Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը (այլ կիրառումներ)
Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը Harry Potter and the Order of the Phoenix | |
|---|---|
 | |
| Հեղինակ | Ջոան Ռոուլինգ |
| Անվանվել է | Հարրի Փոթեր և Փյունիկի միաբանություն |
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | ֆանտաստիկ |
| Բնօրինակ լեզու | անգլերեն |
| Լեզու | Անգլերեն |
| Կերպար(ներ) | հեէմիոնե Գրենջեր Հարրի Փոթթեր Ռօն Վիզլլի |
| Ստեղծման տարեթիվ | 2003 թվականի հունիսի 21 |
| Նկարագրում է | Հարրի Փոթերի աշխարհ |
| Շարք | Հարրի Փոթեր (վիպաշար) |
| Նախորդ | Հարրի Փոթերը և հրե գունդը |
| Հաջորդ | Հարրի Փոթերը և Խառնածին արքայազնը |
| Նկարազարդող | Ջեյսոն Կոկրոֆթ Մարի ԳրանդՊրե |
| Երկիր | Անգլիա |
| Հրատարակիչ | Bloomsbury Publishing |
| Հրատարակված է | 2003 թվականի հունիսի 21 |
| Հրատարակման տարեթիվ | 2003 |
| Պարգև(ներ) | |
Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը, Հարրի Փոթերը շարքի 5-րդ վեպը, գրել է Ջոան Ռոուլինգը։ Այն ներառում է Հարրի Փոթերի պայքարը իր՝ Հոգվարթսի դպրոցում սովորելու 5-րդ տարում՝ ներառյալ լորդ Վոլդեմորտի հաղտնի վերադարձը, O.W.L. քննությունները և կախարդանքի նախարարությունը։ Վեպը հրատարակվել է 2003 թվականի հունիսի 21-ին Bloomsbury-ի կողմից Մեծ Բրիտանիայում։ Հրատարակման առաջին 24 ժամերի ընթացքում վաճառվել է գրքի 5 միլիոն օրինակ։ Սա վիպաշարի ամենաերկար գիրքն է։
«Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը» նվաճել է մի շարք մրցանակներ՝ ներառյալ այն, որ այն համարվել է 2003 թվականին ամերիկյան գրադարանի միության ամենալավ գիրքը երիտասարդների համար։ Գրքի հիման վրա նաև նկարահանվել է ֆիլմ, որը թողարկվել է 2007 թվականին և տեսախաղ՝ «Electronic Arts»-ի կողմից։
Դիպաշար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քեռի Վեռնոնի և մորաքույր Փեթունյայի հետ անցկացրած մի ամառվա ժամանակ Հարրի Փոթերը և Դադլին հարձակման են ենթարկվում դեմենթորների կողմից։ Դադլին և ինքն իրեն պաշտպանելու համար կախարդանք օգտագործելուց հետո Հարրին արտաքսվում է Հոգվորթսից, սակայն այդ որոշումը այնուհետև չեղյալ է համարվում։
Հոգվորթսում Հարրին իմանում է, որ Դոլորես Ամբրիջը պետք է լինի սև մոգության դեմ պաշտպանության իր նոր ուսուցիչը։ Հարրին և Ամբրիջը իրար են բախվում, քանի որ նա, ինչպես և Ֆաջը, հրաժարվում են հավատալ, որ Վոլդեմորը վերադարձել է։ Նա պատժում է Հարրիին իր ըմբոստ պոռթկումների համար և ստիպում Հարրիին գրել «Ես չպետք է ասեմ ստեմ»։ Նա նաև հրաժարվում է սովորեցնել իր աշակերտներին, թե ինչպես կատարել պաշտպանական կախարդանքներ։
.jpg)
Այդ ժամանակ Հագրիդը դեռ չէր վերադարձել իր գաղտնի առաքելությունից, որ տվել էր Դամբլդորը նախորդ գրքի վերջում։ Մինչ իր վերադարձը Հարրին, Ռոնը և Հերմայոնին իմանում են իր առաքելության մասին, որը, սակայն, անհաջողակ էր։
Մի գիշեր Հարրին կանխատեսում է ունենում Վոլդեմորի Նագինիի մասին, որում Նագինին հարձակվում է Ռոնի հոր՝ Արթուր Վիզլիի վրա։ Հարրին տեղեկացնում է պրոֆեսոր ՄաքԳոնագալին և Դամբլդորին։ Դամբլդորը կազմակերպում է, որ Հարրին դասեր վերցնի պրոֆեսոր Սնեյփից, որ պաշտպանի իր միտքը Վալդեմորտի հետագա հարձակումներից։
