«Ռոզելլա»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ clean up, փոխարինվեց: )- → ), oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 26. | Տող 26. | ||
== Կենսակերպ == |
== Կենսակերպ == |
||
Ռոզելլաները բնակվում են այգիներում, նոսր [[ |
Ռոզելլաները բնակվում են այգիներում, նոսր [[անտառներ]]ում, արևադարձային լուսավոր բարձրաբուն [[պուրակ]]ներում: Նրանք սնվում են վայրի խոտերի և մշակված բույսերի սերմերով, ինչպես նաև միջատներով և տարբեր մրգերով: Նրանք լավ հարմարեցված են գետնին տեղաշարժվելու համար, ճարպիկ վազում են և մանևրում են խոտածածկ բուսականության մեջ: Ռոզելլաները թռչում են դժկամորեն՝ սովորաբար փոքր հեռավորության վրա<ref>{{Cite web |url=https://sites.google.com/site/ruslanfon97/istoria |title=Образ жизни - ruslanfon |website=sites.google.com |accessdate=2020-08-03}}</ref>: |
||
=== Բազմացում === |
=== Բազմացում === |
||
[[Պատկեր:Eastern Rosella chicks444.jpg|ձախից|thumb|260px|''Ձագուկները'']] |
[[Պատկեր:Eastern Rosella chicks444.jpg|ձախից|thumb|260px|''Ձագուկները'']] |
||
Տող 42. | Տող 42. | ||
== Տարածվածություն == |
== Տարածվածություն == |
||
Ռոզելլաները հիմնականում բնակվում են [[Ավստրալիա |
Ռոզելլաները հիմնականում բնակվում են [[Ավստրալիա]]յում և միայն որոշ տեսակներ՝ [[Թասմանիա (կղզի)|Թասմանիա]] կղզում և մերձակա մի շարք այլ ավելի փոքր կղզիներում<ref name="Ռոզելլաներ" />: |
||
== Դասակարգում == |
== Դասակարգում == |
||
Տող 54. | Տող 54. | ||
|- |
|- |
||
| Դեղին այտով ռոզելլա<br>(''{{lang-ru|Желтощёкая розелла}}'')<br>(''{{lang-lat|Platycercus icterotis}}'') |
| Դեղին այտով ռոզելլա<br>(''{{lang-ru|Желтощёкая розелла}}'')<br>(''{{lang-lat|Platycercus icterotis}}'') |
||
| [[File:Western Rosella (Platycercus icterotis) |
| [[File:Western Rosella (Platycercus icterotis), 5-4c.jpg|500x150px]] |
||
| Ռոզելլանների ամենափոքր ներկայացուցիչն է, որն ունի 26 սմ երկարություն: Արուն հիմնականում կարմիր է` այտերի վրա դեղին պուտերով, ազդրամասը կանաչ է, պոչը` մուգ կանաչ: Մարին ավելի գորշ է, հիմնականում կանաչ գլխով, կարմրավուն ճակատով, դեղին այտերով և բազմաշերտ կանաչ-կարմիր պոչատակով: Երկու ենթատեսակների մեջքի ատամնավոր փետուրների գույնը տարբերվում է: Կտուցը սպիտակավուն է, իսկ ծիածանաթաղանթը` մուգ շականակագույն: |
| Ռոզելլանների ամենափոքր ներկայացուցիչն է, որն ունի 26 սմ երկարություն: Արուն հիմնականում կարմիր է` այտերի վրա դեղին պուտերով, ազդրամասը կանաչ է, պոչը` մուգ կանաչ: Մարին ավելի գորշ է, հիմնականում կանաչ գլխով, կարմրավուն ճակատով, դեղին այտերով և բազմաշերտ կանաչ-կարմիր պոչատակով: Երկու ենթատեսակների մեջքի ատամնավոր փետուրների գույնը տարբերվում է: Կտուցը սպիտակավուն է, իսկ ծիածանաթաղանթը` մուգ շականակագույն: |
