ՎԱԶ-2121

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
ՎԱԶ-2121
Ընդհանուր տվյալներ
Տեսակամենագնաց և ավտոմեքենայի մոդել
ԱրտադրողԱվտոՎԱԶ
ՀաջորդChevrolet Niva
Դասամենագնաց
Անիվային բազա2200 միլիմետր
 Lada Niva Վիքիպահեստում
«Նիվա» մեքենա՝ Նորավանք տանող ավտոմայրուղու մոտ

ՎԱԶ-2121 Նիվա (ռուսերեն՝ ВАЗ-2121 Нива), խորհրդային և ռուսական արտադրության, բարձր անցանելիությամբ օժտված, արտաճանապարհային փոքր դասի մարդատար ավտոմեքենա։ Սերիական արտադրությունն սկսվել է 1977 թվականից՝ մինչ այժմ (2004 թվականից անվանումը՝ Lada 4x4)[1][2]։

Ստեղծման պատմությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1970 թվականին ԽՍՀՄ մինիստրների խորհրդի նախագահ Ալեքսեյ Կոսիգինը, խորհրդային ավտոգործարանների կոլեկտիվների առջև առաջադրանք դրեց ստեղծել բարձր անցանելիության մարդատար ավտոմեքենա։ Տոլյատիի ավտոգործարանի կոնստրուկտորները Վլադիմիր Սոլովյովի և Պյոտր Պրուսովի գլխավորությամբ՝ անմիջապես սկսեցին աշխատել մոդելի վրա։ Դիզայները Վալերի Սեմուշկինն էր։ 1972 թվականի ապրիլին արդեն պատրաստ էր առաջին փորձնական նմուշը[3]։ Իր հարցազրույցներից մեկում «Նիվա»-ի ստեղծող Պյոտր Պրուսովը նշել է, որ ավտոմեքենայի անունը նրանք դրել են իր երեխաների` Նատալյայի և Իրինայի, ինչպես նաև ԱվտոՎԱԶ-ի առաջին գլխավոր կոնստրուկտոր Վլադիմիր Սոլովյովի երեխաների` Վադիմի և Անդրեյի անունների առաջին տառերի միագումարի սկզբունքով[4][5]։

Ստեղծված մոդելը ոչնչով չէր հիշեցնում արտաճանապարհային ավտոմեքենա։ Այն ամբողջովին նման էր փոքր մարդատար ավտոմեքենայի։ Հիմնական ագրեգատները և սրահի դիզայնը վերցված էին ՎԱԶ-2106 մոդելի ավտոմեքենայից։

ՎԱԶ-2121 ավտոմեքենան անցել է փորձարկումների ամբողջական փուլ, որի ընթացքում համեմատվել է Land Rover, Range Rover և ՈւԱԶ-469 ավտոմեքենաների հետ։ Սկզբնական շրջանում ավտոմեքենան ԽՍՀՄ-ում հաջողություն չունեցավ, սակայն այդ ընթացքում թողարկված ավտոմեքենաների 80%-ը արտահանվում էր երկրից դուրս։ Ի դեպ ՎԱԶ-2121-ը միակ խորհրդային ավտոմեքենան է, որ վաճառվել է նաև Ճապոնիայում։

1978 թվականին Բռնոյում կայացած միջազգային ցուցահանդեսում ՎԱԶ-2121-ը իր դասի մեջ ճանաչվել է լավագույն ավտոմեքենա և պարգևատրվել ոսկե մեդալով։ Ոսկե մեդալով է պարգևատրվել նաև 1980 թվականին՝ Պոզնանի միջազգային տոնավաճառում։

Միջազգային ռեկորդները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1998 թվականին ՎԱԶ-2121-ը բարձրացել է Էվերեստի ներքևում գտնվող բազային ճամբար, որը գտնվում է ծովի մակարդակից մինչև 5200 մ բարձրության վրա։ 1999 թվականին Տիբեթում, բարձրացել է Հիմալայներ` մինչև 5726 մ բարձրություն։

1998 թվականին պարաշյուտով իջեցվել է սառույցների վրա և կտրել-անցել Հյուսիսային բևեռը։

Շուրջ 12 տարի անընդմեջ ծառայել է Անտարկտիդայում գտնվող ռուսական կայաններում, որտեղ ընդհանրապես բացակայում են ավտոճանապարհները։

Ավտոմեքենան անխափան գործածվել է -54-ից +40 C° ջերմաստիճանների պայմաններում։

ՎԱԶ-2121 ավտոմեքենայի բազայի հիման վրա այժմ արտադրվում են տարբեր մոդիֆիկացիաներ (օրինակ` ՎԱԶ-2131 և այլն)։

Տեխնիկական բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Борис Казин «Нива» штурмует высоту // «Техника — молодёжи» : журнал. — 1979. — № 2. — С. 30—33. — ISSN 0320-331X.
  • Инженер-испытатель ВАЗа В. А. Котляров «Вижу цель. Записки командора» глава V «Нива» — рождение замысла // АвтоВАЗ Тольятти. — 2001

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Официальный сайт ПАО «АВТОВАЗ»». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 22-ին.
  2. «Վերադարձը Lada "Niva"».
  3. Энциклопедия автомобилей LADA. / Ред. В. А. Мамедов. — М.: За рулём, 2011. — С. 34. — 223 с. — ISBN 978-5-9698-0243-8
  4. Артём Никитин (2012 թ․ հունիսի 18). «Внедорожник». Итоги № 25/836. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 21-ին.
  5. От «Жигулей» до «Калины». 22.04.03(չաշխատող հղում) // lada-auto.ru