Մի օր, երբ O.W.L. թեստերի վերջին օրն էր Հոգվարտսում, Հարրին կանխատեսում է ունենում, որ Սիրիուսը խոշտանգվում է Վոլդեմորտի կողմից։ Նա փորձում է անօրինական կերպով Ամբրիջի գրասենյակի կրակը, որ հաղորդակցվի Փյունիկի միաբանության գլխավորների հետ, որպեսզի համոզվի, որ միաբանությունը անկեղծ է։ Ամբրիջը բռնում է Հարրիին և իր ընկերներին և ասում, որ Սնեյփը այլևս չունի ճշմարտության դեղ։ Նա նաև պնդում է, որ ինքն է պտդել դեմենտորի հարձակվել իր վրա։ Հերմիոնան միջամտում է և ավերածություն ստեղծելու համար ասում է Ամբրիջին, այնուհետև նրանք թաքցնում էն Դամբլդորի զերքերը արգելված անտառում։ Հարրին և Հերմիոնան առաջնորդում են նրան անտառի այն տարածքը, որ բնակեցված էր կենտավրոսների կողմից, որտեղ Ամբրիջը դրդում է նրանց, որ վերցնեն նրան որպես գերի։ Գրոփը ժամանում է և բախվում կենտավրոսների հետ՝ թույլատրելով Հարրիին և Հերմիոնային փախչել։
Լունան, Ռոնը, Ջիննին և Նեվիլը միանում են նրանց անտառում և բոլոր վեցը թռչում են թեստրալների մոտ՝ ակնկալելով գտնել և փրկել Սիրիուսին։ Առեղծվածների բաժանմումքում Հարրին գիտակցում է, որ նրա միաբանությունը սխալ կերպով ստեղծված էր Վոլդեմորտի կողմից։ Ինչևէ, նա գտնում է ապակին։
Իր գրասենյակում Դամբլդորը բացատրում է Հարրիին, որ մարգարեությունը նշում է, որ Հարրին և Վոլդեմորտը պետք է առնչվեն իրար և պայքարեն մահվան դեմ։ Նա ասում է Հարրիին, որ նա պետք է մնա Դյուրսլեյների մոտ միայն մեկ և վերջին ամռանը, քանի որ տանելով Հարրիին տուն՝ նրա մորաքույր Պետունիան՝ Լիլիի քույրը, կնքում է պաշտպանություն, որ Հարրիի մայրը տվել էր նրան, երբ մահանում էր։ Այնուհետև Հարրին իր ննջասենյակում մի հին հայելի է գտնում, որ նվեր էր Սիրիուսի կողմից։ Նա գիտակցում է, որ Սիրիուսը կուզի, որ նա ճնշվի դրա համար և թույլատրում է շարունակել Վոլդեմորտի հետ կռիվը։
Հրատարակումը և թողարկումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Փոթերի երկրպագուները սպասել են 3 տարի 4-րդ և 5-րդ գրքերի թողարկման միջև[1][2]։ 5-րդ գրքի թողարկումից առաջ նախորդ գրքերի 200 միլիոն օրինակներ արդեն վաճառվել էն և թարգմանվել էին 55 լեուներով աշխարհի 200 երկրներում[3]։ Քանի որ վիպաշարը արդեն համաշխարհային երևույթ էր, գիրքը գրանցեց պատվերների նոր ռեկորդ՝ գրախանութների դիմաց գրքի համար հերթ կանգնող հազարավոր մարդկանցով, ովքեր ցանկանում էին ստանալ գրքի իրենց օրինակը 2003 թվականի հունիսի 20-ի գիշերըԼ Չնայած անվտանգությանը՝ «Earlstown»-ից գրքի հազարավոր օրինակներ գողացվեցին 2003 թվականի հունիսի 15-ին[4]։
Քննադատների արձագանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը ընդունվեց մեծապես դրական արձագանքներով և ստացավ մի շարք մրցանակներ։ Գիրքը դասվեց Ամերիկայի գրադարանների միության նշանակալի գրքերի շարքին և հաղթեց Ամերիկայի գրադարանների միության կողմից սահմանված լավագույն գիրք դեռահասների հաար մրցանակը 2004 թվականին։ Այն նաև ստացավ 2004 թվականի ոսկե մեդալը «Oppenheim Toy Portfolio»-ի կողմից[5][6]։
Վեպը նաև լավ է ընդունվել քննադատների կողմից։ Ռոուլինգը իր վառ երևակայության համար պարգևատրվել է USA Today-ի գրող Դեիրդե Դանոոհւի կողմից։ Վատ քննադատությունների մեծամասնությունը մտահոգված էին այն բանով, որ վեպում պարունակվում է բռնություն և բարոյագիտություն[7]։
«The New York Times»-ի գրող Ջոն Լեոնարդը գնահատել է վեպը՝ ասելով «Փյունիկի միաբանությունը» սկսվում է դանդաղ, հավաքում արագություն, այնուհետև սահում է իր բուռն վերջաբանով, քանի որ Հարրին ավելի է մեծանում, Ռոուլինգը ավելի լավն է դառնում»։
Ֆիլմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2007 թվականին Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը գրքի հիման վրա նկարահանվեց ֆիլմ, րի ռեժիսորը Դևիդ Յեթսն էր։ Ֆիլմն արտադրվեց Դևիդ Հեյմանի ընկերությունում՝ «HeyDay films»-ում։ Բյուջեն կազմում էր £75-100 միլիոն[8][9] և այն դարձավ բոլոր ժամանակների 11-րդ ամենաբարձր բյուջեով ֆիլմը և հասավ քննադատական և առևտրական հաջողության։
Տեսախաղ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տեսախաղը, որ հիմնված է «Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը» գրքի վրա, ստեղծվել է Microsoft Windows, PlayStation 2, PlayStation 3, Xbox 360, PSP, Nintendo DS, Wii, Game Boy Advance և Mac OS X հարթակների համար։ Այն թողարկվել է 2007 թվականի հունիսի 25-ին ԱՄՆ-ում, 2007 թվականի հունիսին՝ Ավստրալիայում, 2007 թվականի հունիսի 29-ին՝ Մեծ Բրիտանիայում և Եվրոպայում PlayStation 3, PSP, PlayStation 2, Windows-ի համար և 2007 թվականի հուլիսի 3-ին մնացած հարթակների համար։ Խաղերը թողարկվել են Electronic Arts ընկերության կողմից[10]։
Գիրքը նաև պատկերված է 2011 թվականի «Lego Harry Potter: Years 5–7» խաղում։
Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին իտարալեզու թարգմանությունը հայտնվել է 2003 թվականի հունիսի 21-ին, երբ լույս տեսան առաջին 22 տեղադրումները։ Եվրոպական առաջին թարգմանությունը հայտնվեց Սերբիայում և Մոնտենեգրոյում սերբերենով՝ պաշտոնական թարգմանիչ Նարոդնա Կնիգա-ի կողմից 2003 թվականի վաղ սեպտեմբերին։ Այլ թարգմանություններ հայտնվեցին ավելի ուշ։ Անգլերեն տարբերակը գլխավորում էր Ֆրանսիայի բեսթ-սելլերների ցանկը, մինչդեռ Գերմանիայում և Նիդեռլանդներում ոչ պաշտոնական թարգմանության գործընթացը սկսվեց առցանց[11]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ross, Shmuel; Mark Zurlo (2000–2009). «Harry Potter Timeline: 2000 to the Present». Pearson Education, publishing as Infoplease. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 11-ին.
- ↑ «Harry Potter Books». MuggleNet.com. 1999–2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ «Potter-mania sweeps bookstores». CNN. 2003 թ․ հունիսի 30. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ «Thousands of Potter books stolen». BBC. 2003 թ․ հունիսի 17. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ «Best Books for Young Adults Annotated List 2004». American Library Association. 2004. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 30-ին.
- ↑ «2004 Notable Children's Books». American Library Association. 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 30-ին.
- ↑ Donahue, Deirdre (2003 թ․ հունիսի 25). «Rich characters, magical prose elevate 'Phoenix'». USA Today. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 31-ին.
- ↑ Cornwell, Tim (2007 թ․ հունվարի 24). «Oscars signal boom (except for Scots)». The Scotsman. UK. Վերցված է 2007 թ․ հունվարի 24-ին.
- ↑ Haun, Harry (2007 թ․ հունիսի 20). «Harry the Fifth». Film Journal International. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2007 թ․ հունիսի 26-ին.
- ↑ «Harry Potter and the Half Blood Prince: The Video Game». Electronic Arts Inc. 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 30-ին.
- ↑ «Harry auf Deutsch: Projekt-Übersicht der Harry Potter Übersetzung (en)». Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 10-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||
