Ֆրիգգ (դիցաբանություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրիգգ
Տեսակականդինավյան աստված
ԴիցաբանությունՍկանդինավյան դիցաբանություն
Սեռիգական
ԱնդամակցությունÁsynjur?
ՀայրFjörgynn?
ԱմուսինՕդին[1]
ԶավակներԲալդր[2]
 Frigg Վիքիպահեստում
Ֆրիգը նստած է գահին ու նայում էր նիզակակիր աստվածուհի Գնային

Ֆրիգգ, աստվածուհի գերմանական դիցաբանության մեջ։ Գրեթե բլոր աղբյուրներում նա Օդինի կինն է համարվում։ Հին բարձր գերմաներենում և հին սկանդինավյան աղբյուրներում նա նաև կապ ունի Ֆուլա աստվածուհու հետ։ Անգլերենում «friday» (ուրբաթ) շաբաթվա օրը կապված է նրա անվան հետ, որ թարգմանաբար նշանակումա է Ֆրիգգի օր։

Սկանդինավյան դիցաբանության Ֆրիգը կապված է կանխատեսման ու իմաստության հետ։

Ֆրիգգը գլխավոր աստված Օդինի կինն է և բնակվում է Ֆենսալիրի ճահճուտներում, և հայտի է իր կանխագուշակումներով կապված Ֆուլլայի, Լոֆնի, Հլինի, Գնայի հետ և երկդիմորեն կապված է Երկիր մոլորակի հետ, այլ ձևերում նա հստակ կերպով կապված է Երկրի հետ։ ֆրիգի և օդինի երեխաներից է Բալդրը։

Քրիստոնեության ընդունումից հետո Ֆրիգը շարունակեց գոյություն ունենալ սկանդինավյան ժողովրդական բանահյուսության մեջ։ Ներկայումս Ֆրիգը հայտնվում է ժամանակակից հանրամատչելի արվեստում, որպես արվեստի ինչ որ թեմա և երբեմն էլ այն ընդունվում է որպես պաշտամունքի առարկա գերմանական նորոհեթանոսության մեջ։

Ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրիգ և ֆրիջ աստվածային անունները ազգակից բառեր են, որոնք երկուսն էլ ծագում են նախագերմանական ֆրիջազ (frijaz) սանսկրիտ priyā կնոջ անունից և ավեստան fryā կնոջ անվանումից, որոնք երկուսն էլ նշանակում են սիրելի, պաշտելի։

Ներկայումս լատիներ ա թեքման պատկանող բառերը երբեմն վերաբերում են իգական սեռին, որի արդյունքում ստացվել է Ֆրիգգա անվանումը[3]։ Այս ձևը նաև օգնում է տարբերակել աստվածաուհուն անգլերեն բառից տարբերակելու համար[4]։

Անգլերեն շաբաթվա օրվա անվանումը (Friday) ծագում է հին անգլերենից, որ նշանակում է Ֆրիգգի օր[3]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիգգ (դիցաբանություն)» հոդվածին։