Միքայել Թավրիզյան

Միքայել Թավրիզյան
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	մայիսի 14, 1907; Բաքու, Ռուսական կայսրություն
Երկիր	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մահացել է	հոկտեմբերի 17, 1957 (50 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դիրիժոր և քաղաքական գործիչ
Գործիքներ	ալտ
Աշխատավայր	Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն և Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն
Կրթություն	Բաքվի երաժշտական ակադեմիա (1926) և Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա (1934)
Պարգևներ	; և

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թավրիզյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Միքայել Արսենի Թավրիզյան (մայիսի 14, 1907(1907-05-14)^[1]^[2], Բաքու, Ռուսական կայսրություն^[3]^[1]^[2] - հոկտեմբերի 17, 1957(1957-10-17)^[3]^[1]^[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[3]^[1]^[2]), հայ դիրիժոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1956)։ ԽՍՀՄ պետական մրցանակակիր (1946, 1951)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1923-1926 թվականներին սովորել է Բաքվի կոնսերվատորիայում, 1932 թվականին ավարտել Լենինգրադի կոնսերվատորիայի ալտի, 1934 թվականին՝ դիրիժորական բաժինները։ 1935 թվականից եղել է Երևանի օպերայի և բալետի թատրոնի դիրիժոր, 1938 թվականից՝ գլխավոր դիրիժոր, 1946 թվականից՝ գեղարվեստական ղեկավար։

Ղեկավարել է Միխայիլ Գլինկայի «Իվան Սուսանին», Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի «Թագավորի հարսնացուն», Պյոտր Չայկովսկու «Պիկովայա դամա», «Իոլանտա», Ջուզեպպե Վերդիի «Տրավիատա», «Ռիգոլետտո», «Աիդա», «Օթելլո», Մեյերբերի «Հուգենոտներ» և այլն, իրականացրել, Արմեն Տիգրանյանի «Անուշ», «Դավիթ Բեկ», Տիգրան Չուխաճյանի «Արշակ Բ», Հարո Ստեփանյանի «Լուսաբացին», Արտեմի Այվազյանի «Թափառնիկոս», Անդրեյ Բաբաևի «Արծվաբերդ» օպերաների առաջին բեմադրությունները։

1948 թվականին հանդես է եկել Մոսկվայի Մեծ թատրոնում («Ռիգոլետտո», «Իոլանտա»)։

Թավրիզյանի կատարմանը բնորոշ էին ռոմանտիկական ոգեշնչվածությունը, մեղեդիական ճկունությունը և ռիթմի սուր զգացողությունը։ Հանդես է եկել նաև որպես սիմֆոնիկ դիրիժոր։ ԽՍՀՄ (1954-1958), ՀԽՍՀ (1947-1955) Գերագույն խորհրդի պատգամավոր։

Թավրիզյանի անունով կոչվել է երաժշտական դպրոց Երևանում^[4]։

Նրա անունով է՝ Վանաձորի արվեստի պետական քոլեջը։

Թավրիզյանի անունով կա նաև փողոց Երևանի Արաբկիր վարչական շրջանում։

Մրցանակներ, պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստալինյան մրցանակ
Լենինի շքանշան
ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ
Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ
Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան
«Պատվո նշան» շքանշան

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հ. Խանջյան, Միքայել Թավրիզյան, Երևան, 1957։

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 423.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 ^3,8 Тавризиан Михаил Арсеньевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Ով ով է. Կենսագրական հանրագիտարան. Հայեր, հատոր 1, Երևան, 2005, էջ 423-424։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միքայել Թավրիզյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 144)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_0dcdeab087b3be57-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 423.

[_ac08785aedb47140-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 ^3,8 Тавризиан Михаил Арсеньевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[4] Ով ով է. Կենսագրական հանրագիտարան. Հայեր, հատոր 1, Երևան, 2005, էջ 423-424։

[1]

[2]

[3]

[4]