Սլովակյան կրոնա
Սլովակյան կրոնա (սլովակ.՝ slovenská koruna, բառացիորեն նշանակում է «Սլովակիայի թագ»), Սլովակիայի արժույթն է եղել 1993 թվականի փետրվարի 8-ից մինչև 2008 թվականի դեկտեմբերի 31-ը և կարող էր օգտագործվել կանխիկ վճարումների համար մինչև 2009 թվականի հունվարի 16-ը։ ISO 4217 կոդը SKK էր, իսկ տեղական հապավումը՝ Sk: Կորոնան ստորաբաժանվել է 100 հալիերի (կրճատ՝ «հալ» կամ պարզապես «հ», եզակի՝ հալիեր)։ Հապավումը դրվում է թվային արժեքից հետո։
Սլովակիան 2009 թվականի հունվարի 1-ին իր արժույթը կրոնայից փոխեց եվրոյի՝ եվրոյի դիմաց 30,1260 կրոնա փոխարժեքով։ Երկու արժույթները կարող էին օգտագործվել երկշաբաթյա անցումային շրջանի համար՝ մինչև 2009 թվականի հունվարի 16-ը։
Սլովակերենում «koruna» և «halier» գոյականները երկու հոգնակի ձև ունեն։ «Koruny»-ն և «haliere»-ը հայտնվում են 2, 3 և 4 թվերից հետո և ընդհանուր (անհաշվելի) համատեքստում, որտեղ korún և halierov օգտագործվում են այլ թվերից հետո[1]։
Ժամանակակից կրոնա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1993 թվականին նորանկախ Սլովակիան ներկայացրեց իր սեփական կրոնը՝ փոխարինելով չեխոսլովակյան կրոնան նույն մակարդակով։
Մետաղադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1993 թվականին ներկայացվեցին մետաղադրամներ՝ 10, 20 և 50 հալիեր, 1, 2, 5 և 10 կրոն արժեքներով։ 10 և 20 հալիեր մետաղադրամները շրջանառությունից հանվել են 2003 թվականի դեկտեմբերի 31-ին։ 1996 թվականին 50 հալերի մետաղադրամը փոքրացվել է և ալյումինի փոխարեն այն պատրաստել են պղնձապատ պողպատից։
Մետաղադրամի դիմերեսին պատկերված է Սլովակիայի զինանշանը, դարձերեսին՝ Սլովակիայի պատմության մոտիվներով․
- 10 հալիերով (արծաթագույն) – Զեմպլինի ութանկյուն փայտե զանգակատուն (19-րդ դարի սկիզբ) = 0,0033 եվրո
- 20 հալիերով (արծաթագույն) – Կրիվան գագաթը Բարձր Տատրանում = €0,0066
- 50 հալիերով (պղնձագույն) – Դևին ամրոցի վերածննդի բազմանկյուն աշտարակ = 0,0166 եվրո
- 1 կրոնա (պղնձագույն) – Աստվածամոր գոթական փայտե քանդակ՝ երեխայի հետ = 0,0332 եվրո
- 2 կորունի (արծաթագույն) – Հրադոկի Վեներայի նստած հողաքանդակը (մ.թ.ա. 4-րդ հազարամյակ) = €0,0664
- 5 կորուն (արծաթագույն) – Բիատեկի կելտական մետաղադրամի դարձերեսը (մ.թ.ա. 1-ին դար) = 0,166 եվրո
- 10 կորուն (պղնձագույն) – բրոնզե խաչ (մ.թ. 11-րդ դար) = 0,332 եվրո
Սլովակիայի Ազգային բանկում մետաղադրամները փոխանակվում էին եվրոյով մինչև 2014 թվականի հունվարի 2-ը։
Թղթադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1992 թվականի դեկտեմբերի 31-ի կեսգիշերին Չեխիայի և Սլովակիայի Դաշնային Հանրապետությունը բաժանվեցին Չեխիայի և Սլովակիայի Հանրապետության։ 1993 թվականին նորանկախ Սլովակիան ներկայացրեց իր սեփական կրոնան՝ փոխարինելով Չեխոսլովակյան կրոնան նույն մակարդակով։ Ժամանակավոր թղթադրամները թողարկվել են 20, 50, 100, 500 և 1000 կրոնա անվանական արժեքներով՝ փակցնելով Սլովակիայի զինանշանը և Չեխոսլովակիայի թղթադրամներին անվանական արժեքները[2]։ Նույն տարում Սլովակիան թողարկեց թղթադրամների իր հավաքածուն։ Թղթադրամների դիմերեսի հիմնական մոտիվները ներկայացնում են պատմական տարբեր դարաշրջաններում ներկայիս Սլովակիայի տարածքում ապրող կարևոր մարդկանց։ Դարձերեսին այս մոտիվներն ամբողջացվում են՝ պատկերելով այն վայրերը, որտեղ այդ մարդիկ ապրել և գործել են։
