«Մասնակից:Avagyanasya/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
'''Նեֆերտեմի գլուխ''' ({{lang-en|Head of Nefertem}}, հայտնի նաև որպես «'''Լոտոսի ծաղկից դուրս եկող գլուխ'''» կամ «'''Թութանհամոնը որպես արևի աստված'''»), արտեֆակտ, որը հայտնաբերվել է արևմտյան [[Թեբե (Եգիպտոս)|Թեբեի]] [[Արքաների հովիտ|Արքաների հովտում]]՝ [[Թութանհամոնի դամբարան|Թութանհամոնի դամբարանում]] (KV62)։ Պատկերում է մանկահասակ [[Փարավոն|փարավոնին]] և թվագրվում է [[Եգիպտոսի նոր թագավորություն|Եգիպտոսի նոր թագավորության]] [[Տասնութերորդ արքայատոհմ|տասնութերորդ արքայատոհմով]]։ Ստացել է «Գտածո 8» անունը և [[Կահիրեի եգիպտական թանգարան|Կահիրեի եգիպտական թանգարանում]] ցուցադրված է JE 60723 գույքագրման համարի տակ։
'''Նեֆերտեմի գլուխ''' ({{lang-en|Head of Nefertem}}, հայտնի նաև որպես «'''Լոտոսի ծաղկից դուրս եկող գլուխ'''» կամ «'''Թութանհամոնը որպես արևի աստված'''»), արտեֆակտ, որը հայտնաբերվել է արևմտյան [[Թեբե (Եգիպտոս)|Թեբեի]] [[Արքաների հովիտ|Արքաների հովտում]]՝ [[Թութանհամոնի դամբարան|Թութանհամոնի դամբարանում]] (KV62)։ Պատկերում է մանկահասակ [[Փարավոն|փարավոնին]] և թվագրվում է [[Եգիպտոսի նոր թագավորություն|Եգիպտոսի նոր թագավորության]] [[Տասնութերորդ արքայատոհմ|տասնութերորդ արքայատոհմով]]։ Ստացել է «Գտածո 8» անունը և [[Կահիրեի եգիպտական թանգարան|Կահիրեի եգիպտական թանգարանում]] ցուցադրված է JE 60723 գույքագրման համարի տակ։


== Հայտնաբերում ==
== Հայտնագործում ==
The discovery of the Head of [[Nefertem]] is controversial, since [[Howard Carter]] did not document the piece in his excavation journal. The Head was found in 1924 by [[Pierre Lacau]] and [[Rex Engelbach]] in [[KV4]] (the tomb of [[Ramses XI]]), which was used as a storehouse for the excavation efforts,<ref>{{cite web|url=http://www.thebanmappingproject.com/sites/browse_tomb_818.html|title=KV 4 (Rameses XI)|author=Theban Mapping Project|accessdate=2018-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20090410042848/http://www.thebanmappingproject.com/sites/browse_tomb_818.html|archive-date=2009-04-10|url-status=dead}}</ref> among the bottles in a box of red wine.<ref>Thomas Hoving: ''Tutankhamun: The Untold Story.'' pp. 318–324.</ref> At this time, Carter was not in Egypt on account of the strike and closure of Tutankhamun's tomb and the withdrawal or cancellation of the excavation license of [[George Herbert, 5th Earl of Carnarvon|Lord Carnarvon]]'s widow [[Almina Herbert, Countess of Carnarvon|Lady Almina]]. Carter later stated that he had found the head among the rubble in the entry corridor of KV62.<ref>Zahi Hawass: ''King Tutankhamun. The Treasures Of The Tomb.'' p. 16.</ref> In his first season of excavations, the head was not mentioned; at the time Carter only noted partially broken and full-standing [[alabaster]] vessels and vases of painted clay in the entrance-way. There is not even photographic documentation of the head in the excavation journal as there is for other pieces found in the tomb.<ref>Griffith Institute, Oxford,[http://www.griffith.ox.ac.uk/gri/4sea1not.html ''Howard Carter's diaries and journals. Part 1: October 28 to December 31, 1922. The first excavation season in the tomb of Tutankhamun.'' 25 and 26 November 1922]</ref> These facts not only led to further disputes in the study of Egyptian antiquities, but also aroused the suspicion in some quarters to this day that Carter had attempted to steal the head.<ref>Andreas Austilat, ''[http://www.tagesspiegel.de/kultur/ausstellungen/Archaeologie;art2652,3008610 ''Archäologie: Retter oder Räuber?''] In ''[[Tagesspiegel]]'' 22 January 2010.</ref>
[[Նեֆերտեմ|Նեֆերտեմի]] գլխի հայտնաբերումը վիճահարույց է, քանի որ [[Հովարդ Քարթեր|Հովարդ Քարթերն]] իր պեղումների գրանցամատյանում այդ իրը չի գրանցել։ Գլուխը հայտնաբերվել է 1924 թվականին [[Պիեռ Լակաու|Պիեռ Լակաուի]] ու Ռոքս Էնգելբախի կողմից [[Ռամզես XI|Ռամզես XI-ի]] դամբարանում՝ KV4, որն օգտագործվում էր որպես պեղումների պահեստ<ref>{{cite web|url=http://www.thebanmappingproject.com/sites/browse_tomb_818.html|title=KV 4 (Rameses XI)|author=Theban Mapping Project|accessdate=2018-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20090410042848/http://www.thebanmappingproject.com/sites/browse_tomb_818.html|archive-date=2009-04-10|url-status=dead}}</ref>, կարմիր գինու տուփի մեջ՝ շշերի արանքում<ref>Thomas Hoving: ''Tutankhamun: The Untold Story.'' pp. 318–324.</ref>։ Այդ ժամանակ Քարթերը Եգիպտոսում չի եղել Թութանհամոնի դամբարանի փակման ու գործադուլի, ինչպես նաև [[Ջորջ Հերբերտ, 5-րդ կոմս Քարնարվոն|լորդ Կարնարվոնի]] այրու՝ [[Ալմինա Հերբերտ|Լեդի Ալմինայի]]՝ պեղումների լիցենզիայի հետ կանչման կամ չեղարկման պատճառով։ Հետագայում նա հաստատել է, որ գտել է գլուխը KV62 դամբարանի մուտքի միջանցքում՝ գետաքարերի արանքում<ref>Zahi Hawass: ''King Tutankhamun. The Treasures Of The Tomb.'' p. 16.</ref>։ Պեղումների առաջին փուլում գլխի մասին չի հիշատակվել․ այդ ժամանակ Քարթերը միայն նշել է մուտքի միջնամասում մասամբ կոտրված և ամբողջական [[Ալեբաստր|ալաբաստրե]] անոթների և ներկված կավե ծաղկամանների մասին։ Գլխի նույնիսկ լուսանկարչական փաստագրումը չկա պեղումների գրանցամատյանում, մինչդեռ դամբարանում հայտնաբերված մնացած իրերինը՝ կա<ref>Griffith Institute, Oxford,[http://www.griffith.ox.ac.uk/gri/4sea1not.html ''Howard Carter's diaries and journals. Part 1: October 28 to December 31, 1922. The first excavation season in the tomb of Tutankhamun.'' 25 and 26 November 1922]</ref>։ Այս փաստերը ոչ միայն հետագա վեճերի առիթ են տվել եգիպտական հնությունների ուսումնասիրման մեջ, այլ նաև կասկած հարուցել, թե Քարթերը փորձել է գողանալ գլուխը<ref>Andreas Austilat, ''[http://www.tagesspiegel.de/kultur/ausstellungen/Archaeologie;art2652,3008610 ''Archäologie: Retter oder Räuber?''] In ''Tagesspiegel'' 22 January 2010.''</ref>։


