Մրցաշարի ողջ պատմության ընթացքում Ֆրանսիայի առաջնությունում անցկացրած հանդիպումների քանակով երկրորդ տեղում է՝ 587 խաղ, «Բորդո» ակումբի պատմության լավագույն ռմբարկու՝ 179 գոլ։

Խաղացողի կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալեն Ժիրեսը, որը ծնունդով Ժիրոնդի դեպարտամենտից է, իր կարիերան սկսել է «Բորդո» ակումբում 1970 թվականին։ 20-րդ դարի 70-ական թվականներին ակումբը հիմնականում պայքարում էր Առաջին լիգայում մնալու համար, սակայն Էմե Ժակեի թիմ գալով՝ «Բորդոյի» մոտ սկսվել է մեծ հաղթանակների շրջան, որը ներառում էր երկու չեմպիոնական տիտղոս՝ Ֆրանսիայի գավաթ և ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի կիսաեզրափակիչ դուրս գալը, որում «Բորդոն» պարտվել է միայն Միշել Պլատինիի գլխավորած «Յուվենտուսին»։ 1974 թվականի սեպտեմբերի 7-ին Ալեն Ժիրեսը Լեհաստանի հավաքականի հետ խաղում իր նորամուտն է նշել Ֆրանսիայի հավաքականի կազմում, բայց ազգային թիմի կազմում Ժիրեսը հաստատուն տեղ ձեռք է բերել միայն 1976 թվականին՝ Միշել Իդալգոյի՝ Ֆրանսիայի հավաքականի մարզիչ դառնալուց հետո։ Իդալգոն ազգային թիմում ստեղծել է «կախարդական հրապարակ» (Carré magique) դաշտի կենտրոնում՝ կազմված Պլատինիից, Լուիս Ֆերնանդեսից, Ժան Թիգանից և Ժիրեսից․ այս խաղացողների շնորհիվ ֆրանսիացիները 1982 թվականի աշխարհի առաջնությունում գրավել են 4-րդ տեղը և 3-րդ տեղը՝ աշխարհի առաջնություն 1986-ում։ Սակայն այս թիմի հիմնական նվաճումը եվրո 1984-ի հաղթանակն էր։ 1986 թվականի հունիսի 25-ին ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունում Ժիրեսն իր վերջին հանդիպումն է անցկացրել Ֆրանսիայի հավաքականի կազմում, որը պարտվել է Գերմանիայի հավաքականին։ Ժիրեսն ազգային թիմում անցկացրել է 47 հանդիպում (30 հաղթանակ, 10 ոչ-ոքի և 7 պարտություն) և դարձել 6 գոլի հեղինակ։ Աշխարհի առաջնությունից հետո Ժիրեսը հեռացել է «Բորդոյից» և տեղափոխվել «Օլիմպիկ Մարսել» ակումբ, որտեղ 1988 թվականին ավարտել է կարիերան՝ Ֆրանսիայի առաջնությունում անցկացնելով ընդհանուր առմամբ 586 հանդիպում և դառնալով 163 գոլի հեղինակ։ Հանդիպումների քանակով նա Ֆրանսիայի առաջնության պատմության մեջ երկրորդ տեղն է զբաղեցնում Ժան-Լյուկ Էտորիից հետո, որի հաշվին կա 754 հանդիպում։

Մարզչի կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆուտբոլիստի կարիերայի ավարտից հետո Ժիրեսը դարձել է մարզիչ՝ 1995 թվականին գլխավորելով «Թուլուզ» ակումբը, որը մարզել է երկու տարի։ 1998 թվականին Ժիրեսը ստանձնել է «Պարի Սեն Ժերմենի» մարզչի պաշտոնը, բայց արդեն երեք ամիս անց հեռացվել է՝ գավաՀայֆայի «Մաքքաբիից» կրած պարտությունից հետո, որը համեմված էր Ֆրանսիայի առաջնության անհաջող մեկնարկով։ Այնուհետև Ժիրեսը կրկին եկել է «Թուլուզ»՝ ակումբի հետ աշխատելով մոտ 9 ամիս։ 2001 թվականին Ժիրեսը գլխավորել է Մարոկկոյի Ֆար ակումբը։

2004 թվականին Ժիրեսը գլխավորել Է Վրաստանի հավաքականը, սակայն թիմի հետ աշխարհի առաջնության ընտրական փուլում հաջողության չհասնելով՝ լքել է երկիրը։

2006 թվականի մարտից մինչև 2010 թվականի փետրվարը Ժիրեսը գլխավորել է Գաբոնի հավաքականը, որը հրաժարվել է երկարաձգել նրա հետ պայմանագիրը[2]։

2012 թվականի օգոստոսի 20-ին Բել-Էր ամրոցում (որը «Բորդո» ակումբի մարզաբազա է) Ալեն Ժիրեսին շնորհվել է Պատվո լեգեոնի շքանշան։ Մրցանակը հանձնել է ՈՒԵՖԱ-ի նախագահ Միշել Պլատինին, որը Ժիրեսի երկարամյա գործընկերն է Ֆրանսիայի հավաքականում։ Արարողությանը ներկա էին «Բորդոյի» և Ֆրանսիայի հավաքականի 80-ականների սկզբի և կեսերի բազմաթիվ նշանավոր մարզիչներ և խաղացողներ, որոնց հետ նա հաջողություններ է գրանցել ինչպես Ֆրանսիայում, այնպես էլ Եվրոպայում և աշխարհում։ Ժիրեսը շքանշանի ասպետ է դարձել դեռևս 2007 թվականի դեկտեմբերին։

