«Նավ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

21:30, 7 Հուլիսի 2020-ի տարբերակ

Նավ, լողացող կառուցվածք, լողամիջոց, նախատեսված բեռների կամ ուղևորների տեղափոխման համար բավարար խորություն ունեցող ջրային զանգվածներով, կամ նախատեսված այլ մասնագիտացված գործողություններ կատարելու համար, օրինակ՝ մարտական գործողություններ, գիտական հետազոտություններ, ձկնորսություն և այլն:

Նավ եզրը վերաբերվում է ցանկացած ճարտարագիտական կառուցվածքի, որը ունի անջրաթափանց իրան, կարող է լողալ ջրի մակերևույթին կամ սուզվել ջրի մեջ (սուզանավ), ծառայելով որոշակի նպատակների:

Նավը մեծ է քան նավակը, և նախատեսվում է ավելի երկար նավարկման համար և չափերով ավելի մեծ են:

Նավերը մեծ դեր են ունեցել մարդկության միգրացիաների և առևտրի զարգացման մեջ: Նավերի օգտագործման միջոցով մեծ զարգացում են ստացել գաղութատիրությունն ու ստրուկների առևտուրը: 15-րդ դարից սկսած նոր սննդատեսակները տեղափոխվեցին Ամերիկաներ և Եվրոպա, որը զարկ տվեց բնակչության շեշտակի աճին^[1]: Նավերով է տեղափոխվում աշխարհի ապրանքաշրջանառության մեծ մասը:

2016 թվականի դրությամբ, աշխարհում կան 49 000 առևտրային նավեր, որոնց հավաքական տարողությունը կազմում է համարյա 1,8 միլիարդ տոննա: Այս ծավալի մեջ 28% կազմում են նավթակիր տանկերները, 43% բեռնատար նավերը, և 13% կենտեյներակիր նավերը^[2]:

Համաձայն սովորույթի նավերին ջուր իջեցման պահին տրվում են անհատական անվանումներ:

Իրավական սահմանում

Ծովային օրենքում նավը սահմանվում է, որպես ինքնագնաց կամ ոչ-ինքնագնաց լողացող կառուցվածք, այսինքն մարդու կողմից արհեստական ստեղծված օբյեկտ, որը նախատեսված է ծովում մշտական լողալու համար: Այս կամ այն կառուցվածքի նավ ճանաչելու համար հաշվի չի առնվում նրա վրա շարժիչի առկայությունը կամ անձնակազմի առկայությունը: Հնդկաստանի նախատիպերի վրա հիմնված օրենսդրությամբ նավ է համարվում այն փոխադրամիջոցը, որը տեղափոխում է ապրանքներ ծովով^[3]:

Նավերի տեսակներ

Նավերը դասակարգվում են տարբեր առանձնահատկություններով, ըստ նշանակության, կառուցվածքի, տարողության և այլն:

Ըստ շարժման միջոցի

Ըստ շարժման միջոցի նավերը բաժանվում են՝

Ինքնագնաց
- Առագաստանավեր
- Շոգենավեր
- Ներքին այրման շարժիչով նավեր
- Էլեկտրական շարժիչով նավեր
- Ատոմային նավեր
- և այլն
Ոչ-ինքնագնաց՝ թիանավ, լաստանավ, կաբեստան, տուեր և այլն

Ըստ նշանակության

Ըստ նշանակության նավերը դասակարգվում են հիմնական երկու դասերի՝

ռազմանավեր - ավիակիր, հածանավ, ականակիր, էսմինեց և այլն
քաղաքացիական նշանակության նավեր - տանկեր, սառցահատ, կոնտեյներակիր, զբոսանավ, մարդատար, գիտա-հետազոտական և այլն

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ "The Columbian Exchange Արխիվացված 2011-07-26 Wikiwix" The University of North Carolina.
↑ Hoffmann, Jan; Asariotis, Regina; Benamara, Hassiba; Premti, Anila; Valentine, Vincent; Yousse, Frida (2016), Review of Maritime Transport 2016 (PDF), United Nations, էջ 104, ISBN 978-92-1-112904-5, ISSN 0566-7682
↑ «Ship». Wharton's concise dictionary. Universal Law Publishing. 2009. էջ 1168. ISBN 978-81-7534-783-0. «Կաղապար:-'Ship' means any vessel used for the carriage of goods by sea.»

Արտաքին հղումներ

[1] "The Columbian Exchange Արխիվացված 2011-07-26 Wikiwix" The University of North Carolina.

[UNCTAD-2] Hoffmann, Jan; Asariotis, Regina; Benamara, Hassiba; Premti, Anila; Valentine, Vincent; Yousse, Frida (2016), Review of Maritime Transport 2016 (PDF), United Nations, էջ 104, ISBN 978-92-1-112904-5, ISSN 0566-7682

[3] «Ship». Wharton's concise dictionary. Universal Law Publishing. 2009. էջ 1168. ISBN 978-81-7534-783-0. «Կաղապար:-'Ship' means any vessel used for the carriage of goods by sea.»

