«Սուքիաս Սոմալյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ստեղծել հղումը
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ →‎Կենսագրություն: մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
→‎top: Հանվել է կրկնված նախադասությունը։
Տող 3. Տող 3.


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Մեծ ջանքեր է գործադրել միաբանության հեղինակության ամրապնդման համար, եղել [[Հնդկաստան]]ում<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=PuFX3hcqA5oC&pg=PA393&lpg=PA393&dq=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD+%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&source=bl&ots=7tONYzPZI5&sig=ACfU3U3nbTJXTruiPvUeucXiFdFVYZeYxw&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwjt5YLe5YXgAhUKiywKHQNGDI8Q6AEwBnoECAgQAQ#v=onepage&q=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%20%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&f=false|title=The Reception of Byron in Europe|last=Cardwell|first=Richard A.|date=2004|publisher=A&C Black|isbn=9780826468444|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=tudkDQAAQBAJ&pg=PT3217&lpg=PT3217&dq=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD+%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&source=bl&ots=ANVk0IMu4W&sig=ACfU3U0iGzyb5VQ7YqyyjM5Mc5_PyQUFNw&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwjt5YLe5YXgAhUKiywKHQNGDI8Q6AEwCXoECAMQAQ#v=onepage&q=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%20%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&f=false|title=Delphi Complete Poetical Works of Thomas Moore (Illustrated)|last=Moore|first=Thomas|date=2016-10-28|publisher=Delphi Classics|isbn=9781786562081|language=en}}</ref>: Այդ տարիներին Հնդկահայ բարերարներ Ռաֆայել Ղարամյանի և Սամվել Մուրադյան նվիրատվությամբ բացվել են [[Մուրադյան վարժարան]]ը Իտալիայի Պադուա քաղաքում 1834 թվականին և [[Մուրադ-Ռափայելյան վարժարան|Ռաֆայելյանը]]՝ Վենետիկում 1836 թվականին (1853 թ., [[Պադուա]], հետագայում տեղափոխվել է [[Փարիզ]]): 1827 թվականին ընտրվել է Վենետիկի Աթենական ակադեմիայի պատվավոր անդամ<ref>{{Cite web|url=http://echmiadzin.asj-oa.am/497/1/36.AsaturPashayan-P_158-162.pdf|title=Ասատուր Փաշայան, Վենետիկի Մխիթարյանները Եվրոպայի ակադեմիաների և գիտական ընկերությունների անդամներ|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>: Կազմել է գործնական նշանակության հինգ [[բառարան]]՝ [[հայերեն]], [[անգլերեն]] և տաճկերեն բառանյութի ընդգրկումով<ref>{{Cite web|url=http://haygirk.nla.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=ccl=au:%22%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6,%20%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%22&sort_by=title_az&limit=au:%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6%20%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD|title=Կոհա առցանց քարտարան, Սոմալյան, Սուքիաս|website=haygirk.nla.am|language=hy-Armn|accessdate=2019-01-24}}</ref>:
Մեծ ջանքեր է գործադրել միաբանության հեղինակության ամրապնդման համար, եղել [[Հնդկաստան]]ում<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=PuFX3hcqA5oC&pg=PA393&lpg=PA393&dq=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD+%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&source=bl&ots=7tONYzPZI5&sig=ACfU3U3nbTJXTruiPvUeucXiFdFVYZeYxw&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwjt5YLe5YXgAhUKiywKHQNGDI8Q6AEwBnoECAgQAQ#v=onepage&q=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%20%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&f=false|title=The Reception of Byron in Europe|last=Cardwell|first=Richard A.|date=2004|publisher=A&C Black|isbn=9780826468444|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=tudkDQAAQBAJ&pg=PT3217&lpg=PT3217&dq=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD+%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&source=bl&ots=ANVk0IMu4W&sig=ACfU3U0iGzyb5VQ7YqyyjM5Mc5_PyQUFNw&hl=hy&sa=X&ved=2ahUKEwjt5YLe5YXgAhUKiywKHQNGDI8Q6AEwCXoECAMQAQ#v=onepage&q=%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%20%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6&f=false|title=Delphi Complete Poetical Works of Thomas Moore (Illustrated)|last=Moore|first=Thomas|date=2016-10-28|publisher=Delphi Classics|isbn=9781786562081|language=en}}</ref>: Այդ տարիներին Հնդկահայ բարերարներ Ռաֆայել Ղարամյանի և Սամվել Մուրադյան նվիրատվությամբ բացվել են [[Մուրադյան վարժարան]]ը Իտալիայի Պադուա քաղաքում 1834 թվականին և [[Մուրադ-Ռափայելյան վարժարան|Ռաֆայելյանը]]՝ Վենետիկում 1836 թվականին (1853 թ., [[Պադուա]], հետագայում տեղափոխվել է [[Փարիզ]]): 1827 թվականին ընտրվել է Վենետիկի Աթենական ակադեմիայի պատվավոր անդամ<ref>{{Cite web|url=http://echmiadzin.asj-oa.am/497/1/36.AsaturPashayan-P_158-162.pdf|title=Ասատուր Փաշայան, Վենետիկի Մխիթարյանները Եվրոպայի ակադեմիաների և գիտական ընկերությունների անդամներ|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>:


