«Ռոմանոս Մելիքյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ռոմանոս Մելիքյան
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	սեպտեմբերի 19 (հոկտեմբերի 1), 1883; Ղզլար, Kizlyarsky Otdel, Թերեքի մարզ, Ռուսական կայսրություն
Երկիր	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մահացել է	մարտի 30, 1935 (51 տարեկան); Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Գերեզման Ռոմանոս Մելիքյանի
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, խմբավար, հասարակական գործիչ, երաժշտության ուսուցիչ և դաշնակահար
Գործիքներ	դաշնամուր
Աշխատավայր	Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա և Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն
Կրթություն	Հովնանյան դպրոց (1910) և Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա (1914)
	Romanos Melikyan Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

12:51, 1 փետրվարի 2022-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մելիքյան (այլ կիրառումներ)

Ռոմանոս Հովակիմի Մելիքյան (սեպտեմբերի 19 (հոկտեմբերի 1), 1883^[1], Ղզլար, Kizlyarsky Otdel, Թերեքի մարզ, Ռուսական կայսրություն^[1] - մարտի 30, 1935(1935-03-30)^[2]^[3]^[1], Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ^[1], թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան պանթեոնում), հայ երգահան, երաժշտագետ, խմբավար և մանկավարժ։

ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ

Ռոմանոս Մելիքյանը ծնվել է Ռուսական կայսրության Դաղստանի Ղզլար քաղաքում։ Նախնական կրթությունը ստացել է տեղի ծխական դպրոցում։ 1900 թվականին ստանձնել է Նոր Նախիջևանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու երգչախմբի ղեկավարի պաշտոնը։ Դպրոցն ավարտելուց հետո, ընդունվել է Ռոստովի երաժշտական ուսումնարան։ Ուսումնառության տարիներին հայկական ժողովրդական երգեր և շարականներ է մշակել երգչախմբի համար։ 1902 թվականին ավարտել է Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցը, որտեղ նրա երաժշտության առաջին ուսուցիչը Գևորգ Չորեքչյանն էր (1945–1954 թվականներին՝ Գևորգ Զ Ամենայն հայոց կաթողիկոս)։ 1905 թվականին մեկնել է Մոսկվա և մեկ տարի մասնավոր դասեր ստանալուց հետո, ընդունվել ժողովրդական կոնսերվատորիա՝ Բ. 3ավորսկա դասարան։ Մոսկվայում ղեկավարել է Լազարյան ճեմարանի երգչախումբը, որի համար մշակել է մի շարք ժողովրդական երգեր՝ «Վարդ կոշիկս», «Արազը հեշտացել է», «Գնաց գարուն» և այլն։ Վատառողջությունը մի կողմից, նյութական ծանր վիճակը՝ մյուս, նրան ստիպել են անավարտ թողնել ուսումը և վերադառնալ Նոր Նախիջևան, ապա՝ Թիֆլիս։ Աշխատել է Հովնանյան դպրոցում՝ որպես երաժշտության ուսուցիչ։ 1908 թվականին իր շուրջն է համախմբել դպրոցների հետ կապված երիտասարդ երաժիշտներին և ստեղծել «Երաժշտական լիգա» ընկերությունը։ 1912 թվականին, նրա աջակցությամբ, Ազատ Մանուկյանը հրատարակել է «Փնջիկ» մանկական երգերի ժողովածուն և հրատարակել է «Երաժշտական այբբենարանի» առաջին մասը։ Ուսանողության համար գրել է «Աշուն» և «Վարդը» երգ-ռոմանսները, «Ուռենի» զուգերգը և այլն։

1910-1914 թվականներին սովորել է Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում։ Գրել է ռոմանսներ, որոնց թվում՝ «Աշնան տողեր» շարը, «Բալլադը», «Մուրիկի վիշտը» երգը, մշակել է վեց հայկական ժողովրդական երգ։ 1920 թվականին Թիֆլիսում կայացել է նրա հեղինակային անդրանիկ համերգը։ 1921 թվականին Հայաստանի կառավարությունը նրան հրավիրել է Երևան` երաժշտական ստուդիա հիմնելու, որն էլ 1923 թվականին դարձել է կոնսերվատորիա։ 1924 թվականին մեկնել է Ստեփանակերտ` երաժշտական ուսումնարան հիմնել, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է «Հայարտան» երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները, որից հետո՝ կրկին Երևան, ուր բարեկամական հարաբերություններ են ստեղծվել նրա և Ալեքսանդր Սպենդիարյանի միջև։ Մասնակցել է Սպենդիարյանի «Ալմաստ» օպերայի բեմադրության աշխատանքներին և Երևանի օպերային թատրոնի հիմնադրմանը։ Առաջ է քաշել Կոմիտասի երաժշտական ժառանգությունը Հայաստանում կենտրոնացնելու գաղափարը։ 1928 թվականին հղկել ու հրատարակության է հանձնել «Զմրուխտի» երգաշարը, ավարտել է «Զառ-վառ» երգաշարը, հրատարակել երկու ժողովածու՝ «Մանկական երգեր» և «Պիոներական երգերը» և այլն։ Նրա անունն է կրում Երևանի երաժշտական ուսումնարաններից մեկը։ Մահացել է Թիֆլիսում։

