Կոլումբարիում

Կոլումբարիում (լատին․՝ columbarium, սկզբնական նշանակությունը՝ աղավնատուն, լատին․՝ columba - աղավնի), աճյունասափորների զետեղարան։ Հին Հռոմում կոլումբարիումները ներսում կիսաշրջանաձև խորշերի շարքերով, ստորգետնյա կամ վերգետնյա, 1-3 հարկ բարձրությամբ կառույցներ էին (օրինակ, մ.թ.ա. 1-ին դարում Ապիյան ճանապարհին կառուցված, որմնանկարներով, թանկարժեք խճապատկերներով ու զարդերով ճոխացված կոլումբարիումը^[1], որը հայտնաբերվել է 1726 թվականին)։ Հռոմեական կոլումբարիումները սովորաբար ամբողջովին կամ մասամբ եղել են ընդգետնյա^[2]։ Ներկայիս կոլումբարիումները կից են գերեզմանատներին և դիակիզարաններին։ 1957 թվականին Երևանի Նոր Արեշ թաղամասում հայտնաբերվել է մ.թ.ա. I հազարամյակի 1-ին քառորդի ուրարտական կոլումբարիում։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոլումբարիումի պատ՝ դատարկ խորշերով
Դրվագ Փարիզի Պեր Լաշեզ գերեզմանատան կոլումբարիումից
Ժամանակակից կոլումբարիում գերմանական Էբինգեն քաղաքում
ԱՄՆ Կալիֆոռնիա նահանգի Օքլենդ քաղաքի մատուռի կոլումբարիումի ներսը (որոշ աճյունասափորներ գրքի տեսք ունեն)
ԱՄՆ Վիրջինիա նահանգում գտնվող Առլինգտոնի ազգային գերեզմանատան կոլումբարիումը
ԱՄՆ Փենսիլվանիա նահանգի Ռոզմոնթ քաղաքի «Բարի հովիվ» եպիսկոպոսական եկեղեցու կոլումբարիումը
Էտրուսկյան կոլումբարիում Իտալիայի Բլերա քաղաքի մերձակա Cava Buia քարանձավում
Ճապոնական ավանդական կոլումբարիում Օսակայի Takidani Fudōmyō-ō տաճարում
Չինական ոճի ժամանակակից կոլումբարիում Ավստրալիայի Վոլոնգոնգ քաղաքի Նան Տիեն տաճարում
Քարանձավային կոլումբարիում իսրայելական Հիրբաթ Միդրաս հնավայրում

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Ancient Roman underground columbariums included: Columbarium of Statilii, Columbarium of Volusii, Columbarium of Livia, Columbarium of Pomponius Hylas, Columbarium of Lucius Arruntius, Columbarium of Iunius Silanus, Columbarium of Nero Claudius Druscus, Columbarium of Marcella, Columbarium of Carvilii, Columbarium of C. Annius Pollio, Columbarium of Caecilii, Columbarium of Passienii, Columbarium of Bruttii, Columbarium of L. Caninius Gallus, Columbarium of L. Abucii, Columbarium of Q. Sallustii. Further reading in Pavia, Carlo. Guide to Underground Rome: From the Cloaca Maxima to the Domus Aurea: the Most Fascinating Underground Sites of the Capital. English translation by Darragh Henegan. Rome: Gangemi, 2000. 88-7448-994-3
↑ Toynbee, J M C (1971). Death and Burial in the Roman World. Johns Hopkins University Press. էջեր 113–118.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Kammerer Grothaus H. Camere sepolcrale de’ liberti e liberte di Livia Augusta ed altri Caesari // Mélanges de l'École française de Rome. Antiquité. — T. 91. —1979. — P. 315—342
Toynbee J. M. C. Death and Burial in the Roman World. — Baltimore, 1996
Borg B. E. Crisis and Ambition. Tombs and Burial Customs in Third-Century AD Rome. — Oxford, 2013
Borbonus D. Columbarium Tombs and Collective Identity in Augustan Rome. — Cambridge, 2014
Сергеенко М. Е. Колумбарий Статилиев Тавров // Вестник древней истории. — 1964. — № 4

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Photographs and commentary on ancient Roman columbaria
Columbarium with inner ossuary
«Columbarium» . Encyclopædia Britannica (անգլերեն) (11th ed.). 1911.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 519)։