Տավուշի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Տավուշի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Տավուշի մարզի Տավուշ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 36 հուշարձան (19 միավոր)։

Տավուշի հուշարձաններ էջը Վիքիպահեստում

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
Աղբյուր	1877 թ.	գյուղի կենտրոնում	—	10.30/1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Ամրոց «Կածարեթ»	10 դ.	գյուղի հվ-ամ մասում, ժայռի գլխին	—	10.30/2	Հ	ՊԳ-ում` գյուղի հս-ամ եզրին	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակելի տուն	19 դ. վերջ – 20 դ. սկիզբ	գյուղի կենտրոնում, Սբ. Աստվածածին եկեղեցուց 200 մ հս-աե	—	10.30/3	Տ	երկհարկ	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	10-20 դդ.	գյուղի հվ մասում, «Կածարեթ» ամրոցի մերձակայքում	—	10.30/4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.	գերեզմանոցի աե եզրին	—	10.30/4.1	Տ	տեղահանված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	17 դ.	մատուռի մոտ	—	10.30/4.2	Հ	կանգնեցված է պատվանդանի վրա	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	17 դ.	մատուռից 10 մ հս	—	10.30/4.3	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար տեր Վարդանի	17 դ.		—	10.30/4.4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ Սբ. Գևորգ	11 դ.		—	10.30/4.5	Հ	ավերված, պահպանվել են աե և ամ պատերի որոշ հատվածներ	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	15-19 դդ.	գյուղի հս մասում	—	10.30/5	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	16-17 դդ.		—	10.30/5.1	Տ	կենցաղային պատկերաքանդակներով	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար	գյուղից 1 կմ հվ, ջրամբարի մոտ	—	10.30/6	Տ	ավերված, գերեզմանոցից 2 խաչքար տեղափոխել են զորամասի տարածք	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար	գյուղից 1.5 կմ հվ, «Շնհավորի թալա» վայրում	—	10.30/7	Տ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	10.30/7.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար	գյուղից 2 կմ հվ-ամ, «Արդամ» հանդամասում	—	10.30/8	Տ	ավերված, պահպանվել են սալատապաններ և խաչքարի 3 պատվանդան	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	19 դ.	գյուղի մեջ	—	10.30/9	Տ	կիսավեր	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց «Ղանդուռի խաչ»	միջնադար	գյուղից 500 մ հս, «Խաչի աղբյուր» գյուղատեղի տանող ճանապարհի աջ կողմում	—	10.30/10	Տ	փոքր գերեզմանոց է	Լուսանկար վերբեռնել
Գյուղատեղի «Խաչի աղբյուր»	միջնադար	գյուղից 0.7 կմ հս	—	10.30/11	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	12-18 դդ.	գյուղատեղիի աե եզրին	—	10.30/11.1	Հ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.		—	10.30/11.1.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ	17-18 դդ.	գյուղատեղիից 100 մ աե	—	10.30/11.2	Տ	ավերված	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	միջնադար	մատուռի շուրջը	—	10.30/11.2.1	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին	3-րդ անգամ վերակառ. 1902 թ.	գյուղի մեջ	40°54′52″ հս․. լ. 45°24′04″ ավ. ե.	10.30/12	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	16-19 դդ.	եկեղեցու շուրջը	—	10.30/12.1	Տ	ավերված է կառուցապատման հետևանքով	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	1645 թ.	եկեղեցուց հս	—	10.30/12.1.1	Տ	ուղղանկյունաձև, բարձր, երկատված	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	19 դ.	եկեղեցու հվ պատի տակ	—	10.30/12.1.2	Տ	սեղանաձև, վարպետ` Միսակ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս-աե սյան ստորին մասում	—	10.30/12.2	Տ	արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	16-17 դդ.	ագուցված է եկեղեցու հս-աե սյան ստորին մասում	—	10.30/12.3	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	17 դ.	եկեղեցու հս պատին, մկրտության ավազանի խորշում	—	10.30/12.4	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11-12 դդ.	գյուղի ամ եզրին, «Գյագնի յալ» վայրում	—	10.30/13	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	գյուղի մեջ, Վարսենիկ Խաչատրյանի տնամերձ հողամասում	—	10.30/14	Տ	երկատված, կողքին կա 12-13 դդ. խաչքարի բեկոր	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ.	գյուղից 1 կմ հվ, զորամասի տարածքում	—	10.30/15	Տ	տեղափոխել են մոտակա գերեզմանոցից	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	12-13 դդ	գյուղից 1 կմ հվ, զորամասի տարածքում	—	10.30/16	Տ	տեղափոխել են մոտակա գերեզմանոցից	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաղբյուր Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1963 թ.	գյուղի հվ մասում	—	10.30/17	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1975 թ.	գյուղի հվ-ամ եզրին	—	10.30/18	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Սրբատեղի «Ճգնավորի քար»	միջնադար	գյուղից 1.5 կմ հվ-ամ, ժայռի տակ	—	10.30/19	Տ	պահպանվել են խաչքարերի բեկորներ	Լուսանկար վերբեռնել

Տես նաև

• Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ

Արտաքին հղում

• ՀՀ մշակույթի նախարարության հուշարձանների տեղեկատվական շտեմարան Արխիվացված 2013-08-18 Wayback Machine