«Մատթեոս Ա Կոստանդնուպոլսեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{անաղբյուր}} |
{{անաղբյուր}} |
||
{{Տեղեկաքարտ Անձ}} |
{{Տեղեկաքարտ Անձ}} |
||
'''Մատթևոս Ա Կոստանդնուպոլսեցի (Չուհաճյան)''', ամենայն հայոց կաթողիկոս [[1858]]-[[1865]] թթ.։ Հաջորդել է [[Ներսես Ե Աշտարակեցի|Ներսես Ե Աշտարակեցուն]]։ |
'''Մատթևոս Ա Կոստանդնուպոլսեցի (Չուհաճյան)''' ({{ԱԾ}}), ամենայն հայոց կաթողիկոս [[1858]]-[[1865]] թթ.։ Հաջորդել է [[Ներսես Ե Աշտարակեցի|Ներսես Ե Աշտարակեցուն]]։ |
||
== Կենսագրություն == |
== Կենսագրություն == |
||
[[1826]]-ին օծվել է վարդապետ, ապա Կոստանդնուպոլսի [[Ստեփանոս Աղավնի]] պատրիարքի հրամանով աշխատակցել [[Գրիգոր Փեշտիմալճյան]]ի կողմից իրականացվող «Հայսմավուրքի» տպագրությանը։ [[1838]]-ին օծվել է եպիսկոպոս։ [[1844]]-ին ընտրվել է Կոստանդնուպոլսի Հայոց պատրիարք։ [[1845]]-ին վերաբացել է դեռևս [[1841]]-ից փակված [[Սկյուտարի ճեմարան|Սկյուտարի Հայոց ճեմարան]]ը, հիմնադրել նոր դպրոցներ։ 1855-ին ընտրվել է Հոգևոր ժողովի ատենապետ։ |
Ծնվել է [[1802]]-ին [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլս]]ում։ [[1826]]-ին օծվել է վարդապետ, ապա Կոստանդնուպոլսի [[Ստեփանոս Աղավնի]] պատրիարքի հրամանով աշխատակցել [[Գրիգոր Փեշտիմալճյան]]ի կողմից իրականացվող «Հայսմավուրքի» տպագրությանը։ [[1838]]-ին օծվել է եպիսկոպոս։ [[1844]]-ին ընտրվել է Կոստանդնուպոլսի Հայոց պատրիարք։ [[1845]]-ին վերաբացել է դեռևս [[1841]]-ից փակված [[Սկյուտարի ճեմարան|Սկյուտարի Հայոց ճեմարան]]ը, հիմնադրել նոր դպրոցներ։ 1855-ին ընտրվել է Հոգևոր ժողովի ատենապետ։ |
||
Մահացել է 1865 թվականի օգոստոսի 22-ին Վաղարշապատում և ամփոփվել է Սուրբ Գայանե վանքի գավթում: |
|||
== Պատմություն== |
== Պատմություն== |
16:24, 13 Հուլիսի 2020-ի տարբերակ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Մատթեոս Ա Կոստանդնուպոլսեցի | |
---|---|
Ծնվել է | 1802[1] |
Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս[1] |
Մահացել է | օգոստոսի 22, 1865[1] |
Մահվան վայր | Վաղարշապատ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1] |
Մասնագիտություն | քահանա |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Կոստանդնուպոլսի հայոց պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս |
Մատթևոս Ա Կոստանդնուպոլսեցի (Չուհաճյան) (1802[1], Կոստանդնուպոլիս[1] - օգոստոսի 22, 1865[1], Վաղարշապատ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1]), ամենայն հայոց կաթողիկոս 1858-1865 թթ.։ Հաջորդել է Ներսես Ե Աշտարակեցուն։
Կենսագրություն
Ծնվել է 1802-ին Կոստանդնուպոլսում։ 1826-ին օծվել է վարդապետ, ապա Կոստանդնուպոլսի Ստեփանոս Աղավնի պատրիարքի հրամանով աշխատակցել Գրիգոր Փեշտիմալճյանի կողմից իրականացվող «Հայսմավուրքի» տպագրությանը։ 1838-ին օծվել է եպիսկոպոս։ 1844-ին ընտրվել է Կոստանդնուպոլսի Հայոց պատրիարք։ 1845-ին վերաբացել է դեռևս 1841-ից փակված Սկյուտարի Հայոց ճեմարանը, հիմնադրել նոր դպրոցներ։ 1855-ին ընտրվել է Հոգևոր ժողովի ատենապետ։
Մահացել է 1865 թվականի օգոստոսի 22-ին Վաղարշապատում և ամփոփվել է Սուրբ Գայանե վանքի գավթում:
Պատմություն
Ներսես Աշտարակեցու մահից հետո Էջմիածնում հրավիրված ազգային եկեղեցական ժողովը Կոստանդնուպոլսի պատրիարքության հետ կապերն ավելի ամրապնդելու նպատակով որոշում է կաթողիկոս ընտրել արեւմտահայ եպիսկոպոսներից որևէ մեկին։ Մատթեոս արքեպիսկոպոսը Ամենայն Հայոց կաթողիկոս է ընտրվել 1858-ի մայիսի 17-ին, օծվել 1859-ի օգոստոսի 15-ին։
Մատթեոս Ա կաթողիկոսն իր գործունեությունը սկսում է բավական մեծ ոգևորությամբ և զգալիորեն աշխուժացնում ազգային–եկեղեցական կյանքը։ կաթողիկոսը փորձում է բարեկարգել Մայր Աթոռը, կարգավորել վանական ներքին կյանքն ու կենցաղը։ Նա մեծ կարևորություն է տալիս դպրոցական գործին, 1845 թվականին վերաբացում է Կոստանդնուպոլսի Սկյուտորի հայոց ճեմարանը, հիմնադրում նոր դպրոցներ։
1861 թվականին հաստատում է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցի կանոնադրությունը, սահմանում ծխական ու թեմական դպրոցների ծրագրերն ու կանոնագրերը։ Մատթեոս Ա–ն փորձում է ընդլայնել Հայոց կաթողիկոսի իրավասությունները։ Այդ նպատակով նա կազմում է Հայոց եկեղեցու նոր կանոնադրություն և ուղարկում կառավարության հաստատմանը։ Սակայն կանոնադրության հաստատման պատասխանը այդպես էլ չի ստանում։
Մատթեոս Ա Կոստանդնուպոլսեցի կաթողիկոսն իր ժամանակի նշանավոր աստվածաբաններից էր, ուներ բեղմնավոր գրիչ, բազմաթիվ գրքերի հեղինակ է։ Առավել հայտնի է «Բարի մարդ և բարի քրիստոնյա» գրքով, որտեղ քննադատում է բողոքականներին և կաթոլիկներին։
Կաթողիկոսական գահին Մատթևոս Ա Կոնստանդնուպոլսեցուն հաջորդել է Գևորգ Դ Կոստանդնուպոլսեցի Քերեստեճյանը։
Նախորդող՝ Ներսես Ե Աշտարակեցի |
Կաթողիկոս 1858–1865 |
Հաջորդող՝ Գևորգ Դ Կոստանդնուպոլսեցի (Քերեստեճյան) |