Ձեռնամուխ է եղել հայ հին մատենագրության տպագրությանը․ «Մատենագրութիւնք նախնեաց» մատենաշարով լույս է տեսել Սոմալյանի կազմած «Սրբոյ հօրն մերոյ [[Եղիշե|Եղիշէ]] վարդապետի մատենագրութիւնք» (1838 թ.) ժողովածուն (համահեղինակ Ն․ Սարգիսյան)՝ առաջաբանով, ծանոթագրություններով և տեքստաբանական ուսումնասիրությամբ։ Սոմալյանը գրել է հայ հին գրականության պատմությունը («Պատկեր հայկական դպրութեան», 1829 թ., իտալերեն) և հայ հին թարգմանությունների մատենագիտությունը («Ցուցակ թարգմանութեանց նախնեաց», 1825 թ., իտալերեն)։ Կազմել է գործնական նշանակության հինգ բառարան (1835, 1843 թթ.)՝ հայերեն, անգլերեն և թրքերեն բառանյութի ընդգրկումով։ Հայերեն է թարգմանել Սոավեի «Կենդանագիր զգաստ եւ զգօն անձին» և Ֆենելոնի «Իմաստք ողջախոհ մտաց» (տպակից՝ 1836 թ.) փոքրածավալ գործերը<ref>{{Cite book|title=«Ով ով է: Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակություն, Երևան|last=|first=|publisher=|year=2007|isbn=|location=|pages=}}</ref>։
Ձեռնամուխ է եղել հայ հին մատենագրության տպագրությանը․ «Մատենագրութիւնք նախնեաց» մատենաշարով լույս է տեսել Սոմալյանի կազմած «Սրբոյ հօրն մերոյ [[Եղիշե|Եղիշէ]] վարդապետի մատենագրութիւնք» (1838 թ.) ժողովածուն (համահեղինակ Ն․ Սարգիսյան)՝ առաջաբանով, ծանոթագրություններով և տեքստաբանական ուսումնասիրությամբ։ Սոմալյանը գրել է հայ հին գրականության պատմությունը («Պատկեր հայկական դպրութեան», 1829 թ., իտալերեն) և հայ հին թարգմանությունների մատենագիտությունը («Ցուցակ թարգմանութեանց նախնեաց», 1825 թ., իտալերեն)։ Կազմել է գործնական նշանակության հինգ [[բառարան]]՝ [[հայերեն]], [[անգլերեն]] և տաճկերեն բառանյութի ընդգրկումով<ref>{{Cite web|url=http://haygirk.nla.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=ccl=au:%22%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6,%20%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%22&sort_by=title_az&limit=au:%D5%8D%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%B5%D5%A1%D5%B6%20%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD|title=Կոհա առցանց քարտարան, Սոմալյան, Սուքիաս|website=haygirk.nla.am|language=hy-Armn|accessdate=2019-01-24}}</ref>:Հայերեն է թարգմանել Սոավեի «Կենդանագիր զգաստ եւ զգօն անձին» և Ֆենելոնի «Իմաստք ողջախոհ մտաց» (տպակից՝ 1836 թ.) փոքրածավալ գործերը<ref>{{Cite book|title=«Ով ով է: Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակություն, Երևան|last=|first=|publisher=|year=2007|isbn=|location=|pages=}}</ref>։


