«Գարգառ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.7
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-.mtaes.am +.mtad.am)
Տող 59. Տող 59.
| թվային իդենտիֆիկատոր =
| թվային իդենտիֆիկատոր =
| Վիքիպահեստում = Gargar
| Վիքիպահեստում = Gargar
| կայք = http://lori.mtaes.am/about-communities/489
| կայք = http://lori.mtad.am/about-communities/489
| կայքի լեզու = hy
| կայքի լեզու = hy
| կայքի լեզու 2 =
| կայքի լեզու 2 =

17:42, 16 հունվարի 2021-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գարգառ (այլ կիրառումներ)
Գյուղ
Գարգառ
Գարգառը Պուշկինի լեռնանցքից
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԼոռու
ԳյուղապետԿարեն Զալինյան
Հիմնադրված է1790 թ.
Այլ անվանումներԳյառգյառ
Մակերես14,58 կմ²
ԲԾՄ1 410 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն1.349 մարդ (2011)
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
ՏեղաբնականունԳարգառեցի
Ժամային գոտիUTC+4
Հեռախոսային կոդ+374 (256)
Փոստային դասիչ1909
Պաշտոնական կայքlori.mtad.am/about-communities/489 (հայ.)
Գարգառ (Հայաստան)##
Գարգառ (Հայաստան)

Գարգառ (հին անվանումը Գյառգյառ է, որ նշանակում է հպարտ-հպարտ), գյուղ Լոռու մարզում։ Գյուղի հիմնադիր տոհմերն են Քալաշյանները, Մուրադյանները, Զալինյանները և Հարությունյանները։

Աշխարհագրություն

Գարգառը գտնվում է ծովի մակարդակից 1400-1500 մ բարձրության վրա։ Հեռավորությունը նախկին շրջկենտրոնից՝ Ստեփանավան քաղաքից, 10 կմ է, իսկ մարզկենտրոնից՝ 26 կմ։

Գյուղի աշխարհագրական դիրքը շատ նպաստավոր է, առաջին հերթին, հաղորդակցման տեսակետից, քանի որ նրա միջով է անցնում հանրապետական նշանակության Երևան-Թբիլիսի մայրուղին։ Հենց այս պատճառով էլ գյուղը հաճախակի է ենթարկվել թուրք ու պարսիկ նվաճողների ասպատակություններին, թալանվել ու ավերվել, բայց և նորից ոտքի է կանգնել։

Շատ բարենպաստ են նաև գյուղի բնակլիմայական պայմանները։

Գյուղը շրջապատված է բարձրաբերձ լեռներով, թավուտ անտառներով, որոնց հաշվին գյուղն ապահովված է մոտ 50% խմելու ջրով (ջրագիծ չլինելու պատճառով է, որ 100%-ով ապահովված չէ)։ Հյուսիսից Արջասարն ու Յամաջն է, արևմուտքից՝ վեհանիստ Թոդորը, իսկ հարավից՝ Բզովդալի անտառապատ լեռնապարը։ Գեղեցկատես ու հրապուրիչ է լեռների գրկում բազմած Գարգառը։

Գյուղը հարուստ է սառնորակ ջրերով, արոտավայրերով, վարելահողերով, իսկ վերջին մի քանի տարիներին գյուղում կա նաև փորձադաշտ, ուր մշակում են ոչ ավանդական մշակաբույսեր, ինչպես օրինակ՝ բրոկոլի, ֆիզալիս, պատիսոն և այլն։

Կլիմա

Գյուղի կլիման ձմռանը ցրտաշունչ է, ամռանը՝ զով։ Տեղումները երբեմն չափից ավելի են լինում, որից տուժում է գյուղացին՝ չկարողանալով աշխատանքները ժամանակին կազմակերպել։

Բնակչություն

Գարգառի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[1]

Տարի 1831 1886 1926 1939 1959 1970 1979 2001 2004
Բնակիչ 158 1005 1600 1523 1313 1431 1395 1546 1318

Տնտեսություն

Համայնքի հողերն անջրդի են։ Այդ պատճառով համայնքը դժվարությամբ է կազմակերպում գյուղմթերքների արտադրությունը։ Երաշտի տարիներին գյուղացին կորցնում է բերքի 70-80%-ը։ Գյուղում հիմնականում զբաղվում են ցորենի, կարտոֆիլի, բանջարաբոստանային կուլտուրաների արտադրությամբ։ Անասնապահությամբ զբաղվողներն արտադրում են կաթ, միս, բուրդ, ձու, մեղր։

Կրթություն և մշակույթ

Գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց, որը նախկին մանկապարտեզի վերակառուցված շենքն է։ Դպրոցը երկհերթ է, ուր սովորում է 315 աշակերտ։ Համայնքն ունի մշակույթի տուն, որի վերանորոգման աշխատանքներն ավարտվել են 2011 թ., և այն արդեն հանձնված է շահագործման։

Համայնքի տարածքում գործում է Առողջության առաջնային պահպանման կենտրոն, որը գտնվում է 1990-1991 թթ. գերմանական «Կարմիր Խաչ»-ի կողմից կառուցված հարմարավետ շենքում։ Գյուղում գործում է ս. Հովհաննես եկեղեցին, և կա երեք ուղտատեղի՝ Սուբնիշանը, Յամաջը և ու Ամենափրկիչը։

Նշանավոր Գարգառեցիները

Գարգառում են ծնվել այնպիսի հայտնի մարդիկ, ինչպես օրինակ՝

Կրասնոյարսկ քաղաքը նախագծող Արեգ Դեմիրխանովը արմատներով Գարգառից է։

Պատմամշակութային կառույցներ

Գյուղում և շրջակայքում կա 6 խաչքար, մեկ եկեղեցի, մեկ մատուռ և մեկ գերեզմանոց։ Ծայրերում գտնվում են 10-13-րդ դարերի գյուղատեղի և Ք. ա. 3-2-րդ հազարամյակների ամրոց։ Գյուղից հարավ են գտնվում երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին նվիրված մեկ հուշակոթող և մեկ հուշաղբյուր. «Ալ. Պուշկինի հանդիպումը Ալ. Գրիբոյեդովի դիակառքին»։

Հասարակական կառույցներ

2013 թ.-ի դրությամբ գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց, որը նախկին մանկապարտեզի շենքն է[2]։

Մոտակա բնակավայրեր

Մոտակա քաղաքները

Մոտակա գյուղերը

Հղումներ

Ծանոթագրություններ

  1. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 52» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-09-12-ին. Վերցված է 2013 Նոյեմբերի 9-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. «Գարգառ» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-09-12-ին. Վերցված է 2013 Նոյեմբերի 29-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)