Ափեր Նյու Յորք ծոց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Ափեր Նյու-Յորք ծոցից)
Ափեր Նյու Յորք ծոց
Նյու Յորքի նավահանգիստը՝ կարմիրով ցույց է տրված Ափեր Նյու Յորքի ծովածոցը։ Այն հարավում միացված է Լոուեր Նյու Յորքի ծովածոցով։ Էլիսի կղզին (հյուսիս) և Ազատության կղզին (հարավ) ծոցի հյուսիս-արևմտյան անկյունում են։
ՏեսակԽորշ և ծոց
Երկիր ԱՄՆ[1]
ՎարչատարածքԲրուքլին[1], Ռիչմոնդ շրջան[1][2], Հուդզոն շրջան[1] և Նյու Յորք շրջան[1][2]
ԲԾՄ−2 մետր[1]
Մասն էՆյու Յորքի ծոց
Ավազանի երկիր Նյու Յորք
Լիճ հոսող գետՀուդզոն[2], Իսթ Ռիվեր[2] և Gowanus Canal?[2]
Քարտեզ
Քարտեզ

Ափեր Նյու Յորքի ծոցը կամ Ափեր ծոցը Նյու Յորքի և Նյու Ջերսի նավահանգստի ավանդական սիրտն է, և հաճախ կոչվում է Նյու Յորքի նավահանգիստ։ Այն Մանհեթենի, Բրուքլինի, և Ստատեն կղզու ու Հուդզոնի շրջանների Նյու Ջերսի նահանգներում է, Ջերսի Սիթիի և Բայոնայի ինքնավար շրջաններում[3]։

Ակնարկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ափեր ծոցը սնվում է Հուդզոն գետի ջրերով (պատմականորեն կոչվում է Հյուսիսային գետ, քանի որ այն անցնում է Մանհեթենով), ինչպես նաև Գովանուսի ջրանցքի ջրերով։ Այն կապված է Լոուեր Նյու Յորքի ծովի ափի կիրճով, Նյուարկ ծոցից մինչև Կիլ վան Կուլ և Արևելյան գետի «Long Island Sound»-ի հետ, որը, չնայած անվանմանը, իրականում մակընթացության նեղուց է։ Այն ապահովում է Հուդզոն գետի ջրերի հիմնական անցուղին, քանի որ այն դատարկվում է կիրճով։ Հուդզոնի ալիքը, քանի որ անցնում է նավահանգիստով, կոչվում է Անխորջի ալիք և գտնվում է նավահանգստի կեսին մոտավորապես 50 ոտնաչափով[4]։

2012 թվականի ապրիլին սկսվեց Բրուքլինի և Ստատեն կղզու երկու ջրատարի փոխարինման նախագիծը, որը, ի վերջո, թույլ կտա գրեթե 100 ոտնաչափով (30 մ) ջրանցք փորել[5][6]։

Այն պարունակում է մի քանի կղզիներ՝ ներառյալ նահանգապետների, Արևելյան գետի բերանի մոտակայքի կղզիները, ինչպես նաև Էլլիս կղզին, Լիբերթի կղզին և Ռոբինզ տորջրյա ժայռը, որոնք օժանդակում են Նյու Ջերսի նահանգի նավահանգստի խոշոր ստորջրյա ջրավազանին։ Ստորջրյա ժայռը պատմականորեն եղել է աշխարհի խոշորագույն ոստրեից կազմված հատակներից մեկը և ապահովում է քաղաքացիների բոլոր դասերի սննդակարգի հիմնական մասը` տեղական և տարածաշրջանային, մինչև 19-րդ դարի վերջը, երբ հատակներն աղտոտվում էին[7]։

Պատմականորեն այն չափազանց կարևոր դեր է խաղացել Նյու Յորքի մետրոպոլիտենի տարածքի առևտրում։ Ազատության ազգային հուշարձանը հիշեցնում է ներգաղթյալների փորձը 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին։

1950-ական թվականներից ի վեր բեռնարկղային բեռնափոխադրումները հիմնականում իրականացվում էին Կիլլ վան Կուլի միջոցով դեպի Պորտ Նյուարկ-Էլիզաբեթ ծովային տերմինալ, որտեղ այն համախմբվում է ցամաքային փոխադրման ավելի հեշտ ավտոմատացված փոխանցման համար[8]։ Որպես հետևանք, Ափեր ծոցի ջրային արդյունաբերությունները անկում են ապրել, ինչը հանգեցրել է վերածննդի բազմազան պլանների, չնայած կարևոր ծովային կրառությունները մնում են «Red Hook»-ում, «Port Port»-ում, «MOTBY»-ում, «Constable Hook»-ում և «Staten Island»-ի ափին։ «Liberty State Park»-ը բացվել է 1976 թվականին։ Վերջին տարիներին այն դարձել է հանրաճանաչ նավարկություն և հանգստի վայր։

Նավահանգիստն անցնում է Ստատեն կղզու գետանցքով, որը գտնվում է Ուայթհոլ փողոցում՝ Մանհեթենի հարավային ամենաբարձր ծայրում՝ Մարտկոցների այգու (հարավային գետանցք) և Սուրբ Ջորջի Ռիչմոնդ կղզու հարևանությամբ գտնվող Ռիչմոնդ նահանգի Բորոյի սրահի և Ռիչմոնդ շրջանի Գերագույն դատարանի հարևանությամբ։ «NY» ջրանցքը գործարկում է երթուղիները դեպի լեռնաշղթա և նեղուցով դեպի Սենդի Հուկի մոտակայքում գտնվող վայրերը[9]։

Ափեր ծոցը աջակցում է ծովային շատ բազմազան բնակչությանը՝ թույլ տալով ձկնորսություն, առավելապես գծավոր բասի և կապույտ ձկների համար[10]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Geographic Names Information System
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Gazetteer
  3. Hudson County New Jersey Street Map. Hagstrom Map Company, Inc. 2008. ISBN 0-88097-763-9.
  4. «"Anchorage Channel dredging project"». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 8-ին.
  5. «NY Mayor Bloomberg Helps Launch New York Harbor Siphons Project» (PDF). Tunnel Business Magazine. June 2012. էջ 7. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
  6. «Replacement of Anchorage Channel Water Siphons». New York City Economic Development Commission. 2013 թ․ փետրվարի 13. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  7. Kurlansky, Mark (2006). The Big Oyster. Random House Trade paperbacks. ISBN 978-0-345-47639-5.
  8. Rieff, Henry, «Interpretations of New York-New Jersey Agreements 1834 and 1921» (PDF), Newark Law Review, 1 (2)
  9. New York Harbor ferry routes:map and info, panynj.gov; accessed May 3, 2020.
  10. Hudson River Estuary, NYS Dept. of Environmental Conservation website; accessed May 3, 2020.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ափեր Նյու Յորք ծոց» հոդվածին։