«Էթան»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 3. | Տող 3. | ||
| պատկեր 2 = Ethane-A-3D-balls.png |
| պատկեր 2 = Ethane-A-3D-balls.png |
||
| քիմիական անվանում = Էթան |
| քիմիական անվանում = Էթան |
||
| ռացիոնալ բանաձև = |
| ռացիոնալ բանաձև = <math>C_2H_6</math> |
||
| վիճակ = գազային |
| վիճակ = գազային |
||
| բյուրեղային կառուցվածք = մոլեկուլային |
| բյուրեղային կառուցվածք = մոլեկուլային |
||
}} |
}} |
||
'''Էթան''' ({{lang-lat|''Ethanum''}}), ( |
'''Էթան''' ({{lang-lat|''Ethanum''}}), (<math>C_2H_6</math>), օրգանական միացություն, [[ալկաններ]]ի [[Հոմոլոգիական շարքեր|հոմոլոգիական շարք]]ի երկրորդ անդամը։ Բնության մեջ հանդիպում է [[բնական գազ]]ի, [[նավթ]]ի և այլ նյութեր բաղադրության մեջ։ Մեթանի և պրոպանի համեմատ ավելի հրդեհավտանգ և պայթյունավտանգ է։ Ունի թմրացնող ազդեցություն, որը թուլացնում է արյան և ջրի լուծելիությունը։ |
||
== Հատկություններ == |
== Հատկություններ == |
||
=== Ֆիզիկական հատկությունները=== |
=== Ֆիզիկական հատկությունները=== |
||
Էթանը [[ստանդարտ պայմաններ]]ում անգույն, անհոտ, անհամ գազ է։ Մոլային զանգվածը՝ 30 գ/մոլ է։ Հեղուկանում է -182,81 |
Էթանը [[ստանդարտ պայմաններ]]ում անգույն, անհոտ, անհամ գազ է։ Մոլային զանգվածը՝ 30 գ/մոլ է։ Հեղուկանում է -182,81 °C-ում և անցնում է գազային վիճակի՝ -88,63 °C-ում։ |
||
=== Քիմիական հատկությունները === |
=== Քիմիական հատկությունները === |
||
Մոլեկուլային ֆորմուլն է |
Մոլեկուլային ֆորմուլն է <math>C_2H_6</math> (տարածականը՝ <math>CH_3-CH_3</math>)։ Բնորոշ հատկությունն է [[հալոգեններ]]ի հետ ընթացող ռեակցիան, որն ընթանում է [[Ջրածին|ջրածնի]] տեղակալմամբ ազատ շղթայական ռադիկալային մեխանիզմով։ |
||
Էթանի ջերմային դեհիդրումից 550-650 |
Էթանի ջերմային դեհիդրումից 550-650 °C ընկած հատվածում առաջանում է [[էթիլեն]], իսկ 800 °C և ավելիի դեպքում՝ [[ացետիլեն]] (ստացվում է նաև [[բենզոլ]] )։ Անմիջական [[քլոր]]ացումից 300-450 °C ջերմաստիճաններում առաջանում է [[էթիլքլորիդ]], նիտրացման ժամանակ՝ [[նիտրոէթան]]։ |
||
=== Ֆիզիոլոգիական ազդեցությունը === |
=== Ֆիզիոլոգիական ազդեցությունը === |
||
Տող 31. | Տող 31. | ||
== Հետաքրքիր փաստեր == |
== Հետաքրքիր փաստեր == |
||
Ենթադրվում է, որ [[Սատուրն]]ի արբանյակ [[Տիտան (արբանյակ)|Տիտան]]ի մակերեսային շերտերում ցածր ջերմաստիճանի պատճառով(-180 |
Ենթադրվում է, որ [[Սատուրն]]ի արբանյակ [[Տիտան (արբանյակ)|Տիտան]]ի մակերեսային շերտերում ցածր ջերմաստիճանի պատճառով(-180°C) գոյություն ունեն հեղուկ մեթան-էթանային խառնուրդի ամբողջ գետեր և լճեր։ |
||
== Աղբյուրներ == |
== Աղբյուրներ == |
||
Տող 38. | Տող 38. | ||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
{{ծանցանկ}} |
{{ծանցանկ}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=7}} |
|||
⚫ | |||
[[Կատեգորիա:Ալկաններ]] |
[[Կատեգորիա:Ալկաններ]] |
13:18, 29 Հուլիսի 2021-ի տարբերակ
Էթան | |
---|---|
Ընդհանուր տեղեկություններ | |
Դասական անվանակարգում | Էթան |
Քիմիական բանաձև | C₂H₆ |
Ռացիոնալ բանաձև | |
Ֆիզիկական հատկություններ | |
Ագրեգատային վիճակ | գազային |
