«Ալժիրյան ոզնի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

18:59, 5 Դեկտեմբերի 2020-ի տարբերակ

՞

Ալժիրյան ոզնի

Գիտական դասակարգում

Թագավորություն	Կենդանիներ
Տիպ	Քորդավորներ
Դաս	Կաթնասուններ
Կարգ	Միջատակերներ
Ընտանիք	Ոզնիներ
Տեսակ	Ալժիրյան ոզնի

Լատիներեն անվանում

Atelerix algirus
(Lereboullet, 1842)

Հատուկ պահպանություն

Քիչ մտահոգող տեսակ
IUCN 3.1 Least Concern : ???

Արեալ

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերների որոնում
Վիքիպահեստում

Ալժիրյան կամ հյուսիսաֆրիկյան ոզնի (լատին․՝ Atelerix algirus), միջատակերների կարգին պատկանող աֆրիկյան ոզնու տեսակ, որը տարածված է Հյուսիսային Աֆրիկայում, ինչպես նաև չնչին քանակությամբ Պիրենեյան թերակղզում^[1]^[2]։

Տարածվածություն

Ալժիրյան ոզնիները մեծ մասամբ տարածված են Հյուսիսային Աֆրիկայի անտառապատ շրջաններում՝ Միջերկրական ծովի ափին՝ Ալժիր, Լիբիա, Մարոկկո և Թունիս պետությունների տարածքում։ Բացի աֆրիկյան շրջաններից, վերջիններիս տարածվածության արեալի մեջ է մտնում նաև Պիրենեյան թերակղզու (Իսպանիային պատկանող հատված) ափամերձ լեռնային հատվածն ու Ֆրանսիայի ծայր հարավարևմուտքը։

Հյուսիսաֆրիկյան ոզնիների նախընտրելի միջավայրի մասին շատ քիչ բան է հայտնի։ Վերջիններս հայտնաբերվել են միջերկրածովյան և խառը անապատային գոտիներում։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ խոնավասեր այս միջատակերները ոչ մի կերպ չեն կարող ադապտացվել Հյուսիսային Աֆրիկայի չոր անապատային տարածքների կլիմայական պայմաններին։ Կենդանիների որոշ պոպուլյացիաներ հանդիպում են նաև Կանարյան և Բալեարյան կղզիներում։ Վերջիններիս կարելի է տեսնել անգամ քաղաքային զբոսայգիներում։

Արտաքին տեսք և կենսակերպ

Ալժիրյան ոզնին արտաքինից բավականին նման է սովորական ոզնուն, սակայն ֆիզիոլոգիական և մորֆոլոգիական ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ վերջիններիս միջև առկա են բազմաթիվ էական տարբերություններ։ Ամենաակնառու տարբերությունն այն է, որ ալժիարյան ոզնին չափերով շատ ավելի փոքր է, քան սովորական ոզնին։ Նրանց մարմնի ընդհանուր երկարությունը կազմում է 25-30 սանտիմերտր։ Այնուամենայնիվ, ալժիրյան ոզնին ունի համեմատականորեն շատ ավելի երկար ոտքեր, որի շնորհիվ էլ վերջիններս շատ ավելի արագ են ընթանում։

Ի տարբերություն աֆրիկյան մյուս ոզնիների տեսակների՝ ալժիրյան առանձնյակներին բնորոշ են շատ ավելի փափուկ և վառ գունավորում ունեցող փշերը։

Ալժիրյան ոզնիների բազմացման շրջանը սկսվում է տարեսկզբին և որպես կանոն ավարտվում հոկտեմբեր-մարտ ամիսներին։ 30-40 օր տևած հղիությունից հետո նորածին ոզնիները ծնվում են կույր և մերկ, իսկ ծննդի պահին նրանց զանգվածը կազմում է ոչ աբելի քան 15 գրամ։ 12 շաբաթում ոզնիներն արդեն դառնում են սեռահասուն։ Այս տեսակների շրջանում ամենատարածված հիվանդությունը Archaeopsylla erinacei maura-նն է։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ Ռ.Ս. Ղազարյան, Գիրք Ա Կաթնասուններ, Կենդանիների անունների հայերեն-ռուսերեն-լատիներեն կարգաբանական բառարան, Երևան, «Փյունիկ» — 104 էջ։
↑ Ռեշետնիկով Յու., Կոտլյար Ա. Ն., Ռասս Տ. Ս., Շատունովսկի Մ. Ի. Կենդանիների անունների հնգալեզու բառարան։ «Կաթնասուններ». լատիներեն, ռուսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն։