== Երկեր ==
== Երկեր ==

00:34, 19 հունվարի 2021-ի տարբերակ

Սուքիաս Սոմալյան
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 24, 1776(1776-01-24)
ԾննդավայրԿոստանդնուպոլիս
Մահացել էփետրվարի 11, 1846(1846-02-11) (70 տարեկան)
Մահվան վայրՎենետիկ, Ավստրիական կայսրություն
Մասնագիտությունթարգմանիչ, բանասեր և բառարանագիր

Սուքիաս Սոմալյան (հունվարի 24, 1776(1776-01-24), Կոստանդնուպոլիս - փետրվարի 11, 1846(1846-02-11), Վենետիկ, Ավստրիական կայսրություն), հայ բանասեր, բառարանագիր, թարգմանիչ։ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ, քահանա (1804 թ.), աբբահայր (1824 թ.), արքեպիսկոպոս (1826 թ.)։

Կենսագրություն

Մեծ ջանքեր է գործադրել միաբանության հեղինակության ամրապնդման համար, եղել Հնդկաստանում[1][2]: Այդ տարիներին Հնդկահայ բարերարներ Ռաֆայել Ղարամյանի և Սամվել Մուրադյան նվիրատվությամբ բացվել են Մուրադյան վարժարանը Իտալիայի Պադուա քաղաքում 1834 թվականին և Ռաֆայելյանը՝ Վենետիկում 1836 թվականին (1853 թ., Պադուա, հետագայում տեղափոխվել է Փարիզ): 1827 թվականին ընտրվել է Վենետիկի Աթենական ակադեմիայի պատվավոր անդամ[3]:

Ձեռնամուխ է եղել հայ հին մատենագրության տպագրությանը․ «Մատենագրութիւնք նախնեաց» մատենաշարով լույս է տեսել Սոմալյանի կազմած «Սրբոյ հօրն մերոյ Եղիշէ վարդապետի մատենագրութիւնք» (1838 թ.) ժողովածուն (համահեղինակ Ն․ Սարգիսյան)՝ առաջաբանով, ծանոթագրություններով և տեքստաբանական ուսումնասիրությամբ։ Սոմալյանը գրել է հայ հին գրականության պատմությունը («Պատկեր հայկական դպրութեան», 1829 թ., իտալերեն) և հայ հին թարգմանությունների մատենագիտությունը («Ցուցակ թարգմանութեանց նախնեաց», 1825 թ., իտալերեն)։ Կազմել է գործնական նշանակության հինգ բառարան՝ հայերեն, անգլերեն և տաճկերեն բառանյութի ընդգրկումով[4]:Հայերեն է թարգմանել Սոավեի «Կենդանագիր զգաստ եւ զգօն անձին» և Ֆենելոնի «Իմաստք ողջախոհ մտաց» (տպակից՝ 1836 թ.) փոքրածավալ գործերը[5]։

Երկեր

  • Համաոօտ բառարան յանգդիականէ ի հայ, հ․ 1, Վենետիկ, 1835 թ.:
  • Համառօտ բառարան ի հայէ յանգդիականն, հ․ 2, Վենետիկ, 1835 թ.:
  • Համառօտ բառարան յանգդիականէ ի հայ և ի տաճիկ, հ․ 1, Վենետիկ, 1843 թ.:
  • Համառօտ բառարան ի հայէ յանգդիական և ի տաճիկ, հ․ 2, Վենետիկ, 1843 թ.։

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Cardwell, Richard A. (2004). The Reception of Byron in Europe (անգլերեն). A&C Black. ISBN 9780826468444.
  2. ↑ Moore, Thomas (2016-10-28). Delphi Complete Poetical Works of Thomas Moore (Illustrated) (անգլերեն). Delphi Classics. ISBN 9781786562081.
  3. ↑ «Ասատուր Փաշայան, Վենետիկի Մխիթարյանները Եվրոպայի ակադեմիաների և գիտական ընկերությունների անդամներ» (PDF).
  4. ↑ «Կոհա առցանց քարտարան, Սոմալյան, Սուքիաս». haygirk.nla.am. Վերցված է 2019-01-24-ին.
  5. ↑ «Ով ով է: Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակություն, Երևան. 2007.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 502)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սուքիաս_Սոմալյան&oldid=7622047» էջից