«Վարամին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վարամին
Բնակավայր
	Վարամին
Երկիր	Իրան
ԲԾՄ	920 մետր
Բնակչություն	225 628 մարդ (2016)
Հեռախոսային կոդ	0291
Պաշտոնական կայք	varamincity.ir(պարս.)
	Վարամին (Իրան)
	Վարամին (Իրան)
	Վարամին Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

06:51, 28 Նոյեմբերի 2020-ի տարբերակ

Վարամին (պարս.՝ ورامین‎), քաղաք Իրանի հյուսիսում՝ Թեհրանի նահանգում, Վարամին շահրեստանի վարչական կենտրոնն է։ Ըստ 2011 թվականի մարդահամարի բնակչությունը կազմում է 218 991 մարդ^[3]։ Գտնվում է Թեհրանից 35 կմ դեպի հարավ-արևմուտք։ Թեհրան-Մաշհադ երկաթուղային գծի կայարանն է։

Պատմություն

Քաղաքի հիմնադրման ամսաթիվը անհայտ է։ Ենթադրվում է, որ Վարամինը դա հին Վարենա քաղաքն է, որը հիշատակված է զրադաշտականության սուրբ գիրքում՝ Ավեստայում^[4]։ 14-րդ դարում Վարամինը ծաղկում էր ապրում, արագորեն զարգանում և համարվում էր հարակից լայն շրջանի ամենախնամված քաղաք։ Սեֆյանների օրոք, Թահմասպ I շահը շատ ավելի մեծ ուշադրություն է դարձրել Թեհրանին, և մոտակա Վարամինը սկսում է անկում ապրել։ Ճարտարապետ Դելաֆոյը, որը Նասր ադ Դին Շահի օրոք բազմիցս այցելել է Վարամին իր ամուսնու՝ Մարսելի ուղեկցությամբ, մանրամասն նկարագրել է քաղաքը^[5]։

Տեսարժան վայրեր

Վարամինի ամենակարևոր տեսարանը քաղաքի հարավում գտնվող Ջամե մզկիթն է։ Այն համարվում է Իրանի ամենախոշոր մզկիթը: Ունի չորս այվան և շքեղորեն ձևավորված է թե՛ ներսից, թե՛ դրսից: 1931 թվականին ընդգրկվել է Իրանի մշակութային ժառանգության ցանկում: Կառուցումը լիովին ավարտվել է 1325-1326 թվականներին և վերակառուցման է ենթարկվել 1436 թվականին, Միրզա Շահրուխի օրոք, (Թիմուրիդների տոհմ)^[5]։

Ալլահ-էդ դինի աշտարակը գտնվում է Ջամե մզկիթի հյուսիսում, Վարամինի կենտրոնական հրապարակի կողքին։ Բարձրությունը 17 մետր է, ունի գեղեցիկ կոնաձև գմբեթ։ Համարվում է իրանական արվեստի հիանալի օրինակ։ Կառուցվել է 1289 թվականին: Աշտարակը բաժանված է երկու մասի` ստորին մասը 12 մ բարձրությամբ, իսկ վերին մասը` 5 մ բարձրություն ունեցող գմբեթ, որը վերևում զարդարված է երկրաչափական գծերով^[5]։ Իրաջի միջնաբերդը գտնվում է Վարամինի հյուսիս-արևելքում գտնվող Ջաֆարաբադ գյուղի մոտակայքում։ Իրանի ամենամեծ ամրոցներից մեկն է։ Դրա շինարարության մեջ օգտագործվել է կավ և աղյուսներ։ Կառուցվել է Սասանյանների ժամանակաշրջանում ու համարվում է աշխարհի ամենահետաքրքիր և ուշագրավ շենքերից մեկ։ Բայց հազարամյակների ընթացքում կրել է լուրջ վնասներ։ Ամրոցի եզակիությունը նշում է եվրոպական հնագետ Քլայսը` նշելով դրա հսկայական չափերը։ Ամրոցը ձգվում է 1250 մետր հյուսիսից հարավ և արևմուտքից արևելքից՝ 1214 մետր։ Մի ժամանակ ունեցել էր չորս դարպաս, որոնցից պահպանվել են միայն գլխավորները։ Ամրոցի պատերի հաստությունը 17-22 մետր է^[6]։