Մոլային զանգված | 5,0E−26 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
Իոնիզացման էներգիա | 1,8E−18 ջոուլ[2] կՋ/մոլ |
Հալման ջերմաստիճան | −182,8 °C[2] °C |
Եռման ջերմաստիճան | 184,6 K[3] և −88,6 °C[2] °C |
Այրման ջերմաստիճան | 152 °C |
Ինքնաբռնկման ջերմաստիճան | 472 °C |
Գոյացան էնթալպիա | −83 820 ջոուլ մեկ մոլի համար[3] կՋ/մոլ |
Քիմիական հատկություններ | |
Կառուցվածք | |
Բյուրեղային կառուցվածք | մոլեկուլային |
Դիպոլ մոմենտ | 0 Կլ·մ[2] |
Դասակարգում | |
CAS համար | 74-84-0 |
PubChem | 6324 |
EINECS համար | 200-814-8 |
SMILES | CC |
ЕС | 200-814-8 |
RTECS | KH3800000 |
ChEBI | 6084 |
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Էթան (լատին․՝ Ethanum), (), օրգանական միացություն, ալկանների հոմոլոգիական շարքի երկրորդ անդամը։ Բնության մեջ հանդիպում է բնական գազի, նավթի և այլ նյութեր բաղադրության մեջ։ Մեթանի և պրոպանի համեմատ ավելի հրդեհավտանգ և պայթյունավտանգ է։ Ունի թմրացնող ազդեցություն, որը թուլացնում է արյան և ջրի լուծելիությունը։
Հատկություններ
Ֆիզիկական հատկությունները
Էթանը ստանդարտ պայմաններում անգույն, անհոտ, անհամ գազ է։ Մոլային զանգվածը՝ 30 գ/մոլ է։ Հեղուկանում է -182,81 °C-ում և անցնում է գազային վիճակի՝ -88,63 °C-ում։
Քիմիական հատկությունները
Մոլեկուլային ֆորմուլն է (տարածականը՝ )։ Բնորոշ հատկությունն է հալոգենների հետ ընթացող ռեակցիան, որն ընթանում է ջրածնի տեղակալմամբ ազատ շղթայական ռադիկալային մեխանիզմով։ Էթանի ջերմային դեհիդրումից 550-650 °C ընկած հատվածում առաջանում է էթիլեն, իսկ 800 °C և ավելիի դեպքում՝ ացետիլեն (ստացվում է նաև բենզոլ )։ Անմիջական քլորացումից 300-450 °C ջերմաստիճաններում առաջանում է էթիլքլորիդ, նիտրացման ժամանակ՝ նիտրոէթան։
Ֆիզիոլոգիական ազդեցությունը
Հանդիսանում է թույլ նարկոտիկ հատկություններով օժտված նյութ։
Ստացումը
Արդյունաբերական ստացման եղանակներ
Արդյունաբերությունում ստանում են նավթից և բնական գազից, որում ըստ ծավալի այն կազմում է 10%։
Լաբորատոր ստացման եղանակներ
Լաբորատորիայում ստանում են մեթիլհալոգենիդներից Վյուրցի եղանակով, նատրիումի ացետատի էլեկտրոլիզից Կոլբեի ռեակցիայի միջոցով, էթիլբրոմիդից Գրինյարի ռեակցիայի միջոցով, էթիլենի հիդրումից(պալադիում կատալիզատորի միջոցով) կամ ացետիլենի հիդրումից(նիկել կատալիզատորի միջոցով)։
Կիրառումը
Էթանը հիմնականում օգտագործում են էթիլենի ստացման համար։
Հետաքրքիր փաստեր
Ենթադրվում է, որ Սատուրնի արբանյակ Տիտանի մակերեսային շերտերում ցածր ջերմաստիճանի պատճառով(-180°C) գոյություն ունեն հեղուկ մեթան-էթանային խառնուրդի ամբողջ գետեր և լճեր։
Աղբյուրներ
- Тутурин Н. Н., Этан // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 ETHANE
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbook — CRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Smith J. M., H.C. Van Ness, M.M. Abbott Introduction to Chemical Engineering Thermodynamics // J. Chem. Educ. — ACS, 1950. — Vol. 27, Iss. 10. — P. 789. — ISSN 0021-9584; 1938-1328 — doi:10.1021/ED027P584.3
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էթան» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 7)։ |