«Անագ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

11:19, 2 Օգոստոսի 2012-ի տարբերակ

Անագ

Անագ (լատ. Stannum), քիմիական նշանը` Sn (կարդացվում է` ստաննում), ատոմային թիվը` 50, ատոմային զանգվածը` 118.710: Լատիներեն «Stannum» նախկինում նշանակել է արծաթի և կապարի ձուլվածք: Մի շարք սլավոնական լեզուներում կապարն են անվանել «արճիճ» (олово): Բնական անագը կազմված է ստաբիլ նուկլիդներից հետևյալ ատոմային թվերով` 112 (կազմում է զանգվածի 0.096%-ը), 114 (0.66%), 115 (0.35%), 116 (14.3%), 117 (7.61%), 118 (24.03%), 119 (8.58%), 120 (32.85%), 122 (4.72%) և մեկ թույլ ռադիոակտիվ նուկլիդից` ¹²⁴Sn (5.94%): Վերջինս β ճառագայթող է, կիսատրոհման պարբերությունը շատ մեծ է` T_1/2 = 10¹⁶-10¹⁷ տարի: Մենդելեևի պարբերական համակարգում անագը գտնվում է հինգերորդ պարբերության IVA խմբում: Արտաքին էլեկտրոնային մակերևույթի կոնֆիգուրացիան 5s²5p² է: Միացություններում անագը դրսևորում է +2 և +4 օքսիդացման աստիճաններ (վալենտականություները համապատասխանաբար` II և IV): Պոլինգի սանդղակով անագի էլեկտրաբացասականությունը կազմում է 1.96, այսինքն այն գտվում է մետաղների և ոչ մետաղների միջև պայմանական սահմանում:

Հայտնագործումը

Կոնկրետ հայտնի չէ, թե մարդն առաջին անգամ երբ է ծանոթացել անագի հետ: Անագը և դրա համաձուլվածքները հայտնի են մարդկությանը հնագույն ժամանակներից: Անագի մասին հիշատակվում է Հին Կտակարանի նախնական գրքերում: Անագի և պղնձի համաձոլվածքները, այսպես կոչված անագե բրոնզները, ենթադրվում է, որ օգտագործվել են մեր թվարկությունից առաջ ավելի քան 4000 տարի առաջ: Իսկ հենց անագ մետաղի հետ մարդը ծանոթացել է շատ ավելի ուշ` մեր թվարկության 800-ականներին: Մաքուր անագից հնում պատրաստում էին սպասք և զարդեր, լայն կիրառություն ունեին բրոնզե իրերը:

Բնության մեջ տարածվածությունը

Անագը քիչ տարածված մետաղ է: Երկրակեղևում տարածվածությամբ այն զբաղեցնում է 47-րդ տեղը (հին տվյալներով այն կազմում է երկրակեղևի զանգվածի 2•10⁻⁴-ից 2•10⁻⁴%): Անագի հիմնական հանքանյութը կասսիտերիտն է` SnO₂, որը պարունակում է մինչև 78.8% անագ: Ավելի հազվադեպ բնության մեգ հանդիպում է ստաննինը (անագե հրաքար)` Cu₂ FeSnS₄ (27.5% Sn):

Ստացումը

Ներկայումս անագի արդյունահանման համար օգտագործում են հանքեր, որտեղ դրա պարունակությունը մեծ կամ հավասար է 0.1%: Առաջին փուլում հանքանյութը հարստանում են (գրավիտացիոն ֆլոտացիայի կամ մագնիսական սեպարացիայի մեթոդներով): Այսպիսով անագի պարունակությունը հանքում կարողանում են բարձրացնել մինչև 40-70%: Հետո կատարվում է ստացված խառնուրդի այրում թթվածնի պայամաններում, որպեսզի հեռացվեն ծծմբի և մկնդեղի խառնուրդները: Հետո ստացված օքսիդը (SnO₂) վերականգնում են էլեկտրովառարաններում ածխով կամ ալյումինով.

SnO₂ + C = Sn + CO₂

Հղումներ

Աղբյուրներ

Տես նաև

Սա գիտության Քիմիա բնագավառի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

@@ Տող 29. / Տող 29. @@
 {{Chem-stub}}
-[[vep:Tin]]
 [[af:Tin]]
@@ Տող 145. / Տող 143. @@
 [[ur:قلع]]
 [[uz:Qalay]]
+[[vep:Tin]]
 [[vi:Thiếc]]
 [[war:Lata]]
@@ Տող 150. / Տող 149. @@
 [[xal:Цанхорһлҗн]]
 [[yi:צין]]
-[[yo:Tin]]
+[[yo:Tánganran]]
 [[zh:锡]]
 [[zh-classical:錫]]

դ ք խ Պարբերական աղյուսակ
H																															He
Li	Be																									B	C	N	O	F	Ne
Na	Mg																									Al	Si	P	S	Cl	Ar
K	Ca															Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
Rb	Sr															Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
Cs	Ba	La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
Fr	Ra	Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og