Յուսուֆ Ռազիի դամբարանը ուխտատեղի է տեղացիների համար։

Սեյիդ Ֆատհուլայի դամբարանը գտնվում է նրա գերեմանի վրա։ Վերջինս տեղացիների հոգևոր ուսուցիչն էր․ նրա նախնիները եկել են Մեքքայից Ռեյ և Վարամին։ Դամբարանի հին շենքը նորացվել է, և այնտեղ անցկացվում են կրոնական արարողություններ^[7]։

Արդյունաբերություն

Շաքարի գործարան

Վարամինում է գտնվում առաջին շաքարի գործարանը Իրանում և Մերձավոր Արեւելքում։ Այն կառուցվել է 1934-1935 թվականներին ճարտարապետ Ն. Լ. Մարկովի կողմից։ Վերջերս դրա արդատրությունը կրճատվել է` բաղադրիչների պակասի պատճառով^[8]^[9]։

Բուսական յուղի արտադրման գործարան

Վարամինի բուսայուղի գործարանը կառուցվել է 1938-1939 թվականներին և հանդիսանում է Իրանում առաջին արտադրողը^[10]։

Ձեռակերտ արվեստներ

Գորգերի արտադրություն

Վարամինում արտադրվող գորգերն ու ծածկոցները մեծ պահանջարկ ունեն աշխարհում։ Դրանք բաղկացած են 100% մետաքսից^[11]։ Նրանք ունեն երկրաչափական նախշեր և կրկնվող մեդալիոններ։ Վերջիններս հիմնականում հանդիպում են ուղեգորգերի վրա։

Կրթություն

1985 թվականին քաղաքում կառուցվել է Ազադի իսլամական համալսարանը։ Այնտեղ սովորողները ուսումնասիրում են 86 տարբեր մասնագիտություններ։

Բնակչության աճ

Տարի	1986	1991	1996	2006	2012
Բնակչություն	58 311^[12]	77 624^[12]	107 233^[12]	298 157^[12]	284 724^[12]

Պատկերասրահ

Ջամե մզկիթ
Իրաջի միջնաբերդ
Ջամե մզկիթի դարպասը
Վարամինի շաքարի արտադրության գործարան

Ծանոթագրություններ

↑ https://www.amar.org.ir/english
↑ جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.)
↑ World Gazetter: Varāmīn — profile of geographical entity including name variants
↑ AVESTA: VENDIDAD (English): Fargard 1
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://russian.irib.ir/tematicheskie-programi/культура/turism-v-irane/item/272752-округ-варамин
↑ https://seeiran.ir/قلعه-ایرج/
↑ http://www.mehrnews.com/news/1565175/جاذبه-های-آثار-تاریخی-و-گردشگری-ورامین-در-وارناشهر-نظاره-گر
↑ «قديمي ترين کارخانه قند ايران تعطيل شد». www.parsine.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |3= (օգնություն) (պարս.)
↑ «یادگارهای جناب نیکلای». www.tebyan.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-04-ին. (պարս.)
↑ «روغنکشی شماره ی یک ورامین». www.khoec.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. (պարս.)
↑ «Varamin carpets in Little Persia». www.little-persia.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. (անգլ.)
↑ ^12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 World Gazetteer: Varāmīn (անգլ.)

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Վարամին կատեգորիայում։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վարամին» հոդվածին։

[_908289e560bca53b-1] ttps://www.amar.org.ir/english

[_36edd1303e486bef-2] جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.)

