Կառլ XII

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կառլ XII
Ծնվել է՝հունիսի 27, 1682(1682-06-27)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՀորֆյորսամգլինգեն, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[1]
Մահացել է՝դեկտեմբերի 11, 1718(1718-12-11)[1][2][3] (36 տարեկան) death in battle?
Վախճանի վայրՀալդեն, Էստֆոլդ, Նորվեգիա[1]
Կարոլինսկա[4]
Երկիր Շվեդիա
ՏոհմՊֆալց-Ցվայբրյուկկենյան տոհմ
զորավար և միապետ
ՇրջանավարտՈւփսալայի համալսարան
ՀայրԿարլ XI[1]
ՄայրՈւլրիկա Էլեոնորա դանիացի[1]
Հավատքլյութերականություն
ՍտորագրությունИзображение автографа

Կարլ XII (շվեդ.՝ Karl XII, լատինացված տարբերակ՝ Կարոլուս Ռեքս (Carolus Rex), հունիսի 27, 1682(1682-06-27)[1][2][3][…], Հորֆյորսամգլինգեն, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[1] - դեկտեմբերի 11, 1718(1718-12-11)[1][2][3], Հալդեն, Էստֆոլդ, Նորվեգիա[1]), Շվեդիայի թագավոր 1697 թ.-ից 1718 թվականներին, զորավար։

Հենվելով Շվեդիայի տնտեսական և քաղաքական հզորության վրա և իր տրամադրության տակ ունենալով Եվրոպայի լավագույն բանակն ու նավատորմը, շարունակել է հոր՝ Կարլ XI-ի բացարձակապետական-մեծապետական քաղաքականությունը։ Շվեդական բանակը նրա հրամանատարությամբ 1700-1721 թվականների Հյուսիսային պատերազմի սկզբում հաղթել է Դանիային և նրան հարկադրել դուրս գալ Հյուսիսային դաշինքից (Ռուսաստան, Սաքսոնիա, Լեհաստան, Դանիա1700 թվականի նոյեմբերին Նարվայի մոտ ջախջախել է ռուսական զորքերը։ 1708 թվականի ամռանը ներխուժել է Ռուսաստան։ 1709 թվականի Պոլտավայի ճակատամարտում պարտություն կրելով ռուսական զորքերից, որոնց հրամանատարն էր Պետրոս Մեծը, Կարլ XII փախել է Թուրքիա, որտեղ փորձել է Ռուսաստանի դեմ հանել թուրքերին։ 1715 թվականին վերադարձել է Շվեդիա՝ նոր բանակ կազմելու։ Սպանվել է նորվեգական Ֆրեդերիկսհալ ամրոցի պաշարման ժամանակ։ Ռուսաստանում նրա կրած պարտության հետևանքով Շվեդիան երկրորդական պետություն դարձավ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Karl XII (շվեդերեն) — 1917.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Hatton R. M., Nordlund S. Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
  4. Olsson M. Riddarholmskyrkan - inventories and graves — 1937. — P. 424.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 324