«Պարոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-<nowiki/> +)
Տող 2. Տող 2.


== Ծագում ==
== Ծագում ==
Հայերենում «պարոն» բառն առաջին անգամ գործածվել է [[Կիլիկիայի հայկական թագավորություն|Կիլիկյան Հայաստան]]<nowiki/>ում՝ ունենալով «իշխան, մեծավոր» իմաստը: Բառն առաջացել է ֆրանսերեն «բարոն»<ref name="Ջահուկյան">Գևորգ Ջահուկյան, [http://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=51&dt=HY_HY&query=%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%B6&forceIndex=yes Հայերեն ստուգաբանական բառարան], «Ասողիկ» հրատարակչություն, Երևան, 2010։</ref><ref name="Աճառյան">Հրաչեայ Աճառեան, [http://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=7&dt=HY_HY&pageNumber=2095 Հայերէն արմատական բառարան], Երևան, 1926։</ref> ({{lang-fr|Baron}}, թարգ.՝ ''«իշխանավոր»'') բառից, որն էլ իր հերթին ծագում է գերմաներեն ''baro'' «ազատ մարդ» նշանակությունից<ref name="Աճառյան" />: Կիլիկյան Հայաստանում օգտագործվել է որպես ազնվական կալվածատիրոջ տիտղոս (բարոն)<ref name="Աղայան" />, նշանակել է հողամասի ազնվական-սեփականատեր<ref name="Ачарян" />: Հետագայում արևմտահայերը գրել են «պարոն» և կարդացել «բարոն»: Ժամանակակից արևելահայերենում գրվում և կարդացվում է «պարոն»<ref name=Սարգսյան37>{{Գիրք:Վաչագան Սարգսյան:Հայերենը ափի մեջ}}</ref>:
Հայերենում «պարոն» բառն առաջին անգամ գործածվել է [[Կիլիկիայի հայկական թագավորություն|Կիլիկյան Հայաստան]]ում՝ ունենալով «իշխան, մեծավոր» իմաստը: Բառն առաջացել է ֆրանսերեն «բարոն»<ref name="Ջահուկյան">Գևորգ Ջահուկյան, [http://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=51&dt=HY_HY&query=%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%B6&forceIndex=yes Հայերեն ստուգաբանական բառարան], «Ասողիկ» հրատարակչություն, Երևան, 2010։</ref><ref name="Աճառյան">Հրաչեայ Աճառեան, [http://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=7&dt=HY_HY&pageNumber=2095 Հայերէն արմատական բառարան], Երևան, 1926։</ref> ({{lang-fr|Baron}}, թարգ.՝ ''«իշխանավոր»'') բառից, որն էլ իր հերթին ծագում է գերմաներեն ''baro'' «ազատ մարդ» նշանակությունից<ref name="Աճառյան" />: Կիլիկյան Հայաստանում օգտագործվել է որպես ազնվական կալվածատիրոջ տիտղոս (բարոն)<ref name="Աղայան" />, նշանակել է հողամասի ազնվական-սեփականատեր<ref name="Ачарян" />: Հետագայում արևմտահայերը գրել են «պարոն» և կարդացել «բարոն»: Ժամանակակից արևելահայերենում գրվում և կարդացվում է «պարոն»<ref name=Սարգսյան37>{{Գիրք:Վաչագան Սարգսյան:Հայերենը ափի մեջ}}</ref>:


== Դիմելաձև ==
== Դիմելաձև ==

07:06, 3 Մարտի 2021-ի տարբերակ

Պարոն, հայերենի հարգալից դիմելաձևի համակարգում ընդունված բառ[1][2], որը կրում է «հարգարժան այր» իմաստը[փա՞ստ]: Տղամարդու պատվավոր անվանում է, որն ունի երկու իմաստ՝ կոչում և դիմելաձև[3][4]։

Ծագում

Հայերենում «պարոն» բառն առաջին անգամ գործածվել է Կիլիկյան Հայաստանում՝ ունենալով «իշխան, մեծավոր» իմաստը: Բառն առաջացել է ֆրանսերեն «բարոն»[5][6] (ֆր.՝ Baron, թարգ.՝ «իշխանավոր») բառից, որն էլ իր հերթին ծագում է գերմաներեն baro «ազատ մարդ» նշանակությունից[6]: Կիլիկյան Հայաստանում օգտագործվել է որպես ազնվական կալվածատիրոջ տիտղոս (բարոն)[2], նշանակել է հողամասի ազնվական-սեփականատեր[4]: Հետագայում արևմտահայերը գրել են «պարոն» և կարդացել «բարոն»: Ժամանակակից արևելահայերենում գրվում և կարդացվում է «պարոն»[1]:

Դիմելաձև

Հայաստանում պարոնը տղամարդուն քաղաքավարի դիմելու ձև է։ Սովորաբար այսպես դիմում են պետին կամ կոչումով ավագին, ինչպես նաև այն դեպքում, երբ զրուցակցի անունը հայտնի չէ։ Կնոջը համապատասխան դիմելու ձևն է՝ տիկին (ռուս.՝ тикин)[3]։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 Վաչագան Սարգսյան, Հայերենը ափի մեջ, Երևան, «9-րդ հրաշալիք», 2005։
  2. 2,0 2,1 Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, «Հայաստան» հրատարակչություն, Երևան, 1976։
  3. 3,0 3,1 Рубен Казарян, Генрик Аветисян Словарь среднеармянского языка. — 2-е издание. — Ереван. — С. 648-649.
  4. 4,0 4,1 Рачья Ачарян Этимологический словарь армянского языка. — 2-е издание. — Ереван. — С. 65–66.
  5. Գևորգ Ջահուկյան, Հայերեն ստուգաբանական բառարան, «Ասողիկ» հրատարակչություն, Երևան, 2010։
  6. 6,0 6,1 Հրաչեայ Աճառեան, Հայերէն արմատական բառարան, Երևան, 1926։