Թյուրքեր

Թյուրքալեզու ազգերի տարաբնակեցման քարտեզը

Բելուխա սարը (Ալթայ), որը համարվում է թյուրքերի ծննդավայրը

Թյուրքերը եվրասիական ազգերի խումբ են, որոնք ապրում են Եվրասիայի հյուսիսային, կենտրոնական և արևմտյան մասերում։ Նրանք խոսում են թյուրքական լեզվախմբին պատկանող լեզուներով: Որոշ չափով դրանք ունեն մշակութային և պատմական ադաթներ։ Թյուրքեր տերմինը ներկայացնում է մեծ էթնոլեզվային խմբեր, օրինակ՝ ադրբեջանցիները, ղազախները, թաթարները, ղրղզները, թուրքերը, թուրքմենները, ուզբեկները, ույղուրները և այլ ազգեր։

Բոլոր թյուրքական լեզուները ծագում են Միջին Ասիայից։ Բայց ծագումից հետո թյուրքերը սկսեցին տարածվել գաղթման և նվաճման միջոցներով այլ ազգերի հողերին՝ այդ թվում նաև Հայկական լեռնաշխարհում, որտեղ գտնվում են ժամանակակից թուրքերը և ադրբեջանցիները, որոնց նախնիները քոչել են այստեղ Միջին Ասիայից և Ալթայից։ «Թյուրք» տերմինը կարող է վերաբերվել ցանկացած թյուրքին, սակայն թուրք տերմինը վերաբերվում է միայն ազգությամբ թուրքերին։

Թյուրքերի ավանդական զբաղմունքը եղել է և որոշ ազգերի մոտ դեռ գույություն ունի քոչվոր անասնապահությունը, իսկ որտեղ հողերը դրա համար լավ են՝ նրանք զբաղվում են հողագործությամբ։

Կարևոր է իմանալ, որ ժամանակակից թյուրքերը հին թյուրքերի ուղիղ ժառանգորդները չեն: Շատ թյուրքալեզու էթնոսներ, որոնք կոչվում են «թյուրքեր», դարեր առաջ կազմվել են թյուրքակական մշակույթի և լեզվի ազդեցությամբ Եվրասիայում այլ էթնոսների հետ խառնվելուց։ Պետք է հասկանալ, որ կան թյուրքեր և թյուրքական ազգեր (հին թյուրքերի ժառանգները) և կան թյուրքալեզու ազգեր, որոնք հին թյուրքերի իրական ժառանգները չեն, սակայն ընդունել են նրանց լեզուն և մշակույթը։

Պատկերասրահ

• 
  Օսման I
• 
  Լենկթեմուր
• 
  Ֆիզուլի
• 
  Նուրսուլթան Նազարբաև
• 
  Հոթանի ուզբեկ թաթարներ
• 
  Ղազախներ
• 
  Ղազախ-Ուզբեկ
• 
  Ուզբեկ-Թաթար
• 
  Գագաուզներ
• 
  Յուգուր Սալարներ
• 
  Շաման Տուվացի
• 
  Ուզբեկներ
• 
  Ադրբեջանցի
• 
  Ղազախ
• 
  Թաթար
• Թուրք
  Թուրք

Տես նաև

• Թուրքեր
• Ադրբեջանցիներ

Արտաքին հղումներ

• Древнетюркский словарь Արխիվացված 2007-10-29 Wayback Machine
• — Тексты и варианты киргизского эпоса «Манас». Исследования. Исторические, лингвистические и философские аспекты эпоса. «Малый эпос» киргизов. Киргизский фольклор. Сказки, предания, обычаи.