«Հրաչյա Ղափլանյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 4. Տող 4.
| ծնողներ = [[Գեորգի Ենգիբարով]]
| ծնողներ = [[Գեորգի Ենգիբարով]]
}}
}}
'''Հրաչյա Ղափլանյան''' ({{ԱԾ}}), [[հայ]] անվանի ռեժիսոր-բեմադրիչ, [[դերասան]], [[Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոն|Երևանի Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոն]]ի հիմնադիր (այժմ կրում է նրա անունը)։ [[ՀԽՍՀ]] ([[1966]]) և [[ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ]] ([[1973]])։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի կրկնակի դափնեկիր ([[1976]], «Ռիչարդ Երրորդ» և «Սեր և ծիծաղ» դրամաների բեմադրությունների համար, [[1979]], «Խաչմերուկ» ներկայացման համար, հեղինակակցությամբ): [[ԽՍՀՄ Գրողների միություն|ԽՍՀՄ գրողների միության]] անդամ [[1950]] թվականից: [[ԽՄԿԿ]] անդամ [[1947]] թվականից: [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից:
'''Հրաչյա Ղափլանյան''' ({{ԱԾ}}), [[հայ]] անվանի ռեժիսոր-բեմադրիչ, [[դերասան]], [[Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոն|Երևանի Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոն]]ի հիմնադիր (այժմ կրում է նրա անունը)։ [[ՀԽՍՀ]] ([[1966]]) և [[ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ]] ([[1973]])։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի կրկնակի դափնեկիր ([[1976]], «Ռիչարդ Երրորդ» և «Սեր և ծիծաղ» դրամաների բեմադրությունների համար, [[1979]], «Խաչմերուկ» ներկայացման համար, հեղինակակցությամբ): [[ԽՍՀՄ Գրողների միություն|ԽՍՀՄ գրողների միության]] անդամ [[1950]] թվականից: [[ԽՄԿԿ]] անդամ [[1947]] թվականից: [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ի մասնակից<ref name="books" />:


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Տող 11. Տող 11.
[[1935]] թվականին նրա դերասանական տաղանդը նկատվում է և նրան հրավիրում են մանկական դերեր խաղալու Երևանի [[Պատանի հանդիսատեսի թատրոն]]։ [[1940]] թվականին ավարտել է [[Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ը։
[[1935]] թվականին նրա դերասանական տաղանդը նկատվում է և նրան հրավիրում են մանկական դերեր խաղալու Երևանի [[Պատանի հանդիսատեսի թատրոն]]։ [[1940]] թվականին ավարտել է [[Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ]]ը։


[[1937]]-[[1950]] թվականներին հանդես է եկել որպես դերասան, այնուհետև իրեն նվիրել է ռեժիսորական աշխատանքին։ Մասնակցել է [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ին։ № 2 զինուսումնարանի սանը մի քանի ամիս անց [[Տուապսե]]ի և Լազարևսկի մոտերքում կռվել է թշնամու դեմ, որտեղ էլ արկի պայթյունից ծանր վիրավորվել է և տեղափոխվել [[հոսպիտալ]]: [[Սոչի]]ի զինհոսպիտալում ապաքինվելուց հետո Ղափլանյանը սովորել է Պոլտավայի տանկային ուսումնարանում, ստացել տանկիստի որակավորում և տեղափոխվել № զորամաս, որպես պահեստային դիվիզիայի հրամանատարի համհարզ, որտեղից էլ [[1945]] թվականին զորացրվել է: Պարգևատրվել է մի շարք մարտական [[շքանշան]]ներով և [[մեդալ]]ներով:
[[1937]]-[[1950]] թվականներին հանդես է եկել որպես դերասան, այնուհետև իրեն նվիրել է ռեժիսորական աշխատանքին։ Մասնակցել է [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ին։ № 2 զինուսումնարանի սանը մի քանի ամիս անց [[Տուապսե]]ի և Լազարևսկի մոտերքում կռվել է թշնամու դեմ, որտեղ էլ արկի պայթյունից ծանր վիրավորվել է և տեղափոխվել [[հոսպիտալ]]: [[Սոչի]]ի զինհոսպիտալում ապաքինվելուց հետո Ղափլանյանը սովորել է Պոլտավայի տանկային ուսումնարանում, ստացել տանկիստի որակավորում և տեղափոխվել № զորամաս, որպես պահեստային դիվիզիայի հրամանատարի համհարզ, որտեղից էլ [[1945]] թվականին զորացրվել է: Պարգևատրվել է մի շարք մարտական [[շքանշան]]ներով և [[մեդալ]]ներով<ref name="books">[https://books.google.am/books/about/Musaner%C4%9B_ch%CA%BBl%E1%B9%9Bets%CA%BBin.html?id=M5pWtQEACAAJ&redir_esc=y Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:]</ref>:


