«Ճառագայթավորներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չNo edit summary |
|||
Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Haeckel Stephoidea.jpg|250px|աջից|մինի|Ճառագայթավորներ]] |
[[Պատկեր:Haeckel Stephoidea.jpg|250px|աջից|մինի|Ճառագայթավորներ]] |
||
'''Ճառագայթավորներ''', '''Ռադիոլարիաներ''' ( |
'''Ճառագայթավորներ''', '''Ռադիոլարիաներ''' ({{lang-lat|radius}} - [[ճառագայթ]]), [[նախակենդանի]]ների տիպի [[սարկոդային]]ների դասի ենթադաս։ Մարմնի չափերը՝ 40 մկմ-ից 1 մմ և ավելի։ Ծովային (հատկապես տաք) [[պլանկաոն]]ային օրգանիզմներ են։ Ունեն ներքին կմախք՝ կաշվենման ծակոտկեն պատիճի տեսքով, որի մեջ ներփակված է մեկ կամ մի քանի կորիզ ամփոփոդ [[ներպատիճային ցիտոպլազմա]]ն։ Վերջինս ծակոտիների միջոցով հաղորդակցվում է [[արտապատիճ]]ային [[ցիտոպլազմա]]յի հետ։ [[էկտոպլազմա]]յում համարյա միշտ հանդիպում են բազմաթիվ [[միաբջիջ ջրիմուռ]]ներ՝ [[զոոքսանտել]]ներ։ Ճառագայթավորները լողում և կեր են որսում կեղծ ոտքերի օգնությամբ։ Ճառագայթավորները ունեն նաև [[սիլիցիում]]ի օքսիդից կամ [[ստրոնցիում]]ի սուլֆատից կազմված ասեղներ, որոնց տարբեր համադրությունից առաջանում է արտաքին կմախքը։ Ճառագայթավորների կորիզը պարունակում է մեծ քանակությամբ [[դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթու]] ([[ԴՆԹ]]), որը պայմանավորված է դրանց արտակարգ պոլիպլոիդությամբ ([[քրոմոսոմ]]ների ավելի քան 1000 [[հապլոիդ]] հավաք)։ Բազմանում են կիսվելով, առանձին տեսակների մոտ նկատվել է [[իզոգամ կոպուլյացիա]]յի տիպի Աբական պրոցես։ Հայտնի է Ճառագայթավորների 7000-ից ավելի տեսակ։ |
||
{{ՀՍՀ|հատոր=7|էջ=86}} |
{{ՀՍՀ|հատոր=7|էջ=86}} |
19:08, 6 Սեպտեմբերի 2020-ի տարբերակ
Ճառագայթավորներ, Ռադիոլարիաներ (լատին․՝ radius - ճառագայթ), նախակենդանիների տիպի սարկոդայինների դասի ենթադաս։ Մարմնի չափերը՝ 40 մկմ-ից 1 մմ և ավելի։ Ծովային (հատկապես տաք) պլանկաոնային օրգանիզմներ են։ Ունեն ներքին կմախք՝ կաշվենման ծակոտկեն պատիճի տեսքով, որի մեջ ներփակված է մեկ կամ մի քանի կորիզ ամփոփոդ ներպատիճային ցիտոպլազման։ Վերջինս ծակոտիների միջոցով հաղորդակցվում է արտապատիճային ցիտոպլազմայի հետ։ էկտոպլազմայում համարյա միշտ հանդիպում են բազմաթիվ միաբջիջ ջրիմուռներ՝ զոոքսանտելներ։ Ճառագայթավորները լողում և կեր են որսում կեղծ ոտքերի օգնությամբ։ Ճառագայթավորները ունեն նաև սիլիցիումի օքսիդից կամ ստրոնցիումի սուլֆատից կազմված ասեղներ, որոնց տարբեր համադրությունից առաջանում է արտաքին կմախքը։ Ճառագայթավորների կորիզը պարունակում է մեծ քանակությամբ դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթու (ԴՆԹ), որը պայմանավորված է դրանց արտակարգ պոլիպլոիդությամբ (քրոմոսոմների ավելի քան 1000 հապլոիդ հավաք)։ Բազմանում են կիսվելով, առանձին տեսակների մոտ նկատվել է իզոգամ կոպուլյացիայի տիպի Աբական պրոցես։ Հայտնի է Ճառագայթավորների 7000-ից ավելի տեսակ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 86)։ |