||
| [[Ավստրալիա|Հարավ-արևմտյան Ավստրալիա]] |
| [[Ավստրալիա|Հարավ-արևմտյան Ավստրալիա]] |
||
Տող 71. | Տող 71. | ||
| [[File:Platycercus eximius -Buffalo Zoo-8-3c.jpg|500x150px]] |
| [[File:Platycercus eximius -Buffalo Zoo-8-3c.jpg|500x150px]] |
||
| Մարմնի երկարությունը 30 սմ է: Գլուխը կարմիր է, այտերը` սպիտակ: Կրծքավանդակի վերին մասը կարմիր է, իսկ ստորին մասը` դեղին, որը որովայնի հատվածում փոխարինվում է բաց կանաչով: Մեջքի և ուսերի փետուրները սև են` դեղնավուն կամ կանաչավուն ծայրերով, ինչը տալիս է աստիճանական տեսք: Թևերը երկնագույն են, իսկ պոչը` մուգ կանաչ: |
| Մարմնի երկարությունը 30 սմ է: Գլուխը կարմիր է, այտերը` սպիտակ: Կրծքավանդակի վերին մասը կարմիր է, իսկ ստորին մասը` դեղին, որը որովայնի հատվածում փոխարինվում է բաց կանաչով: Մեջքի և ուսերի փետուրները սև են` դեղնավուն կամ կանաչավուն ծայրերով, ինչը տալիս է աստիճանական տեսք: Թևերը երկնագույն են, իսկ պոչը` մուգ կանաչ: |
||
| [[Ավստրալիա]], [[Թասմանիա]], [[Նոր Զելանդիա]], մասնավորապես`[[Դանիդին |
| [[Ավստրալիա]], [[Թասմանիա]], [[Նոր Զելանդիա]], մասնավորապես`[[Դանիդին]]ի շրջակայքում գտնվող բլուրներ |
||
|- |
|- |
||
| Կարմիր ռոզելլա<br>(''{{lang-ru|Красная розелла}}'')<br>(''{{lang-lat|Platycercus elegans}}'') |
| Կարմիր ռոզելլա<br>(''{{lang-ru|Красная розелла}}'')<br>(''{{lang-lat|Platycercus elegans}}'') |
||
Տող 99. | Տող 99. | ||
* Энциклопедия декоративных и экзотических птиц/ Авт-сост. А. П. Умельцев. — М.: Локид-Пресс, 2002. — 368 с ISBN 5-320-00436-2{{ref-ru}} |
* Энциклопедия декоративных и экзотических птиц/ Авт-сост. А. П. Умельцев. — М.: Локид-Пресс, 2002. — 368 с ISBN 5-320-00436-2{{ref-ru}} |
||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
||
* [https://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=255 Թութակներ] |
* [https://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=1&hId=255 Թութակներ] |
16:19, 6 Օգոստոսի 2020-ի տարբերակ
Ռոզելլա | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Գիտական դասակարգում | ||||||||||||
|
||||||||||||
Լատիներեն անվանում | ||||||||||||
Platycercus | ||||||||||||
Արեալ | ||||||||||||
|
Ռոզելլա (լատին․՝ Platycercus), թութակների կարգին պատկանող թռչնի տեսակ:
Արտաքին տեսք
Ռոզելլաները միջին չափի թութակներ են, որոնց մարմնի երկարությունը 25 սմ-ից 35 սմ է: Նրանց բնորոշ առանձնահատկություններից է աստիճանավոր ձևի լայն պոչը, որի վրա կան նույն չափի 4 կենտրոնական փետուրներ, իսկ մնացած փետուրների չափը փոխվում է կենտրոնական փետուրների երկու կողմերից համապատասխանաբար նվազելով: Վերին կտուցի վրա` ծայրից ոչ հեռու, կա մեկական ակոս, իսկ այտերի վրա կա մեծ դեղին, սպիտակ կամ կապույտ բիծ[1]:
