Տավուշ (գետ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Տավուշ (այլ կիրառումներ)
Տավուշ
Բնութագիր
Երկարություն63 կմ
Ավազանի մակերես102 կմ²
Ջրահոսք
Ակունքի տեղակայումՄիափորի լեռներ
Գետաբերանի տեղակայումԿուր գետ
Կոորդինատներ
Տեղակայում
Հոսող հոսքերԱղնջա, Այծաղբյուր, Հանքաձոր, Մոսեսագետ, Բուղդալու և Ախնջի
Երկիր Հայաստան և  Ադրբեջան
ԵրկրամասՏավուշի մարզ

Տավուշ, Թաուզ, Թաուս, Թովուզ, Թոուզչայ, Տաուզ, Տոս, գետ Հայաստանի Տավուշի մարզում։ Սկիզբ է առնում Միափորի հյուսիս–արևելյան լանջերից, գլխավորապես Ավագա բինի, Դուռնալու վտակներից, Կենաց լեռնաշղթայի արևելյան և Աղնջա ու Տավուշ գետերի ջրբաժան լեռնաշղթայի լանջերից հոսող բազմաթիվ առուներից[1][2]։ Երկարությունը 63 կմ է (Հայաստանում 25 կմ), ավազանը՝ 102 կմ2։ Տավուշը, Միափորի ցածրադիր փեշերից մինչև Բերդ քաղաքը հոսում է թավուտ անտառների միջով։

Ջրերը պարզ են ու մաքուր։ Տավուշ գետում բնակվում են ձկների կարմրախայտ, բեղոտ, մուրծի, ճապալ և այլ տեսակներ։ Գարնան ձնհալից և անձրևներից հորդանում է։ Տավուշ գետի վրա կառուցվել է համանուն ջրամբարը (Տավուշի ջրամբար)։ Տավուշը հոսում է տարածաշրջանի կենտրոնական մասով։ Ադրբեջանի Թավուզի շրջանում միանում է Աղնջա գետին և թափվում Կուր գետը։ Տավուշի օժանդակներն են՝ Հանքաձոր (4,5 կմ), Այծաղբյուր (3,5 կմ) գետակները։

Տավուշը ձախ կողմից ընդունում է Արդամ և Սուտներ ոչ մեծ վտակները։

Ադրբեջանական տարածքում կոչվում է Թովուզչայ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Հայաստանի Հանրապետության Ֆիզիկաաշխարհագրական օբյեկտների համառոտ տեղեկատու-բառարան, Երևան, «Գեոդեզիայի և քարտեզագրության կենտրոն ՊՈԱԿ», 2007, էջ 120 — 150 էջ։
  2. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 5 [-] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 2001, էջ 48 — 916 էջ։