[:0-1] Ռ.Ս. Ղազարյան, Գիրք Ա Կաթնասուններ, Կենդանիների անունների հայերեն-ռուսերեն-լատիներեն կարգաբանական բառարան, Երևան, «Փյունիկ» — 104 էջ։

[а-2] Ռեշետնիկով Յու., Կոտլյար Ա. Ն., Ռասս Տ. Ս., Շատունովսկի Մ. Ի. Կենդանիների անունների հնգալեզու բառարան։ «Կաթնասուններ». լատիներեն, ռուսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն։

[1]

[2]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{Taxobox
-| name         = Ալժիրական ոզնի
+| name         = Ալժիրյան ոզնի
 | image file   = Atelerix algirus.jpg
 | image descr  =
@@ Տող 8. / Տող 8. @@
 | ordo         = [[Միջատակերներ]]
 | familia      = [[Ոզնիներ]]
+| genus.       = [[Աֆրիկյան ոզնիներ]]
-| species      = '''Ալժիրական ոզնի'''
+| species      = '''Ալժիրյան ոզնի'''
 | latin        = {{btname|Atelerix algirus| <br>(Lereboullet, 1842)}}
 | range map = North African Hedgehog area.png
@@ Տող 14. / Տող 15. @@
 | wikispecies = Atelerix algirus
 }}
-'''Ալժիրական ոզնի''' ({{lang-lat|Atelerix algirus}}), [[Միջատակերներ|միջատակերների կարգին]] պատկանող [[Ոզնիներ|ոզնու]] [[տեսակ]], որը տարածված է [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յում, ինչպես նաև չնչին քանակությամբ [[Պիրենեյան թերակղզի|Պիրենեյան թերակղզում]]<ref name=":0">{{գիրք |վերնագիր = Կենդանիների անունների հայերեն-ռուսերեն-լատիներեն կարգաբանական բառարան |հեղինակ = Ռ.Ս. Ղազարյան|մաս= Գիրք Ա Կաթնասուններ |վայր=Երևան|էջերի թիվ=104|հրատարակչություն=Փյունիկ |տարի =1998}}</ref><ref name="а">Ռեշետնիկով Յու., Կոտլյար Ա. Ն., Ռասս Տ. Ս., Շատունովսկի Մ. Ի. Կենդանիների անունների հնգալեզու բառարան։ «Կաթնասուններ». լատիներեն, ռուսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն։</ref>։
+'''Ալժիրյան''' կամ '''հյուսիսաֆրիկյան ոզնի''' ({{lang-lat|Atelerix algirus}}), [[Միջատակերներ|միջատակերների կարգին]] պատկանող [[աֆրիկյան ոզնիներ|աֆրիկյան ոզնու]] [[տեսակ]], որը տարածված է [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յում, ինչպես նաև չնչին քանակությամբ [[Պիրենեյան թերակղզի|Պիրենեյան թերակղզում]]<ref name=":0">{{գիրք |վերնագիր = Կենդանիների անունների հայերեն-ռուսերեն-լատիներեն կարգաբանական բառարան |հեղինակ = Ռ.Ս. Ղազարյան|մաս= Գիրք Ա Կաթնասուններ |վայր=Երևան|էջերի թիվ=104|հրատարակչություն=Փյունիկ |տարի =1998}}</ref><ref name="а">Ռեշետնիկով Յու., Կոտլյար Ա. Ն., Ռասս Տ. Ս., Շատունովսկի Մ. Ի. Կենդանիների անունների հնգալեզու բառարան։ «Կաթնասուններ». լատիներեն, ռուսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն։</ref>։
 == Տարածվածություն ==
-Ալժիրական ոզնիները մեծ մասամբ տարածված են [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յի անտառապատ շրջաններում՝ [[Միջերկրական ծով]]ի ափին՝ [[Ալժիր]], [[Լիբիա]], [[Մարոկկո]] և [[Թունիս]] պետությունների տարածքում։ Բացի [[Աֆրիկա|աֆրիկյան շրջաններից]], վերջիններիս տարածվածության արեալի մեջ է մտնում նաև Պիրենեյան թերակղզու ([[Իսպանիա]]յին պատկանող հատված) ափամերձ [[Լեռ|լեռնային հատվածն]] ու [[Ֆրանսիայի աշխարհագրություն|Ֆրանսիայի ծայր հարավարևմուտքը]]։