Կենսակերպ
Ռոզելլաները բնակվում են այգիներում, նոսր անտառներում, արևադարձային լուսավոր բարձրաբուն պուրակներում: Նրանք սնվում են վայրի խոտերի և մշակված բույսերի սերմերով, ինչպես նաև միջատներով և տարբեր մրգերով: Նրանք լավ հարմարեցված են գետնին տեղաշարժվելու համար, ճարպիկ վազում են և մանևրում են խոտածածկ բուսականության մեջ: Ռոզելլաները թռչում են դժկամորեն՝ սովորաբար փոքր հեռավորության վրա[2]:
Բազմացում
Մարին դնում է 4-ից 6 ձու, գուցե և ավելին (մինչև 8 ձու): Թխսկալումը տևում է 20-22 օր: Ձագերը կճեպից դուրս են գալիս կույր և ծածկված են լինում խիտ բմբուլով: Առաջին օրերին նրանց կերակրում է հիմնականում մարին, հետագայում՝ և՛ մարին, և՛ արուն: 28-35 օրական ճտերը թողնում են բույնը, բայց ևս 2-3 շաբաթ ծնողները հոգ են տանում նրանց մասին: Նրանք սովորաբար բնադրում են տարեկան երկու անգամ[3]:
Առանձնահատկություններ
Ռոզելլաները շատ գեղեցիկ թութակներ են, որոնք շատ սիրված են բնության սիրահարների կողմից: Նրանք ունեն մեղմ և բարձր ձայն, գերակշռում են սուլիչ և ֆլեյտային հնչյունները: Նրանց կարելի է սովորեցնել տարբեր բառեր ասել[4]:
Տարածվածություն
Ռոզելլաները հիմնականում բնակվում են Ավստրալիայում և միայն որոշ տեսակներ՝ Թասմանիա կղզում և մերձակա մի շարք այլ ավելի փոքր կղզիներում[1]:
Դասակարգում
Ռոզելլաների ցեղը ներառում է 6 տեսակ[5][6]:
Անվանում | Լուսանկար | Նկարագրություն | Տարածման շրջան |
---|---|---|---|
Դեղին այտով ռոզելլա (ռուս.՝ Желтощёкая розелла) (լատին․՝ Platycercus icterotis) |
Պատկեր:Western Rosella (Platycercus icterotis), 5-4c.jpg | Ռոզելլանների ամենափոքր ներկայացուցիչն է, որն ունի 26 սմ երկարություն: Արուն հիմնականում կարմիր է` այտերի վրա դեղին պուտերով, ազդրամասը կանաչ է, պոչը` մուգ կանաչ: Մարին ավելի գորշ է, հիմնականում կանաչ գլխով, կարմրավուն ճակատով, դեղին այտերով և բազմաշերտ կանաչ-կարմիր պոչատակով: Երկու ենթատեսակների մեջքի ատամնավոր փետուրների գույնը տարբերվում է: Կտուցը սպիտակավուն է, իսկ ծիածանաթաղանթը` մուգ շականակագույն: | Հարավ-արևմտյան Ավստրալիա |
Սևագլուխ ռոզելլա (ռուս.՝ Черноголовая розелла) (լատին․՝ Platycercus venustus) |
Երկարությունը 28 սմ է, ճակատը, կատարը և ծոծրակը սև են, այտերի վրա կան սպիտակ-կապտավուն պուտեր: Մեջքի և թևերի փետուրները սև են` դեղին ծայրերով, իսկ որովայնի, կրծքավանդակի և ազդրերի փետուրները գունատ դեղին են` սև ծայրերով, որոնք ստեղծում են ատամնավոր տեսք: Պոչն կապտականաչավուն է, իսկ կտուցը` գունատ մոխրագույն: | Քարփենթարիայի ծոցից` Արնհեմլենդ թերակղզուց մինչև Քիմբեռլի զանգված | |
Գունատ գլխով ռոզելլա (ռուս.՝ Бледноголовая розелла) (լատին․՝ Platycercus adscitus) |
