«Հեմֆրի Դևի»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
Տող 20. | Տող 20. | ||
[[Կատեգորիա:Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ]] |
[[Կատեգորիա:Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ]] |
||
[[Կատեգորիա:19-րդ դարի անգլիացի գրողներ]] |
[[Կատեգորիա:19-րդ դարի անգլիացի գրողներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Նիդերլանդների թագավորական արվեստի և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ]] |
07:02, 23 Հուլիսի 2021-ի տարբերակ
Համֆրի Դևի (անգլ.՝ Humphry Davy, դեկտեմբերի 17, 1778[1][2][3][…], Պենզանս, Քորնուոլ, Կոռնուոլ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[1][4][5][…] - մայիսի 29, 1829[5][2][3][…], Ժնև, Շվեյցարիա[1][4]), անգլիացի քիմիկոս և ֆիզիկոս։ 1801 թվականից Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ, 1820—1826 թթ.՝ պրեզիդենտ (նախագահ), Պետերբուրգի ԳԱ արտասահմանյան պատվավոր անդամ (1826 թ.)։
Դևիին աշակերտել է Մ․ Ֆարադեյը։ 1799 թ. հայտնաբերել է ազոտի ենթօքսիդի հարբեցնող հատկությունը։ 1800 թ. առաջարկել է քիմիական խնամակցության էլեկտրաքիմիական տեսությունը։ 1807 թ. մինչ այդ անբաժանելի համարվող կծու ալկալիներից էլեկտրուիզով անջատել է մետաղական նատրիումը և կալիումը։ Էլեկտրոլիտիկ ճանապարհով ստացել է (1808 թ.) կալցիումի, բարիումի, ստրոնցիումի և մագնեզիումի ամալգամները։ Դևը առաջարկել է թթուների ջրածնական տեսությունը, հերքելով Ա․ Լավուազիեի տեսակետը, ըստ որի թթուն պետք է անպայման թթվածին պարունակի։ Բացահայտել է հաղորդիչի էլեկտրադիմադրության կախվածությունը նրա երկարությունից, լայնական կտրվածքից և ջերմաստիճանից։ Զբաղվել է նաև ագրոքիմիայի հարցերով, նշել անօրգանական աղերի անհրաժեշտությունը բույսերի սնուցման համար։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Яковлев В. А. Деви, Хэмфри (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. X. — С. 242—243.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Gibbs F. W. Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Дэви Гемфри // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Hunt R. Davy, Humphry (DNB00) // Dictionary of National Biography / L. Stephen, S. Lee — London: Smith, Elder & Co., 1885.
- ↑ Rossel P. Une visite du cimetière de Plainpalais (ֆր.) — Pully: 1994.
- ↑ CONOR.Sl
- ↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
- ↑ https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
- ↑ 11,0 11,1 Lundy D. R. The Peerage
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեմֆրի Դևի» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 354)։ |
- Դեկտեմբերի 17 ծնունդներ
- 1778 ծնունդներ
- Մայիսի 29 մահեր
- 1829 մահեր
- Ժնև քաղաքում մահացածներ
- Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ
- Կոպլիի մեդալակիրներ
- Թագավորական շքանշանով պարգևատրվածներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Անգլիացի ֆիզիկոսներ
- Անգլիացի քիմիկոսներ
- Ֆիզիկոսներ այբբենական կարգով
- Շվեդիայի գիտությունների թագավորական ակադեմիայի անդամներ
- Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Անգլիացի գյուտարարներ
- Անգլիացի երկրաբաններ
- Անգլիացի բանաստեղծներ
- Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- 19-րդ դարի անգլիացի գրողներ
- Նիդերլանդների թագավորական արվեստի և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