== Նկարագրություն ==
== Նկարագրություն ==

14:48, 22 Սեպտեմբերի 2021-ի տարբերակ

Նեֆերտեմի գլուխ (անգլ.՝ Head of Nefertem, հայտնի նաև որպես «Լոտոսի ծաղկից դուրս եկող գլուխ» կամ «Թութանհամոնը որպես արևի աստված»), արտեֆակտ, որը հայտնաբերվել է արևմտյան Թեբեի Արքաների հովտում՝ Թութանհամոնի դամբարանում (KV62)։ Պատկերում է մանկահասակ փարավոնին և թվագրվում է Եգիպտոսի նոր թագավորության տասնութերորդ արքայատոհմով։ Ստացել է «Գտածո 8» անունը և Կահիրեի եգիպտական թանգարանում ցուցադրված է JE 60723 գույքագրման համարի տակ։

Հայտնաբերում

Նեֆերտեմի գլխի հայտնաբերումը վիճահարույց է, քանի որ Հովարդ Քարթերն իր պեղումների գրանցամատյանում այդ իրը չի գրանցել։ Գլուխը հայտնաբերվել է 1924 թվականին Պիեռ Լակաուի ու Ռոքս Էնգելբախի կողմից Ռամզես XI-ի դամբարանում՝ KV4, որն օգտագործվում էր որպես պեղումների պահեստ[1], կարմիր գինու տուփի մեջ՝ շշերի արանքում[2]։ Այդ ժամանակ Քարթերը Եգիպտոսում չի եղել Թութանհամոնի դամբարանի փակման ու գործադուլի, ինչպես նաև լորդ Կարնարվոնի այրու՝ Լեդի Ալմինայի՝ պեղումների լիցենզիայի հետ կանչման կամ չեղարկման պատճառով։ Հետագայում նա հաստատել է, որ գտել է գլուխը KV62 դամբարանի մուտքի միջանցքում՝ գետաքարերի արանքում[3]։ Պեղումների առաջին փուլում գլխի մասին չի հիշատակվել․ այդ ժամանակ Քարթերը միայն նշել է մուտքի միջնամասում մասամբ կոտրված և ամբողջական ալաբաստրե անոթների և ներկված կավե ծաղկամանների մասին։ Գլխի նույնիսկ լուսանկարչական փաստագրումը չկա պեղումների գրանցամատյանում, մինչդեռ դամբարանում հայտնաբերված մնացած իրերինը՝ կա[4]։ Այս փաստերը ոչ միայն հետագա վեճերի առիթ են տվել եգիպտական հնությունների ուսումնասիրման մեջ, այլ նաև կասկած հարուցել, թե Քարթերը փորձել է գողանալ գլուխը[5]։