| Անվանում | Չափերը
(մմ) |
Արժեքը եվրոյով (€) | Հիմնական գույնը | Դիմային կողմը | Հակադարձ | Նշումներ | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 20 korún | 128 x 65 | €0.66 | Կանաչ | Արքայազն Պրիբինա | Նիտրա/Նեյտրա ամրոց | ||
| 50 korún | 134 x 68 | €1.66 | Կապույտ | Սուրբ Կիրիլ և Մեթոդիոս | Դրաժովցե եկեղեցին և գլագոլիտիկ այբուբենի առաջին յոթ տառերը | ||
| 100 korún | 140 x 71 | €3.32 | Կարմիր | Մադոննան Լևոչա եկեղեցում | Լևոչայի Սուրբ Հակոբ եկեղեցին և քաղաքապետարանը | ||
| 200 korún | 146 x 74 | €6.64 | Փիրուզագույն | Անտոն Բեռնոլակ (1762 – 1813 թթ․), լեզվաբան և կաթոլիկ քահանա | Տրնավան 18-րդ դարում | Շահագործման է հանձնվել 1995 թվականին | |
| 500 korún | 152 x 77 | €16.60 | Շագանակագույն | Լյուդովիտ Շտուր (1815 - 1856 թթ․), Սլովակիայի ազգային վերածննդի առաջնորդ | Բրատիսլավայի ամրոցը և Սուրբ Միքայելս եկեղեցին | ||
| 1000 korún | 158 x 80 | €33.19 | Մանուշակագույն | Անդրեյ Հլինկա (1864 – 1938 թթ․), քաղաքական գործիչ և կաթոլիկ քահանա | Լիպտաու եկեղեցի Մադոննա, Սուրբ Անդրեաս եկեղեցին Ռուժոմբերոկում | ||
| 5000 korún | 164 x 82 | €165.97 | Նարնջագույն | Միլան Ռաստիսլավ Շտեֆանիկ (1880 – 1919 թթ․), քաղաքական գործիչ և դիվանագետ | Ստեֆանիկի գերեզմանը Բրադլո բլրի վրա՝ Մեծ արջի համաստեղություն | Շահագործման է հանձնվել 1994 թվականին | |
Սլովակիայի թղթադրամները, որոնք արտահայտված են կորունիով, կարող են անորոշ ժամանակով փոխանակվել եվրոյով։
Պատմական փոխարժեքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրաֆիկը ցույց է տալիս եվրոյի արժեքը կրոններով 1999 թվականից մինչև 2008 թվականի դեկտեմբեր։ Ինչպես երևում է, արժույթն ամրապնդվեց, ինչպես Սլովակիայի տնտեսությունը։ Կրոնան միացել է ERM II-ին 2005 թվականի նոյեմբերի 28-ին € = 38,4550 Sk փոխարժեքով, 15% տիրույթով[3][4]։ 2007թ. մարտի 17-ին այս փոխարժեքը վերաճշգրտվեց մինչև 35,4424 Sk նույն միջակայքով՝ կրոնայի արժեքի 8,5% աճով[5]։ Նույն օրը 1 եվրոն սակարկվել է 33,959 Sk։ Այնուհետև 2008թ. մայիսի 28-ին կրոնայի կենտրոնական փոխարժեքը ևս մեկ անգամ ճշգրտվեց մինչև 33,8545՝ առանց միջակայքի փոփոխության[6]։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ CIA - The World Factbook -- Slovakia. 15 May 2007; accessed 19 May 2007.
- ↑ Linzmayer, Owen (2012). «Slovakia». The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
- ↑ «Slovak Koruna Included in the ERM II». National Bank of Slovakia. 2005 թ․ նոյեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 17-ին.
- ↑ European Commission. «Exchange Rate Mechanism II (ERM II)». Վերցված է 2007 թ․ մարտի 17-ին.
- ↑ Radoslav Tomek & Meera Louis (2007 թ․ մարտի 17). «Slovakia, EU Raise Koruna's Central Rate After Appreciation». Bloomberg. Վերցված է 2007 թ․ մարտի 17-ին.
- ↑ Radoslav Tomek & Meera Louis (2008 թ․ մայիսի 28). «Slovakia Wins EU Approval to Let Koruna Strengthen». Bloomberg. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 29-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ECB: The euro cash changeover in Slovakia (as of 1 January 2009)
- [1], [2](չաշխատող հղում)
(History of the Slovak koruna/crown and its predecessors at the website of the National Bank of Slovakia, parts 1, 2, 3)