[3] World Gazetter: Varāmīn — profile of geographical entity including name variants

[4] AVESTA: VENDIDAD (English): Fargard 1

[russian.irib.ir-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://russian.irib.ir/tematicheskie-programi/культура/turism-v-irane/item/272752-округ-варамин

[6] ttps://seeiran.ir/قلعه-ایرج/

[7] ttp://www.mehrnews.com/news/1565175/جاذبه-های-آثار-تاریخی-و-گردشگری-ورامین-در-وارناشهر-نظاره-گر

[8] «قديمي ترين کارخانه قند ايران تعطيل شد». www.parsine.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |3= (օգնություն) (պարս.)

[9] «یادگارهای جناب نیکلای». www.tebyan.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-04-ին. (պարս.)

[10] «روغنکشی شماره ی یک ورامین». www.khoec.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. (պարս.)

[11] «Varamin carpets in Little Persia». www.little-persia.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-11-20-ին. (անգլ.)

[WG-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 World Gazetteer: Varāmīn (անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

@@ Տող 11. / Տող 11. @@
 [[Պատկեր:Yusef-e Razi Tomb.jpg|մինի|Յուսուֆ Ռազիի աշտարակ-դամբարան]]
 Ալլահ-էդ դինի աշտարակը գտնվում է Ջամե մզկիթի հյուսիսում, Վարամինի կենտրոնական հրապարակի կողքին։ Բարձրությունը 17 մետր է, ունի գեղեցիկ կոնաձև գմբեթ։ Համարվում է իրանական արվեստի հիանալի օրինակ։ Կառուցվել է [[1289 թվական]]ին: Աշտարակը բաժանված է երկու մասի` ստորին մասը 12 մ բարձրությամբ, իսկ վերին մասը` 5 մ բարձրություն ունեցող գմբեթ, որը վերևում զարդարված է երկրաչափական գծերով<ref name="russian.irib.ir"/>։
-Իրաջի միջնաբերդը գտնվում է Վարամինի հյուսիս-արևելքում գտնվող Ջաֆարաբադ գյուղի մոտակայքում։ Իրանի ամենամեծ ամրոցներից մեկն է։ Դրա շինարարության մեջ օգտագործվել է կավ և աղյուսներ։ Կառուցվել է [[Սասանյան Պարսկաստան|Սասանյանների]] ժամանակաշրջանում ու համարվում է աշխարհի ամենահետաքրքիր և ուշագրավ շենքերից մեկ։ Բայց հազարամյակների ընթացքում կրել է լուրջ վնասներ։ Ամրոցի եզակիությունը նշում է եվրոպական հնագետ Քլայսը` նշելով դրա հսկայական չափերը։ Ամրոցը ձգվում է 1250 մետր հյուսիսից հարավ և արևմուտքից արևելքից՝ 1214 մետր։ Մի ժամանակ ունեցել էր չորս դարպաս, որոնցից պահպանվել են միայն գլխավորները։ Ամրոցի պատերի հաստությունը 17-22 մետր է<ref>http://seeiran.ir/قلعه-ایرج/</ref>։
+Իրաջի միջնաբերդը գտնվում է Վարամինի հյուսիս-արևելքում գտնվող Ջաֆարաբադ գյուղի մոտակայքում։ Իրանի ամենամեծ ամրոցներից մեկն է։ Դրա շինարարության մեջ օգտագործվել է կավ և աղյուսներ։ Կառուցվել է [[Սասանյան Պարսկաստան|Սասանյանների]] ժամանակաշրջանում ու համարվում է աշխարհի ամենահետաքրքիր և ուշագրավ շենքերից մեկ։ Բայց հազարամյակների ընթացքում կրել է լուրջ վնասներ։ Ամրոցի եզակիությունը նշում է եվրոպական հնագետ Քլայսը` նշելով դրա հսկայական չափերը։ Ամրոցը ձգվում է 1250 մետր հյուսիսից հարավ և արևմուտքից արևելքից՝ 1214 մետր։ Մի ժամանակ ունեցել էր չորս դարպաս, որոնցից պահպանվել են միայն գլխավորները։ Ամրոցի պատերի հաստությունը 17-22 մետր է<ref>https://seeiran.ir/قلعه-ایرج/</ref>։
 Յուսուֆ Ռազիի դամբարանը ուխտատեղի է տեղացիների համար։