Վերնաշապիկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Վերնաշապիկ (նաև վերին շապիկը կամ դասական շապիկ), հագուստի տեսակ, որը պատկանում է վերին ներքնազգեստին։ Հնուց վերնաշապիկը վերաբերել է հենց ներքնազգեստին, սակայն 1960-ական թվականներից հնարավոր է դարձել այն կրել առանձին՝ առանց այլ հագուստով ծածկվելու։

Ժամանակակից դասական տղամարդու վերնաշապիկ

Վերնաշապիկի պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միայն Վերածննդի դարաշրջանում է վերնաշապիկը դարձել և՛ տղամարդկանց, և՛ կանանց հագուստի կարևորագույն բաղադրիչը։ Այդ ժամանակ կանացի զգեստների կրծկալներին, տղամարդկանց դուբլետների և թևերի վրա բազմաթիվ կտրվածքներ էին անում, որոնց տակից երևում էին վերնաշապիկները։ Վերնաշապիկի օձիքը նույնպես դուրս էր գալիս վերին հագուստի տակից, ուստի այն զարդարված էր ասեղնագործությամբ, ձևավոր ժանյակներով։ 16-րդ դարում հայտնվում և արևմտաեվրոպական տղամարդու և կանացի կոստյումի մասն է դառնում ծալավոր օձիքը, որը հարյուրամյակի վերջում հասնում է մեծ չափսերի։ 17-րդ դարում թևքածալն ու օձիքը դառնում են հարթ, բայց կրկին ասեղնագործվում են ժանյակներով կամ ամբողջությամբ պատրաստվում են ժանյակից։

19-րդ դարի սկզբին ժողովրդականություն էր վայելում ֆաթերմորդերի օձիքը։ Նորաձևությունը կրկին նրան է վերադարձել է 1910-1913 թվականներին[1]։ Ներկայումս նման օձիք հանդիպում է նաև կանացի հագուստների վրա[2]։

20-րդ դարում վերնաշապիկը, որպես քաղաքային զգեստի մաս, պահպանվել է միայն տղամարդկանց հագուստի մեջ, կանացի հագուստում դրան փոխարինել է գիշերազգեստը։

Սուրբ Վենսլասը և սատանան ՝ ասեղնագործության ասեղնագործություններում[3] Վիշեգրադի օրենսգրքից, XI դ.

Կտրվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերնաշապիկը, որպես կանոն, բաղկացած է օձիքից, մեջքից, կոկետկայից, թևքերից, ձագից։ Կան կարճ և երկար (մինչև դաստակ) թևքերով վերնաշապիկներ։

Երկարաթև վերնաշապիկների մեջ առանձնանում են թևքածալով և ճարմանդների տակ թևքածալով վերնաշապիկները։

Վերնաշապիկների մեծ մասի ձախ կողմում կա մեկ գրպան է, իսկ ամենօրյա կրելու համար նախատեսվածները կարող են ունենալ նաև լրացուցիչ գրպան աջ կողմում, ինչն էլ վերնաշապիկին տալիս է ավելի քիչ պաշտոնական տեսք[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Я. Нерсесов Путешествие в мир. Мода. — М.: ОЛМА Медиа Групп, 2002. — С. 216. — 240 с.
  2. F. Volker Feyerabend, Frauke Ghosh Fashion - Formen und Stile der Mode: Vorlagen für Modedesign & zweisprachiges Nachschlagewerk. — Stiebner Verlag GmbH, 2008. — С. 113. — 338 с.
  3. Gasparyan, Seda, author. Raphael Lemkin's draft convention on genocide and the 1948 UN convention : a comparative discourse study = Ցեղասպանության կոնվենցիայի Ռաֆայել Լեմկինի նախագիծը եվ 1948 թ. մակ-ի կոնվենցիան ։ դիսկուրսի համեմատական քննություն. էջեր Любор Нидерле. Славянские древности = Slovanske Starozitnosti / Переводчик: Т. Ковалева, М. Хазанов. — Новый Акрополь, 2013. — 752 с. — (Традиция, религия, культура). — ISBN 978-5-91896-047-9. ISBN 978-5-8084-2056-4. OCLC 982483316. {{cite book}}: |last= has generic name (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  4. «Men's Dress Shirts - A Deeper Understanding of Custom Shirts». ATailoredSuit.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 26-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Куфтин Б. А. Материальная культура Русской Мещёры. Часть 1. Женская одежда: рубаха, понёва, сарафан. — М.: 1926.
  • На путях из Земли Пермской в Сибирь: очерки этнографии североуральского крестьянства XVII—XX вв. — М.: Наука, 1989. — С. 153—156. — ISBN 5-02-009955-4
  • Мужская сорочка
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վերնաշապիկ» հոդվածին։