Նկարագրություն

Թութանհամոնը որպես Նեֆերտեմ դուրս է գալիս կապույտ լոտոսի ծաղկից, Կահիրեի եգիպտական թանգարան

The partially damaged head of Nefertem is carved out of wood and is 30 centimetres (12 in) high. The stucco coating is painted red, though large sections have been damaged; Carter attributed this to its seizure by Egyptian authorities in 1924.[6] The eyebrows, the typically Egyptian kohl eye liner, and the pupils of the bust were painted in dark blue. The head of the king is completely shaved, but shaven stubble in the form of black paint is visible. The head has Tutankhamun's facial features and depicts him as a child. As on his golden deathmask, Tutankhamun's ears are pierced.

Of all the artefacts found to date, this head is the only depiction of him as a child.[7]

Նշանակություն

The sculpture depicts the Pharaoh in the guise of Nefertem, the god of the dawning sun.[8][9] The child-god Nefertem springs from a blue lotus, which was associated with the revival of the Sun in the morning because its buds close at night and reopen at dawn.[10] The blue base of the bust symbolises the primordial waters from which the sun rose at the beginning of creation. The Pharaoh was closely associated with the Sun, but the depiction of him in the guise of this particular solar deity was meant to magically guarantee that the Pharaoh would be reborn once more, just as the Sun is reborn at dawn.[11]

Եգիպտական արվեստում

Like the depictions of the daughters of Akhenaten and Nefertiti found at Tell el-Amarna, the head of Nefertem has the elongated head and neck wrinkles typical of Amarna art. This suggests that the creation of the head occurred during the Amarna period. The depiction of the king as a child is among the most beautiful of all Egyptian art from the end of the 18th Dynasty.[7] The head of Nefertem has been exhibited in travelling exhibitions of selected original finds from the tomb of Tutankhamun, including, among others, the Treasures of Tutankhamun (1972–1981).[12]


Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Theban Mapping Project. «KV 4 (Rameses XI)». Արխիվացված է օրիգինալից 2009-04-10-ին. Վերցված է 2018-02-07-ին.
  2. ↑ Thomas Hoving: Tutankhamun: The Untold Story. pp. 318–324.
  3. ↑ Zahi Hawass: King Tutankhamun. The Treasures Of The Tomb. p. 16.
  4. ↑ Griffith Institute, Oxford,Howard Carter's diaries and journals. Part 1: October 28 to December 31, 1922. The first excavation season in the tomb of Tutankhamun. 25 and 26 November 1922
  5. ↑ Andreas Austilat, Archäologie: Retter oder Räuber? In Tagesspiegel 22 January 2010.
  6. ↑ The Griffith Institute, Oxford. Tutankhamun: Anatomy of an Excavation. The Howard Carter Archives. "Head of the King", Carter No. 008
  7. ↑ 7,0 7,1 Peter Munro: Tutanchamun als Sonnengott. In the exhibition catalogue Tutanchamun in Köln. p. 140.
  8. ↑ I.E.S. Edwards, Tutankhamun: His Tomb and its Treasures. New York: The Metropolitan Museum of Art & Alfred A. Knopf, Inc., 1976, 18.
  9. ↑ Zahi Hawass. Tutankhamun and the Golden Age of the Pharaohs. Washington, DC: National Geographic, 2005, 81
  10. ↑ Zahi Hawass. Tutankhamun and the Golden Age of the Pharaohs. Washington, DC: National Geographic, 2005, 64
  11. ↑ Zahi Hawass. Tutankhamun and the Golden Age of the Pharaohs. Washington, DC: National Geographic, 2005, 15
  12. ↑ Exhibition catalogue Tutanchamun in Köln. von Zabern, Mainz 1980, 3-8053-0438-2.

Գրականության ցանկ

  • Zahi Hawass. The Head of Nefertem. (= King Tutankhamun. The Treasures Of The Tomb.) Thames & Hudson, London 2007, 978-0-500-05151-1, p. 16.
  • Thomas Hoving. Tutankhamun: The Untold Story. 1980. Rowman & Littlefield (reprint, 2002). 9780815411864.
  • Thomas Garnet Henry James. Tutankhamun. White Star, 2000, 9788880954514. Metro Books, 2002, 9781586637422.
  • Peter Munro. "Tutanchamun als Sonnengott." In the exhibition catalogue Tutanchamun in Köln. von Zabern, Mainz 1980, 3-8053-0438-2, pp. 140–141.
  • M. V. Seton-Williams: Tutanchamun. Der Pharao. Das Grab. Der Goldschatz. Ebeling, Luxembourg 1980, 3-8105-1706-2, p. 120.

Արտաքին հղումներ

Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Avagyanasya/Ավազարկղ&oldid=8094857» էջից