Մարմնի երկարությունը 30 սմ է, որը հիմնականում կապույտ է, բացառությամբ կրծքի վերին մասի և գլխի, որոնք կրեմագույն-դեղին են, պոչը կապտավուն սև և կանաչ է, իսկ պոչի տակը՝ կարմիր: Տեսակը ներառում է երկու ենթատեսակ: | Արևելյան Ավստրալիա | |
Ռոզելլա (ռուս.՝ Розелла) (լատին․՝ Platycercus eximius) |
Մարմնի երկարությունը 30 սմ է: Գլուխը կարմիր է, այտերը` սպիտակ: Կրծքավանդակի վերին մասը կարմիր է, իսկ ստորին մասը` դեղին, որը որովայնի հատվածում փոխարինվում է բաց կանաչով: Մեջքի և ուսերի փետուրները սև են` դեղնավուն կամ կանաչավուն ծայրերով, ինչը տալիս է աստիճանական տեսք: Թևերը երկնագույն են, իսկ պոչը` մուգ կանաչ: | Ավստրալիա, Թասմանիա, Նոր Զելանդիա, մասնավորապես`Դանիդինի շրջակայքում գտնվող բլուրներ | |
Կարմիր ռոզելլա (ռուս.՝ Красная розелла) (լատին․՝ Platycercus elegans) |
Մարմնի երկարությունը 36 սմ է: Տեսակը ներառում է յոթ ենթատեսակ, որոնցից երեքը բոսորագույն են: Գլուխը և կրծքավանդակը կարմիր են, այտերը՝ երկնագույն-սպիտակ, մարմնի տակը՝ կանաչ, մեջքը՝ սև, պոչը՝ կանաչ սպիտակի հետ, թևերն էլ կապույտ են: | Արևելյան և հարավարևելյան Ավստրալիա | |
Կանաչ ռոզելլա (ռուս.՝ Зелёная розелла) (լատին․՝ Platycercus caledonicus) |
Ռոզելլանների խոշորագույն ներկայացուցիչն է, որն ունի 37 սմ երկարություն: Այն ունի դեղին գլուխ, կապույտ այտեր և կարմիր ճակատ: Մեջքի և թևատակերի փետուրները սև են, որոնք ծայրերում նեղ և կանաչ են, իսկ թևերի վրայի փետուրները կապտականաչ են: Ազդրը ձիթապտղի գույնի է, պոչը` կանաչ: Ծիածանաթաղանթը մուգ շագանակագույն է, կտուցը` բաց մոխրագույն: | Թասմանիա |
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 «Розелла пёстрая». Харківський зоопарк (ռուսերեն). Վերցված է 2020-08-03-ին.
- ↑ «Образ жизни - ruslanfon». sites.google.com. Վերցված է 2020-08-03-ին.
- ↑ «РОЗЕЛЛА». www.pitomnikptic.ru. Վերցված է 2020-08-03-ին.
- ↑ «Розеллы (лат. Platycercus)». zooterritoria.ru. Վերցված է 2020-08-03-ին.
- ↑ Stepnell, Kenneth. ([1983]). Australia's beautiful birds and their young. Sydney: Australian Consolidated Press. ISBN 0-949892-13-0. OCLC 29002243.
- ↑ «Тасманийская розелла». zoogalaktika.ru. Վերցված է 2020-08-04-ին.
Աղբյուրներ
- Гринёв В. А. Попугаи: Справочное пособие. — М.: Лесная промышленность, 1991. — 334 с ISBN 5-7120-0296-5(ռուս.)
- Иерусалимский И. Попугаи и певчие птицы: виды, содержание, обучение — Ростов-на-Дону: Владис, 2001. — 320 с ISBN 5-94194-073-4(ռուս.)
- Энциклопедия декоративных и экзотических птиц/ Авт-сост. А. П. Умельцев. — М.: Локид-Пресс, 2002. — 368 с ISBN 5-320-00436-2(ռուս.)
Արտաքին հղումներ
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ռոզելլա կատեգորիայում։ |
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոզելլա» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոզելլա» հոդվածին։ |
|
|