2015 թվականի մարտի 18-ին Ժիրեսը գլխավորել է Մալիի հավաքականը[3]։ 2017 թվականի սեպտեմբերին լքել Է Մալիի հավաքականի գլխավոր մարզչի պաշտոնը[4][5][6]։

2018 թվականի դեկտեմբերի 13-ին նշանակվել է Թունիսի հավաքականի գլխավոր մարզիչ[7]։

Ձեռքբերումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որպես խաղացող

Ֆրանսիա

Բորդո

  • Ֆրանսիայի չեմպիոն՝ 1984, 1985
  • Ֆրանսիայի փոխչեմպիոն՝ 1983
  • Ֆրանսիայի առաջնության արծաթե մեդալակիր՝ 1986, 1981
  • Ֆրանսիայի գավաթի գավաթակիր՝ 1986
  • Չեմպիոնների գավաթի խաղարկության կիսաեզրափակչի մասնակից՝ 1985
  • Ալպերի գավաթի գավաթակիր՝ 1980

Ֆրանսիա Օլիմպիկ Մարսել

  • Ֆրանսիայի փոխչեմպիոն՝ 1987
  • Ֆրանսիայի գավաթի եզրափակչի մասնակից՝ 1987
  • Գավաթի խաղարկության կիսաեզրափակիչ՝ 1988

Ֆրանսիա Ֆրանսիայի Հավաքական

  • Աշխարհի առաջնություն 4-րդ տեղ՝ 1982
  • Եվրոպայի չեմպիոն՝ 1984
  • Արտեմիո Ֆրանկայի գավաթի գավաթակիր՝ 1985
  • Աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր՝ 1986

Անձնական

  • Ըստ France Football-ի՝ Ֆրանսիայի տարվա ֆուտբոլիստ՝ 1982, 1983, 1987
  • France Football-ի արծաթե գնդակ՝ 1982
  • Արտեմիո Ֆրանկի գավաթի գավաթակիր՝ 1985
  • «Բորդոյի» ռեկորդակիր հանդիպումների քանակով՝ 592 խաղ
Որպես մարզիչ

Ֆրանսիա ՊՍԺ

  • Ֆրանսիայի սուպերգավաթակիր՝ 1998

ՄարոկկոՖԱՌ

  • Տրոնի գավաթակիր՝ 2003

Ելույթների վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակումբային կարիերա
Ակումբ Մրցաշրջան Լիգա Ֆրանսիայի գավաթ Եվրոպական գավաթներ[8] Ընդամենը
Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր Խաղեր Գոլեր
Բորդո 1970/71 24 3 5 0 0 0 29 3
1971/72 28 4 0 0 0 0 28 4
1972/73 22 3 0 0 5 2 27 5
1973/74 31 11 0 0 4 1 35 12
1974/75 36 11 4 0 0 0 40 11
1975/76 30 13 1 0 0 0 31 13
1976/77 37 16 4 0 0 0 41 16
1977/78 35 11 5 4 1 0 41 15
1978/79 38 6 3 1 1 1 42 8
1979/80 37 12 1 0 4 0 42 12
1980/81 34 6 6 2 5 4 45 12
1981/82 34 14 7 4 6 2 47 20
1982/83 35 12 5 1 6 6 46 19
1983/84 34 16 5 1 2 1 41 18
1984/85 36 11 1 0 8 0 45 11
1985/86 29 9 4 1 2 0 35 10
Ընդամենը 520 158 51 14 44 17 615 189
Բորդո

(Ֆարմ ակումբ)

1970/71 5 4 - - - - 5 4
1972/73 13 4 - - - - 13 4
1973/74 3 4 - - - - 3 4
1975/76 2 2 - - - - 2 2
Ընդամենը 23 14 0 0 0 0 23 14
Օլիմպիկ Մարսել 1986/87 34 4 8 2 0 0 42 6
1987/88 33 1 1 0 7 1 41 2
Ընդամենը 67 5 9 2 7 1 83 8
Ողջ կարիերայի ընթացքում 610 177 60 16 51 18 721 211

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Who's Who in France (ֆր.)Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
  2. Сборная Габона не стала продлевать контракт с Жирессом(չաշխատող հղում)
  3. «Новым главным тренером сборной Мали стал Ален Жиресс». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 18-ին.
  4. «Жиресс покинул пост главного тренера сборной Мали». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  5. «Жиресс покинул пост главного тренера сборной Мали». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  6. «Жиресс ушёл с поста главного тренера сборной Мали». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  7. «Официально: Ален Жиресс — новый главный тренер сборной Туниса». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  8. Кубок европейских чемпионов, Кубок УЕФА, Кубок обладателей кубков УЕФА, Кубок Интертото, Кубок Альп.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեն Ժիրես» հոդվածին։