Իգոր Նովիկով

Իգոր Ալեքսանդրի Նովիկով;
Ծնվել է	19 հոկտեմբերի, 1929
Ծննդավայր	Դրեզնա, Օրեխովո Զույևսկի շրջան, ; Մոսկվայի մարզ
Մահացել է	30 օգոստոսի, 2007
Մահվան վայր	Սանկտ Պետերբուրգ
Գերեզման	Սերաֆիմովսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ→ՌԴ
Մասնագիտություն	հնգամարտիկ և pentathlete
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Պարգևներ և ; մրցանակներ	; և

Իգոր Նովիկով (հոկտեմբերի 19, 1929(1929-10-19)^[1], Դրեզնա, Օրեխովո-Զուևսկի շրջան, Մոսկվայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 30, 2007(2007-08-30), Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան), ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետ (1957), ԽՍՀՄ (1968) և ՀԽՍՀ (1961) վաստակավոր մարզիչ, ՀԽՍՀ ֆիզիկական կուլտուրայի վաստակավոր գործիչ (1969)։ Օլիմպիական խաղերի կրկնակի (1956, 1964), աշխարհի թիմային հնգակի (1957-1959, 1961-1962) և անհատական առաջնության քառակի (1957, 1958, 1959, 1960) չեմպիոն։ ԽՍՀՄ քառակի (1953, 1956, 1959, 1964) չեմպիոն։ Մասնակցել է օլիմպիական չորս խաղերի (1952, 1956, 1960, 1964)։

Ժամանակակից հնգամարտի և երկամարտի միջազգային ֆեդերացիայի փոխնախագահ (1972-1988), իսկ 1988-1998 թվականներին՝ նախագահ։ 1977-1992 թվականներին ժամանակակից հնգամարտի ԽՍՀՄ ֆեդերացիայի նախագահ։ ՀԽՍՀ սպորտի կոմիտեի նախագահի տեղակալ (1966-1981)։ Իգոր Նովիկովը 1958 թվականից եղել է ՍՄԿԿ-ի անդամ, պարգևատրվել է Աշխատանքի կարմիր դրոշի, Աշխատանքային գործունեության շքանշաններով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իգոր Ալեքսանդրի Նովիկովը ծնվել է 1929 թ. հոկտեմբերի 19-ին Մոսկվայի մարզի Օրեխովո Զույևսկի շրջանի Դրեզնա քաղաքում։ 1934 թ. բնակություն է հաստատել Երևանում։ 1948 թվականին ավարտել է Երևանի շինարարական տեխնիկումը, իսկ 1952 թվականին՝ Ֆիզիկական կուլտուրայի հայկական պետական ինստիտուտը։ Իգոր Նովիկովը հայտնի խորհրդային հնգամարտիկ է։ Նա կրկնակի օլիմպիական չեմպիոն է (1956 թ. և 1964 թ.), աշխարհի բազմակի չեմպիոն, ԽՍՀՄ-ի քառակի չեմպիոն, ԽՍՀՄ-ի սպորտի վաստակավոր վարպետ (1957 թ.), ԽՍՀՄ-ի վաստակավոր մարզիչ (1968 թ.), ՀՍՀ-ի սպորտի և ֆիզկուլտուրայի վաստակավոր գործիչ (1969 թ.), ժամանակակից հնգամարիտի և բիաթլոնի միջազգային պրեզիդենտ(1988-1992 թթ.)։

1934 թ. Նովիկովների ընտանիքը բնակություն էր հաստատում Երևանում, որտեղ էլ Իգորը 10 տարեկանից սկսել էր զբաղվել լողով Դինամո մարզադպրոցում։

1951 թ. հաղթելով ԽՍՀՄ-ի բազմամարտի առաջնությունում՝ ընդգրկվում է ԽՍՀՄ-ի հնգամարտիկների հավաքական։ Հելսինկիի օլիմպիադայի ժամանակ ԽՍՀՄ-ի հավաքականը գրավում է 5-րդ տեղը, իսկ Իգոր Նովիկովը անհատապես գրավում է 4-րդ տեղը։ 1956 թվականի Մելբուրնի օլիմպիադայում ԽՍՀՄ-ի հավաքականի հետ դառնում է օլիմպիանական չեմպիոն։ 1957, 1958, 1959 և 1961 թվականներին դառնում է աշխարհի չեմպիոն՝ անհատական և թիմային կազմով։ 1964-ին Տոկիոյում Իգոր Նովիկովը դառնում է կրկնակի օլիմպիական չեմպիոն։