Գրականություն

Գյոդահյան Գ., Ռոմանոս Մելիքյան։ Կյանքը և ստեղծագործությունը, Երևան, 1960։
Թոռջյան Խ., Ռոմանոս Մելիքյան, Երևան, 1960։
Ռոմանոս Մելիքյան։ Հոդվածներ, նամակներ, հուշեր (կազմ.՝ Ք., Գրիգորյան), Երևան, 1977։

Տես նաև

Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարան

Արտաքին հղումներ

Ռոմանոս Մելիքյանի մասին Հայկական հանրագիտարանում
Ռոմանոս Մելիքյան Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
Ռոմանոս Մելիքյան

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոմանոս Մելիքյան» հոդվածին։

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան: 1981. — հատոր 7. — էջ 389—390.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი (վրաց.) — 2001.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Grove Music Online — OUP. — ISBN 978-1-56159-263-0

[_90d017f89c8874dd-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան: 1981. — հատոր 7. — էջ 389—390.

[_190e51b0f4246f9a-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი (վրաց.) — 2001.

[_fc02305b7f462b69-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Grove Music Online — OUP. — ISBN 978-1-56159-263-0

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 6. / Տող 6. @@
 '''Ռոմանոս Հովակիմի Մելիքյան''' ({{ԱԾ}}, թաղված է [[Կոմիտասի անվան պանթեոն|Երևանի Կոմիտասի անվան պանթեոն]]ում), [[հայ]] [[երգահան]], երաժշտագետ, [[խմբավար]] և մանկավարժ։
+== ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ==
-== Կենսագրություն ==
 Ռոմանոս Մելիքյանը ծնվել է [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] [[Դաղստան]]ի Ղզլար քաղաքում։ Նախնական կրթությունը ստացել է տեղի ծխական դպրոցում։ 1900 թվականին ստանձնել է Նոր Նախիջևանի [[Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Նոր Նախիջևան)|Սուրբ Գևորգ եկեղեցու]] երգչախմբի ղեկավարի պաշտոնը։ Դպրոցն ավարտելուց հետո, ընդունվել է Ռոստովի երաժշտական ուսումնարան։ Ուսումնառության տարիներին հայկական ժողովրդական երգեր և շարականներ է մշակել երգչախմբի համար։ 1902 թվականին ավարտել է Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցը, որտեղ նրա երաժշտության առաջին ուսուցիչը [[Գևորգ Չորեքչյան]]ն էր (1945–1954 թվականներին՝ Գևորգ Զ Ամենայն հայոց կաթողիկոս)։ 1905 թվականին մեկնել է [[Մոսկվա]] և մեկ տարի մասնավոր դասեր ստանալուց հետո, ընդունվել ժողովրդական կոնսերվատորիա՝ Բ. 3ավորսկա դասարան։ Մոսկվայում ղեկավարել է [[Լազարյան ճեմարան]]ի երգչախումբը, որի համար մշակել է մի շարք ժողովրդական երգեր՝ «Վարդ կոշիկս», «Արազը հեշտացել է», «Գնաց գարուն» և այլն։ Վատառողջությունը մի կողմից, նյութական ծանր վիճակը՝ մյուս, նրան ստիպել են անավարտ թողնել ուսումը և վերադառնալ Նոր Նախիջևան, ապա՝ Թիֆլիս։ Աշխատել է Հովնանյան դպրոցում՝ որպես երաժշտության ուսուցիչ։ 1908 թվականին իր շուրջն է համախմբել դպրոցների հետ կապված երիտասարդ երաժիշտներին և ստեղծել «Երաժշտական լիգա» ընկերությունը։ 1912 թվականին, նրա աջակցությամբ, [[Ազատ Մանուկյան]]ը հրատարակել է «Փնջիկ» մանկական երգերի ժողովածուն և հրատարակել է «Երաժշտական այբբենարանի» առաջին մասը։ Ուսանողության համար գրել է «Աշուն» և «Վարդը» երգ-ռոմանսները, «Ուռենի» զուգերգը և այլն։