Յոհաննես Դունս Սկոտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յոհաննես Դունս Սկոտ
Duns Scotus
Ծնվել է1266[1] Դունս, Duns, Berwickshire[1][2]
Մահացել էնոյեմբերի 8, 1308[3] Քյոլն, Կուրրեյնի շրջան, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[1]
ԳերեզմանChurch of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in Cologne
Քաղաքացիություն Շոտլանդիայի թագավորություն
ԴավանանքՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի[4] և կաթոլիկություն[4]
Մասնագիտությունփիլիսոփա, աստվածաբան, համալսարանի դասախոս, գրող, Catholic cleric, regular priest, դասախոս, regular cleric, Roman Catholic cleric, pastor և քարոզիչ
Հաստատություն(ներ)Փարիզի համալսարան
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն, աստվածաբանություն, կրթություն, scientific writing?, քրիստոնեական ծառայություն, preaching?, սխոլաստիկա և տրամաբանություն
Ալմա մատերՄերթոն քոլեջ և Օքսֆորդի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինլատիներեն[3][5][6]
ՈւսուցիչSimon of Faversham?, William of Ware? և Gonsalvus of Spain?
ԱշակերտներՈւիլյամ Օկկամ
 John Duns Scotus Վիքիպահեստում

Յոհաննես Դունս Սկոտ (լատին․՝ Johannes Duns Scotus, 1266[1], Դունս, Duns, Berwickshire[1][2] - նոյեմբերի 8, 1308[3], Քյոլն, Կուրրեյնի շրջան, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն[1]), փիլիսոփա, աստվածաբան, ֆրանցիսկյան միաբանության անդամ։ Միջնադարյան սխոլաստիկայի ներկայացուցիչ։ Դասավանդել է Օքսֆորդի և Փարիզի համալսարաններում։ Քննադատել է թոմիզմը՝ գտնելով, որ հնարավոր չէ ռացիոնալիստորեն հիմնավորել արարչագործության գաղափարը, փորձել է փիլիսոփայությունը անջատել աստվածաբանությունից։ Աստծուն վերագրելով բացարձակ ազատություն՝ պնդել է, որ աստված կարող է նյութին հաղորդել մտածելու ունակություն, այսինքն, ինչպես նշել է Կ․ Մարքսը, իրեն իսկ աստվածաբանությանն ստիպել է մատերիալիզմ քարոզել։ Դունս Իոհանը նոմինալիզմի դիրքերից լուծել է ունիվերսալիաների (ընդհանուրի) խնդիրը և դրանով ամրապնդել միջնադարյան փիլիսոփայության մատերիալիստական հակումները։ Դունս Իոհանը զգալի ավանդ է թողել միջնադարյան Եվրոպայի տեսական մտքի պատմության մեջ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յոհաննես Դունս Սկոտ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 460