Ստեփանոս Ներսիսյան

Ստեփանոս Ներսիսյան
Ծնվել է	1815
Ծննդավայր	Երևան
Վախճանվել է	մարտի 23 (ապրիլի 4), 1884
Մահվան վայր	Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն
Ազգություն	հայ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Ներսիսյան դպրոց և Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1840)
Մասնագիտություն	նկարիչ և նկարչության ուսուցիչ
	Stepanos Nersissian Վիքիպահեստում

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Ներսիսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ստեփանոս Հակոբի Ներսիսյան (Ներսեսյան) (1815^[1], Երևան^[1] - մարտի 23 (ապրիլի 4), 1884^[1], Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն^[1]), հայազգի նկարիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1840-1842 թվականներին ավարտել Է Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիան (դասատուներ՝ Ա․ Զաուերվեյդ և Ա․ Վառնեկ)` ոչ դասական» նկարչի կոչումով։ Ներսիսյանի լուսավորական գաղաֆարների ձևավորմանը նպաստել է նաև նրա մտերմությունը ժամանակի անվանի մտավորականների (Գաբրիել Սունդուկյան, Ս․ Նազարյան, Միրզա Ֆաթալի Ախունդով, Հովհաննես Այվազովսկի, Պերճ Պռոշյան, Գևորգ Ախվերդյան և ուրիշներ) հետ։ 1846-1965 թվականներին (ընդմիջումներով) նկարչություն Է դասավանդել Թիֆլիսի, Շուշիի դպրոցներում։ Ստեղծագործել Է պատմական ու կենցաղաղային պատկերի, դիմանկարի ու բնանկարի բնագավառներում։ Ներսիսյանի «Խնջույք Քուռ գետի ափին» (1860-ական թվականներ) նկարը նոր շրջանի հայ կերպարվեստի առաջին կենցաղապատկերն է։ Նրա Մ. Զ. Արղության-Երկայնաբազուկի (1849), Անհայտ տղամարդու, Ա. Տեր-Ղուկասյանի, Գ. Ակիմյանի և այլ դիմանկարներում առկա է Հ. Հովնաթանյանի արվեստի որոշակի ազդեցությունը։ «Իշխան Բ. Հ. Բեյբութովի դիմանկարը» (1857) հանդիսային է՝ գեներալի պատվանշանների շեշտադրումով։ «Անհայտ կին», «Մելիք-Ադամյան», «Գ. Իզմիրյան» գործերում պարզորոշ է ժամանակի արվեստի գաղափարական ու գեղագիտիական ազդեցությունը, իսկ «Մեսրոպ Մաշտոց» և «Սահակ Պարթև» (երկուսն էլ՝ 1882) պատկերներն ազգային ինքնագիտակցությունից բխած տրամադրությունների գեղարվեստական արտահայտությունն են։ Ներսիսյանն իր ստեղծագործությամբ ավարտին է հասցրել XVII-XVIII դարերի հայ կերպարվեստի զարգացումը՝ այն կապելով XIX դարի 2-րդ կեսի արվեստի հետ։

Ներսիսյանի գործերը պահվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում^[2], Սուրբ էջմիածնի Վեհարանում, ԳԱԹ-ում, Վրաստանի արվեստի (Թբիլիսի), Մոսկվայի Արևելքի ժողովուրդների արվեստների թանգարաններում^[3]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1^[4]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեսրոպ Մաշտոց, գտնվում է Էջմիածնի վեհարանում, 1882
Իշխան Վ. Հ. Բեհբութովի դիմանակարը (1857)
Խնջույք Քուռ գետի ափին. Թիֆլիս (1860-ական)
Սուրբ Սահակ Պարթև, 1882

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 (հայ.) — հատոր 8. — էջ 260.
↑ Ստեփանոս Ներսիսյանի ստեղծագործությունները ՀԱՊ-ում
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
↑ «Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստեփանոս Ներսիսյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 260)։

[_f9a59f04c074eb27-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 (հայ.) — հատոր 8. — էջ 260.

[2] Ստեփանոս Ներսիսյանի ստեղծագործությունները ՀԱՊ-ում

[3] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[4] «Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]