1965 թվականից Իգոր Նովիկովը ավարտում է իր սպորտային գործունեությունը և անցնում է մարզչական աշխատանքի։

Ցավոք ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո դադարեց գոյություն ունենալ ՊՀԴ-ն, և Նովիկովը ստիպված էր լքել Երևանը։ Նա 1993 թ. դեկտեմբերից բնակվում էր Սանկտ Պետերբուրգում, որտեղ էլ կնքեց իր մահկանացուն 2007 թվականի օգոստոսի 30-ին։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իգորը 5 տարեկան էր, երբ նրա ընտանիքը Ռուսաստանի Օրեխովո Զույևսկի մարզից տեղափոխվել է Երևան։ Նա մեծացել է սպորտային ընտանիքում։ Հայրը զբաղվել է ֆուտբոլով և հրաձգությամբ, ավագ եղբայրը եղել է բռնցքամարտի ծանրքաշայինների չեմպիոն Անդրկովկասի զինվորական շրջանում։ Ավագ քույրը խաղացել է վոլեյբոլ և զբաղվել լեռնագնացությամբ, իսկ փոքր քույրը եղել է Հայաստանի սպորտային մարմնամարզության բազմակի չեմպիոն, որդին Ալեքսանդրը եղել է սպորտի վարպետ, ԽՍՀՄ լողի հավաքական թիմի անդամ։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1959 թվականին Երևանում հիմնադրել և ղեկավարել է ժամանակակից հնգամարտի օլիմպիական հերթափոխի մանկապատանեկան մարզադպրոցը (ՊՀԴ)։

70-ական թվականներին Երևանի պատանի հնգամարտիկների դպրոցը, ստեղծում է մարզական լողի իր մասնաճյուղը, որը զգալիորեն աջակցել է այս մարզաձևի զարգացմանը՝ պատրաստելով բարձրակարգ լողորդներ։ Այդ դպրոցում է աճել ԽՍՀՄ լողի հավաքական թիմի անդամ, սպորտի վարպետ Ալեքսանդր Նովիկովը։ Պատանի հնգամարտիկների մարզադպրոցի բազայի վրա ստեղծվել էր հանրապետական օլիմպիական կենտրոն, որտեղ կենտրոնացվել և մարզվել էին մեր հեռանկարային պատանի լողորդները։ Դպրոցի սան Ա.Կոբիլինը 1984 թվականին Եվրոպայի պատանեկան առաջնությունում դարձել է արծաթե մեդալակիր։

ՊՀԴ-ի սաները այսօր էլ աշխարհի շատ երկրներում Իգոր Նովիկովի մեթոդներով մարզում և հաջողությունների են հասցնում շատ մարզիկների։

Նովիկովը ղեկավարել է ԽՍՀՄ-ի հնգամարտիկների երիտասարդական հավաքականը։ 1969-1984 թվականներին զբաղեցրել է ՀՍՀՄ-ի Հայսպորտպետկոմի փոխնախագահի պաշտոնը։ 1977-1991 թթ-ին եղել է ԽՍՀՄ-ի ժամանակակից հնգամարտի ֆեդերացիայի նախագահ, 1988-1992 թվականներին՝ ժամանակակից հնգամարտի և բիաթլոնի միջազգային միության նախագահ, իսկ 1993 թվականից նրա պատվավոր նախագահ։

Շնորհիվ Իգոր Նովիկովի միջազգային հեղինակության Երևանում կազմակերպվում էին ամենամյա միջազգային մրցույթներ։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

И. А. Новиков, Пять дней и вся жизнь, М., Молодая гвардия, Кн. 21, 1974։
И.А. Новиков, Тринадцать стартов, СПб., Золотое руно, 2004։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Новиков Игорь Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իգոր Նովիկովի Արխիվացված 2014-11-19 Wayback Machine մասին հոդված «Ноев ковчег» Արխիվացված 2014-09-12 Wayback Machine թերթում
Спортивный некрополь(չաշխատող հղում)

[_73d89b3af2232b57-1] Новиков Игорь Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[1]