+Ալժիրյան ոզնիները մեծ մասամբ տարածված են [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յի անտառապատ շրջաններում՝ [[Միջերկրական ծով]]ի ափին՝ [[Ալժիր]], [[Լիբիա]], [[Մարոկկո]] և [[Թունիս]] պետությունների տարածքում։ Բացի [[Աֆրիկա|աֆրիկյան շրջաններից]], վերջիններիս տարածվածության արեալի մեջ է մտնում նաև Պիրենեյան թերակղզու ([[Իսպանիա]]յին պատկանող հատված) ափամերձ [[Լեռ|լեռնային հատվածն]] ու [[Ֆրանսիայի աշխարհագրություն|Ֆրանսիայի ծայր հարավարևմուտքը]]։
 Հյուսիսաֆրիկյան ոզնիների նախընտրելի միջավայրի մասին շատ քիչ բան է հայտնի։ Վերջիններս հայտնաբերվել են [[Միջերկրածովյան կլիմա|միջերկրածովյան]] և [[Անապատային կլիմա|խառը անապատային]] գոտիներում։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ խոնավասեր այս միջատակերները ոչ մի կերպ չեն կարող ադապտացվել [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յի չոր անապատային տարածքների կլիմայական պայմաններին։ Կենդանիների որոշ պոպուլյացիաներ հանդիպում են նաև [[Կանարյան կղզիներ|Կանարյան]] և [[Բալեարյան կղզիներ]]ում։ Վերջիններիս կարելի է տեսնել անգամ [[Զբոսայգի|քաղաքային զբոսայգիներում]]։
 == Արտաքին տեսք և կենսակերպ ==
-Ալժիրական ոզնին արտաքինից բավականին նման է [[Սովորական ոզնի|սովորական ոզնուն]], սակայն [[ֆիզիոլոգիա]]կան և [[Մորֆոլոգիական համալիր|մորֆոլոգիական]] ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ վերջիններիս միջև առկա են բազմաթիվ էական տարբերություններ։ Ամենաակնառու տարբերությունն այն է, որ ալժիարական ոզնին չափերով շատ ավելի փոքր է, քան սովորական ոզնին։ Նրանց մարմնի ընդհանուր երկարությունը կազմում է 25-30 սանտիմերտր։ Այնուամենայնիվ, ի տարբերություն աֆրիկյան ոզնու՝ ալժիրական ոզնին ունի համեմատականորեն շատ ավելի երկար ոտքեր, որի շնորհիվ էլ վերջիններս շատ ավելի արագ են ընթանում։
+Ալժիրյան ոզնին արտաքինից բավականին նման է [[Սովորական ոզնի|սովորական ոզնուն]], սակայն [[ֆիզիոլոգիա]]կան և [[Մորֆոլոգիական համալիր|մորֆոլոգիական]] ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ վերջիններիս միջև առկա են բազմաթիվ էական տարբերություններ։ Ամենաակնառու տարբերությունն այն է, որ ալժիարյան ոզնին չափերով շատ ավելի փոքր է, քան սովորական ոզնին։ Նրանց մարմնի ընդհանուր երկարությունը կազմում է 25-30 սանտիմերտր։ Այնուամենայնիվ, ալժիրյան ոզնին ունի համեմատականորեն շատ ավելի երկար ոտքեր, որի շնորհիվ էլ վերջիններս շատ ավելի արագ են ընթանում։
-Ի տարբերություն աֆրիկյան մյուս ոզնիների ենթատեսակների՝ ալժիրական առանձնյակներին բնորոշ են շատ ավելի փափուկ և վառ գունավորում ունեցող փշերը։
+Ի տարբերություն աֆրիկյան մյուս ոզնիների տեսակների՝ ալժիրյան առանձնյակներին բնորոշ են շատ ավելի փափուկ և վառ գունավորում ունեցող փշերը։
-Ալժիրական ոզնիների բազմացման շրջանը սկսվում է տարեսկզբին և որպես կանոն ավարտվում հոկտեմբեր-մարտ ամիսներին։ 30-40 օր տևած հղիությունից հետո նորածին ոզնիները ծնվում են կույր և մերկ, իսկ ծննդի պահին նրանց զանգվածը կազմում է ոչ աբելի քան 15 գրամ։ 12 շաբաթում ոզնիներն արդեն դառնում են սեռահասուն։ Այս տեսակների շրջանում ամենատարածված հիվանդությունը ''Archaeopsylla erinacei maura-''նն է։
+Ալժիրյան ոզնիների բազմացման շրջանը սկսվում է տարեսկզբին և որպես կանոն ավարտվում հոկտեմբեր-մարտ ամիսներին։ 30-40 օր տևած հղիությունից հետո նորածին ոզնիները ծնվում են կույր և մերկ, իսկ ծննդի պահին նրանց զանգվածը կազմում է ոչ աբելի քան 15 գրամ։ 12 շաբաթում ոզնիներն արդեն դառնում են սեռահասուն։ Այս տեսակների շրջանում ամենատարածված հիվանդությունը ''Archaeopsylla erinacei maura-''նն է։
 == Տես նաև ==