Իռլանդիայի ազգային թանգարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իռլանդիայի ազգային թանգարան
Տեսակազգային թանգարան և ռազմական թանգարան
Երկիր Իռլանդիա
ՏեղագրությունԴուբլին
ՎայրԴուբլին
Ղեկավարության նստավայրԴուբլին, Իռլանդիա
Հիմնադրվել էօգոստոսի 14, 1877
Այցելուներ783 278 մարդ
ՏնօրենLynn Scarff?
Կայքmuseum.ie
Քարտեզ
Քարտեզ

Իռլանդիայի ազգային թանգարան (իռլանդերեն՝ Ard-Mhúsaem na hÉireann), գտնվում է Իռլանդիայի Դուբլին քաղաքի կենտրոնում։ Թանգարանի շենքը գտնվում է Կիլդեր սթրիթում՝ Իռլանդիայի խորհրդարանի շենքի հարևանությամբ[1]։

Ազգային թանգարանի հավաքածուներից են ոսկե նախապատմական զարդերը, կելտական հանդերձանքները, բազմաթիվ վաղ քրիստոնեական զարդեր և մասունքներ, մետաղի կռման արվեստի նմուշներ, այդ թվում՝ Տարա Բրոշկա, Ադրա Չելիս և Մայոլա Բել Շրեյն (բոլորը թվագրվում են 8-րդ դարով), ինչպես նաև Լիսմորե Կրոսիեր և Կրոս Կոնգ (երկուսն էլ 12-րդ դար

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իռլանդիայի ազգային թանգարանը ստեղծվել է 18-րդ և 19-րդ դարերի Դուբլինի մի շարք մշակութային հաստատությունների հավաքածուների մասերի միավորումից, ներառյալ Դուբլինի թագավորական ընկերությունը (RDS) և Իռլանդիայի թագավորական ակադեմիան (RIA): Հավաքածուների ամենավաղ մասերը հիմնականում երկրաբանական և հանքաբանական նմուշներ են, որոնք Դուբլինի թագավորական ընկերությունը հավաքել է Իռլանդիայում նման ռեսուրսների գիտելիքների և օգտագործման բարելավման նպատակով[2]։

Դուբլինի թագավորական ընկերության թանգարանի ամենավաղ կրկնություններից մեկը գտնվում էր Հոքինս Սթրիթում գտնվող տանը, որտեղ ցուցադրվում էր Լեսկինի գրասենյակը՝ ձուլվածքների և կիսանդրիների հավաքածուի հետ միասին։ Այս ցուցահանդեսը հանրության համար բաց էր կեսօրից մինչև երեկոյան ժամը երեքը՝ երկուշաբթի, չորեքշաբթի և ուրբաթ։ Բացի ցուցահանդեսներից, այստեղ կային դասախոսությունների սրահ, լաբորատորիա և գրադարան։ Այստեղից թանգարանը տեղափոխվել է Լենստեր Հաուս 1815 թվականին, երբ RDS-ն այն ձեռք է բերել Լեյնսթերի 3-րդ դուքսից։ Այստեղ դեռ ցուցադրվում էր Լեսկինի գրասենյակը, ինչպես նաև Իռլանդիայի կղզուց հանքաբանության և երկրաբանության պրոֆեսորի վերջերս ձեռք բերված հավաքածուները[3]։։

Կլոնիկեվեն մարդ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այստեղ ցուցադրվում է, այսպես կոչված, Կլոնիկեվեն մարդը։ Դա լավ պահպանված երկաթե դարաշրջանի մարդու մարմին է, որը հայտնաբերվել է Իռլանդիայի Միթ կոմսության Կլոնիկեվեն քաղաքում 2003 թվականի մարտին։ Ըստ գնահատման, նրա հասակը 1 մ 57 սմ է, մինչդեռ պահպանվել են միայն իրանն ու որովայնի խոռոչի վերին մասը։ Առավել ուշագրավ գտածոն Կլոնիկավեն մարդու սանրվածքն էր՝ մոհաք, որը բարձրացվել էր մազերի գելի օգնությամբ։ Գելը պատրաստված էր բուսական յուղից և սոճու խեժից, որը բերվել է հարավ-արևմտյան Ֆրանսիայից կամ Իսպանիայից։ Սա հաստատում է Իռլանդիայի և Հարավային Եվրոպայի միջև առևտրի առկայությունը մ. թ. ա. 4-3–րդ դարերում, Մինչ Հռոմի ազդեցությունը կտարածվեր Գալիցիայի կելտերի և Իբերիայի վրա[4]։

Բրոյտերի գանձ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1896 թվականին Բրոյլերում հայտնաբերվել է Բրոյլերի գանձը։ Գանձը պահվում է Իռլանդիայի ազգային թանգարանի ցուցահանդեսում։ Գանձը բաղկացած է յոթ իրերից։ Առավել արժեքավոր՝ 18 սմ երկարությամբ ոսկե նավակ, ոսկե պարանոցի գրիվնա և ոսկե սկահակ։ Առարկաները, հնարավոր է, թաղվել են որպես ընծա ծովի կելտական աստծուն, ենթադրաբար մ.թ. ա. առաջին դարում՝ երկաթի դարաշրջանում։ Թանգարանի ցուցադրության մեջ գանձը ճանաչվել է «Լատինական մշակույթի ոսկու իռլանդական մշակման լավագույն օրինակ, որն անգերազանցելի է Եվրոպայում»[5][6][7]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Déan Teagmháil Linn | Ard-Mhúsaem na hÉireann». National Museum of Ireland (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 20-ին.
  2. O'Riordan, C.E. (1983). The Natural History Museum Dublin. Dublin: Stationery Office.
  3. Marie., Bourke (2011). The story of Irish museums, 1790-2000 : culture, identity and education. Cork: Cork University Press. ISBN 9781859184752. OCLC 698911816.
  4. «Clonycavan and Old Croghan Men - Archaeology Magazine Archive». archive.archaeology.org. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 20-ին.
  5. Ирландия. Национальный музей Ирландии // Путеводитель из серии Вокруг света (журнал), стр 75
  6. The Broighter Hoard: Or How Carson Caught the Boat Արխիվացված է Օգոստոս 5, 2016 Wayback Machine-ի միջոցով: // журнал Archaeology Ireland, 1993, изд. Wordwell
  7. The Broighter Hoard // Национальный музей Ирландии

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իռլանդիայի ազգային թանգարան» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իռլանդիայի ազգային թանգարան» հոդվածին։