Հայիթիի Հանրապետության բանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հայիթիի Հանրապետության բանկ
կենտրոնական բանկ, բիզնես ձեռնարկություն Խմբագրել Wikidata
Ստեղծում17 Օգոստոսի 1979, 1910 Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՀայիթի Խմբագրել Wikidata
ՍեփականատերNational City Bank of New York Խմբագրել Wikidata
Գլխամասի վայրՊորտ-օ-Պրենս Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայքwww.brh.ht Խմբագրել Wikidata

Հայիթիի Հանրապետության բանկ ( հայիթ․ կրեոլ․՝ Bank Repiblik Dayiti, ֆր.՝ Banque de la République d'Haïti) Հայիթիի կենտրոնական բանկն է։ Այն ստեղծվել է 1979 թվականին Հաիթիի Հանրապետության Ազգային բանկի կողմից ( ֆր.՝ Banque Nationale de la République d'Haïti), որը ծառայում էր որպես երկրի թողարկման բանկ 1910 թվականից՝ ինքը հաջորդելով Հայիթիի Ազգային բանկին։

Բանկը ակտիվորեն նպաստում է ֆինանսական ներառման քաղաքականությանը և հանդիսանում է Ֆինանսական ներառման դաշինքի անդամ։ Այն հայտարարել է Մայաների հռչակագրի պարտավորության մասին՝ շարունակելու վճարային համակարգի արդիականացումը և 2013 թվականին համապատասխան մարմիններին ներկայացնելու օրենսդրությունը միկրոֆինանսական հաստատությունները կարգավորելու և վերահսկելու համար[1]։

Պորտ-օ-Պրենսում գտնվող կենտրոնական բանկը գրոհի է ենթարկվելՀաիթիի անկարգությունների ժամանակ։ Հարձակումը հետ է մղվել բանկի անվտանգության աշխատակիցների կողմից, ինչի հետևանքով զոհվել է 3 մարդ[2]։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայիթիի ազգային բանկ, 1907 թ․
Ազգային բանկի նախկին շտաբը 1910-ականներին, Փարիզի Շատոդեն փողոց 55 հասցեում

Հայիթիում բանկի մասին ամենահին հիշատակումը կարելի է վերագրել 1825 թվականի սեպտեմբերին օտարերկրյա առևտրական Նիկոլաս Քեյնի և պետքարտուղար Բալթազար Ինգինակի միջև փոխանակված կարճ նամակագրությանը՝ կապված գերմանական «Հերման Հենդրիկ և ընկերներ» խմբի անունից Ջորջ Քլարկի կողմից արված առաջարկի հետ՝ Հաիթիում բանկ ստեղծելու մասին։ Այնուամենայնիվ, առաջարկը երբեք չի ընդունվել, և «Հերման Հենդրիկ և ընկերներ»-ն այդպես էլ չի ստեղծվել։

1880 թվականի Հաիթիի օրենքը թույլ տվեց արժույթի թողարկման արտոնություն տրամադրել արտոնյալ բանկին, և Հայիթիի Ազգային բանկը հետագայում ստեղծվեց Փարիզում՝ 1881 թվականի սկզբին ֆրանսիական Crédit Industriel et Commercial բանկի կողմից։ 1910 թվականի հոկտեմբերին թողարկման կոնցեսիան փոխանցվեց նոր բանկին՝ Հայիթիի Հանրապետության Ազգային բանկին, որը ձևավորվել էր ֆրանսիական, գերմանական և ամերիկյան շահերի կոնսորցիումի կողմից։ Նյու Յորքի ազգային քաղաքային բանկը վերցրել է ՀՀԱԲ-ն՝ ԱՄՆ-ի կողմից Հաիթիի օկուպացիայից հետո և ստացել ամբողջական սեփականություն 1919 թվականին[3]։ 1935 թվականին Հաիթիի կառավարությունը ձեռք է բերեց ՀՀԱԲ-ը Նյու Յորքի ազգային քաղաքային բանկից[4]։ 1979-ին ՀՀԱԲ-ն բաժանվել է երկու ֆինանսական հաստատությունների՝ Crédit Industriel et Commercial առևտրային բանկի և Հայիթիի Հանրապետության բանկի։

Կառավարիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բանկի կառավարիչների ցանկը[5]

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Maya Declaration: Commitment made by the Banque de la République d'Haiti | AFI Global | Bringing smart policies to life». AFI Global. 2013 թ․ հոկտեմբերի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 1-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.
  2. «Three Assailants killed in Haiti Bank Attack, Employee Says | Barron's». Barron's. 2024 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 20-ին.
  3. Peter James Hudson (2013), «The National City Bank of New York and Haiti, 1909 – 1922» (PDF), Radical History Review, Duke University Press, էջեր 91–114
  4. Michael L. Krenn. «National City Bank in Haiti». Haiti: An Island Luminous.
  5. «Banque de la République d'Haïti». www.brh.ht.
  6. Chiefs of State and Cabinet members of foreign governments / National Foreign Assessment Center. Sept 1991. 2003 – via HathiTrust.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]