Jump to content

Վագրի աչք (միներալ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վագրի աչք
Ընդհանուր
Բանաձև
(կրկնվող միավորը)
Սիլիցիումի երկօքսիդ, SiO2
Նույնականացում
Բյուրեղային համակարգեռանկյունային բյուրեղային համակարգ
Մոոսի կարծրություն5.5 - 6
ՓայլՄետաքսանման
Ձգողականություն2.64 – 2.71
ԵնթակատեգորիաՔվարց

Վագրի աչք, հիմնական բաղադրիչը՝ սիլիցիումի երկօքսիդ (SiO2), գունավորումը պայմանավորված է հիմնականում երկաթի օքսիդով (Fe2O3), ոսկեգույնից մինչև կարմրադարչնագույն մետամորֆ ապար՝ մետաքսի փայլով, ցուցաբերում է լուսային խաղ։ Խտությունը տատանվում է 2.64-2.71 սահմանում[1]։ Լինելով քվարցի տարատեսակ վագրի աչք և կապույտ գույնի բազեի աչք՝ միներալները իրենց մատաքսի փայլը ստանում են քվարցի բյուրեղների զուգահեռ սերտաճումների և ամֆիբոլների փոփոխված մանրաթելերի շնորհիվ[2][3]։

"Photograph of a chunk of rock containing horizontal bands which contain golden fibers which are positioned vertically within the bands"
Անմշակ վագրի աչք Հարավային Աֆրիկայից
"Photograph of a polished ovoid stone with bands containing shimmering golden fibers"
Օվալաձև մշակած երկաթի օքսիդի շերտերով վագրի աչք
"Photograph of the surface of a stone which shows horizontal alternating bands of red and black with a band of golden-colored fibers in a band across the center"
«Երկաթե վագր»
"A photograph of a green stone with a pink fibrous band going across the surface diagonally"
Սերպենտին վագրի աչք Արիզոնայից

Վագրի աչքի այլ տեսակներ, հանքեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկաթե վագրը ձևափոխված քար է, որը հիմնականում բաղկացած է վագրի աչքից, կարմիր յաշմայից և սև հեմատիտից։ Գույների ալիքաձև կոնտրաստ զոլերը և փայլը ստեղծում են գրավիչ մոտիվներ և հիմնականում օգտագործվում են ոսկերչության մեջ։ Երկաթե վագրը տարածված դեկորատիվ քար է, որն օգտագործվում է ամենատարբեր ոլորտներում՝ սկսած ուլունքներից, վերջացրած դանակի բռնակոթերով։ Արդյունահանվում է հիմնականում Հարավային Աֆրիկայում, Արևմտյան Ավստրալիայում, Բիրմայում, Հնդկաստանում, Նամիբիայում, ԱՄՆ-ում, Բրազիլիայում, Կանադայում, Չինաստանում, Կորեայում և Իսպանիայում[4]։

ԱՄՆ Արիզոնա և Կալիֆոռնիա նահանգներում սերպենտինի նստվածքներում ժամանակ առ ժամանակ հայտնաբերվում է կատվի աչք միներալը՝ քրիզոլիտի թելիկներով։ Դրանք արդյունահանվում ու վաճառվում են որպես «Արիզոնայի վագրի աչք» և «Կալիֆոռնիայի վագրի աչք»[5][6]։ Իսկ անորակ խալցեդոնը, որը պարունակում է ամֆիբոլային թելիկներ, գովազդում են որպես Նամիբիայից և Չինաստանից բերված վագրի աչք[7]։

Որոշ երկրներում համարում են, որ այս քարը քշում է չար աչքը[8]։

Մշակման փուլեր, նմանակումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովարաբար ակնեղենը ձևավորում են կաբոշոնի տեսքով, որպեսզի առավելագույնս ցուցադրվի նրանց գրավչությունը։ Կարմիր քարերը սկզբում զգուշորեն ենթարկում են ջերմային մշակման։ Մուգ քարերի գույնը արհեստականորեն բացում են ազոտական թթվի օգնությամբ (HNO3)[9]:

Մեղրագույն քարերն օգտագործվում են քրիզոբերիլի ավելի արժեքավոր քարերի ընդօրինակման համար, օրինակ՝ կատվի աչք, բայց նմանությունը այդքան էլ համոզիչ չէ։ Արհեստական թելապակին վագրի աչքի սովարական նմանակումն է, որն արտադրվում է գույների լայն տեսականիով։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Listing of SG of gems and gem simulants Արխիվացված 2006-09-04 Wayback Machine, Berkeley.edu
  2. «Tiger's Eye». mindat.org. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 16-ին.
  3. Heaney, Peter; Fisher, Donald (April 2003). «New interpretation of the origin of tiger's-eye». Geology. 31 (4): 323–326. doi:10.1130/0091-7613(2003)031<0323:NIOTOO>2.0.CO;2. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 16-ին.
  4. Schumann, Walter (2009). Gemstones of the World (Fourth ed.). New York, New York: Sterling Publishing. էջ 140. ISBN 978-1-4027-6829-3.
  5. Flagg, Arthur Leonard (1958). Mineralogical Journeys in Arizona. Scottsdale: F.H. Bitner. էջեր 92–93.
  6. USGS (1908–1909). «Cat's Eye or Tiger-Eye». Mineral Resources of the United States / Department of the Interior, United States Geological Survey. Washington, D.C.: US Government Printing Office. 2: 802.
  7. Pietersite on Mindat.org
  8. The Encyclopedia of Superstitions By Richard Webster, p.257
  9. O'Donoghue, Michael (1997). Synthetic, Imitation, and Treated Gemstones. Boston, Massachusetts: Butterworth-Heinemann. էջեր 125–127. ISBN 0-7506-3173-2.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]