[[1952]]-[[1954]] թվականներին սովորել է [[Մոսկվայի գեղարվեստական ակադեմիական թատրոն|Մոսկվայի գեղարվեստի թատրոնում]]։ Այս տարիներին աշխատել է ռեժիսոր [[Միխայիլ Կեդրով]]ի մոտ որպես ռեժիսորի օգնական։
[[1952]]-[[1954]] թվականներին սովորել է [[Մոսկվայի գեղարվեստական ակադեմիական թատրոն|Մոսկվայի գեղարվեստի թատրոնում]]։ Այս տարիներին աշխատել է ռեժիսոր [[Միխայիլ Կեդրով]]ի մոտ որպես ռեժիսորի օգնական։

19:53, 22 Հոկտեմբերի 2020-ի տարբերակ

Հրաչյա Ղափլանյան
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 14, 1923(1923-11-14)[1]
ԾննդավայրԳարգառ, Հայաստան
Մահացել էօգոստոսի 17, 1988(1988-08-17) (64 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԳերեզման Հրաչյա Ղափլանյանի
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունԵրևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտ
Մասնագիտությունդերասան, ռեժիսոր, քաղաքական գործիչ, թատերական ռեժիսոր, օպերային ռեժիսոր և թատերական ուսուցիչ
Աշխատանքռեժիսոր-բեմադրիչ, դերասան
ԾնողներԳեորգի Ենգիբարով
Զբաղեցրած պաշտոններԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ ՀԽՍՀ վաստակավոր արտիստ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ և Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
ԵրեխաներՏաթևիկ Ղափլանյան
 Hrachya Ghaplanyan Վիքիպահեստում

Հրաչյա Ղափլանյան (նոյեմբերի 14, 1923(1923-11-14)[1], Գարգառ, Հայաստան - օգոստոսի 17, 1988(1988-08-17), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ անվանի ռեժիսոր-բեմադրիչ, դերասան, Երևանի Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնի հիմնադիր (այժմ կրում է նրա անունը)։ ՀԽՍՀ (1966) և ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1973)։ ՀԽՍՀ պետական մրցանակի կրկնակի դափնեկիր (1976, «Ռիչարդ Երրորդ» և «Սեր և ծիծաղ» դրամաների բեմադրությունների համար, 1979, «Խաչմերուկ» ներկայացման համար, հեղինակակցությամբ): ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1950 թվականից: ԽՄԿԿ անդամ 1947 թվականից: Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից[2]:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1923 թվականին Լոռու մարզի Գարգառ գյուղում[3]։

1935 թվականին նրա դերասանական տաղանդը նկատվում է և նրան հրավիրում են մանկական դերեր խաղալու Երևանի Պատանի հանդիսատեսի թատրոն։ 1940 թվականին ավարտել է Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտը։

1937-1950 թվականներին հանդես է եկել որպես դերասան, այնուհետև իրեն նվիրել է ռեժիսորական աշխատանքին։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ № 2 զինուսումնարանի սանը մի քանի ամիս անց Տուապսեի և Լազարևսկի մոտերքում կռվել է թշնամու դեմ, որտեղ էլ արկի պայթյունից ծանր վիրավորվել է և տեղափոխվել հոսպիտալ: Սոչիի զինհոսպիտալում ապաքինվելուց հետո Ղափլանյանը սովորել է Պոլտավայի տանկային ուսումնարանում, ստացել տանկիստի որակավորում և տեղափոխվել № զորամաս, որպես պահեստային դիվիզիայի հրամանատարի համհարզ, որտեղից էլ 1945 թվականին զորացրվել է: Պարգևատրվել է մի շարք մարտական շքանշաններով և մեդալներով[2]:

1952-1954 թվականներին սովորել է Մոսկվայի գեղարվեստի թատրոնում։ Այս տարիներին աշխատել է ռեժիսոր Միխայիլ Կեդրովի մոտ որպես ռեժիսորի օգնական։

1953-1956 թվականներին այնուհետև 1959-1962 թվականներին եղել է Երևանի Պատանի հանդիսատեսի թատրոնի գլխավոր ռեժիսորը, իսկ 1956-1959 թվականներին՝ Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ակադեմիական թատրոնի, իսկ 1962-1965 թվականներին՝ Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի գլխավոր ռեժիսորը։ Ներկայացումներ է բեմադրել նաև Մոսկվայի մի շարք թատրոններում։

1966 թվականից հանդիսացել է Հայաստանի թատերական գործիչների միության նախագահը։

Հրաչյա Ղափլանյանը հիմնադրել է Երևանի դրամատիկական թատրոնը, դասավանդել է Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում։

Մահացել է 1988 թվականին Երևանում։ Թաղվել է Կոմիտասի անվան պանթեոնում։

Ընտանիք

Հրաչյա Ղափլանյանի գերեզմանը Կոմիտասի անվան պանթեոնում

Կոչումներ և մրցանակներ

Դերերը թատրոնում

Բեմադրություններ

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 Капланян Рачья Никитович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ 2,0 2,1 Մուսաները չլռեցին: Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ: Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:
  3. ↑ Հրաչյա Ղափլանյանի մասին
  4. ↑ Հրաչյա Ղափլանյանը Кино-Театр.РУ կայքում
  5. ↑ Վիկտոր Իվանովիչ Կորշունովի մասին Մոսկվայի Փոքր թատրոնի կայքում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրաչյա Ղափլանյան» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հրաչյա_Ղափլանյան&oldid=7491230» էջից