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:ship diagram-numbers.svg|thumb|upright=1.42|Նավի մասեր՝ '''1''':&nbsp; [[Ծխնելույզ (նավ)|Ծխնելույզ]]; '''2''':&nbsp;[[Նավախել]]; '''3''':&nbsp;[[Պտուտակ (շարժիչ)|Պտուտակ]] և [[Ավտողեկ]]; '''4''':&nbsp;[[Նավակող]]; '''5''':&nbsp;[[Խարիսխ]]; '''6''':&nbsp;[[Բուլբ]]; '''7''':&nbsp;[[Ցռուկ (նավ)|Ցռուկ]]; '''8''':&nbsp;[[Տախտակամած]]; '''9''':&nbsp;[[Վերնաշինվածք (նավ)|Վերնաշինվածք]]]]
 '''Նավ''', լողացող կառուցվածք, լողամիջոց, նախատեսված բեռների կամ ուղևորների տեղափոխման համար բավարար խորություն ունեցող ջրային զանգվածներով, կամ նախատեսված այլ մասնագիտացված գործողություններ կատարելու համար, օրինակ՝ [[ռազմանավ|մարտական գործողություններ]], գիտական հետազոտություններ, ձկնորսություն և այլն:
 Նավ եզրը վերաբերվում է ցանկացած ճարտարագիտական կառուցվածքի, որը ունի անջրաթափանց իրան, կարող է լողալ ջրի մակերևույթին կամ սուզվել ջրի մեջ ([[սուզանավ]]), ծառայելով որոշակի նպատակների:
@@ Տող 8. / Տող 8. @@
 Նավերը մեծ դեր են ունեցել մարդկության միգրացիաների և առևտրի զարգացման մեջ: Նավերի օգտագործման միջոցով մեծ զարգացում են ստացել գաղութատիրությունն ու ստրուկների առևտուրը: 15-րդ դարից սկսած [[Կոլումբոսի փոխանակում|նոր սննդատեսակները]] տեղափոխվեցին Ամերիկաներ և Եվրոպա, որը զարկ տվեց բնակչության շեշտակի աճին<ref>"[http://www.learnnc.org/lp/editions/nchist-twoworlds/1866 The Columbian Exchange] {{webarchive|url=http://archive.wikiwix.com/cache/20110726194333/http://www.learnnc.org/lp/editions/nchist-twoworlds/1866 |date=2011-07-26 }}" The University of North Carolina.</ref>: Նավերով է տեղափոխվում աշխարհի ապրանքաշրջանառության մեծ մասը:
-թվականի դրությամբ, աշխարհում կան 49 000 [[առևտրային նավ]]եր, որոնց հավաքական տարողությունը կազմում է համարյա 1,8 միլիարդ տոննա: Այս ծավալի մեջ 28% կազմում են [[նավթակիր տանկեր]]ները, 43% բեռնատար նավերը, և 13% [[կենտեյներակիր նավ]]երը<ref name = UNCTAD> {{Citation | last = Hoffmann  | first = Jan | first2 = Regina | last2 = Asariotis | first3 = Hassiba | last3 = Benamara | first4 = Anila | last4 = Premti | first5 = Vincent | last5 = Valentine | first6 = Frida | last6 = Yousse | title = Review of Maritime Transport 2016 | publisher = United Nations | page = 104 | date = 2016 | url = http://unctad.org/en/PublicationsLibrary/rmt2016_en.pdf | isbn = 978-92-1-112904-5 | issn = 0566-7682 }}</ref>:
+թվականի դրությամբ, աշխարհում կան 49 000 [[առևտրային նավ]]եր, որոնց հավաքական տարողությունը կազմում է համարյա 1,8 միլիարդ տոննա: Այս ծավալի մեջ 28% կազմում են [[նավթակիր տանկեր]]ները, 43% բեռնատար նավերը, և 13% [[կենտեյներակիր նավ]]երը<ref name = UNCTAD>{{Citation | last = Hoffmann  | first = Jan | first2 = Regina | last2 = Asariotis | first3 = Hassiba | last3 = Benamara | first4 = Anila | last4 = Premti | first5 = Vincent | last5 = Valentine | first6 = Frida | last6 = Yousse | title = Review of Maritime Transport 2016 | publisher = United Nations | page = 104 | date = 2016 | url = http://unctad.org/en/PublicationsLibrary/rmt2016_en.pdf | isbn = 978-92-1-112904-5 | issn = 0566-7682 }}</ref>:
 Համաձայն սովորույթի նավերին ջուր իջեցման պահին տրվում են անհատական անվանումներ:
 == Իրավական սահմանում ==
-[[Ծովային օրենք]]ում նավը սահմանվում է, որպես ինքնագնաց կամ ոչ-ինքնագնաց լողացող կառուցվածք, այսինքն մարդու կողմից արհեստական ստեղծված օբյեկտ, որը նախատեսված է [[ծով]]ում մշտական լողալու համար: Այս կամ այն կառուցվածքի նավ ճանաչելու համար հաշվի չի առնվում նրա վրա [[շարժիչ]]ի առկայությունը կամ անձնակազմի առկայությունը: [[Հնդկաստան]]ի նախատիպերի վրա հիմնված օրենսդրությամբ նավ է համարվում այն փոխադրամիջոցը, որը տեղափոխում է ապրանքներ ծովով<ref> {{cite encyclopedia  | title = Ship | encyclopedia = Wharton's concise dictionary | page = 1168 | publisher =  Universal Law Publishing | url = https://books.google.com/books?id=wLT0Vfh0TQsC&pg=PA1091 | date = 2009  | isbn = 978-81-7534-783-0 | quote = {{-'}}Ship' means any vessel used for the carriage of goods by sea. }}</ref>:
+[[Ծովային օրենք]]ում նավը սահմանվում է, որպես ինքնագնաց կամ ոչ-ինքնագնաց լողացող կառուցվածք, այսինքն մարդու կողմից արհեստական ստեղծված օբյեկտ, որը նախատեսված է [[ծով]]ում մշտական լողալու համար: Այս կամ այն կառուցվածքի նավ ճանաչելու համար հաշվի չի առնվում նրա վրա [[շարժիչ]]ի առկայությունը կամ անձնակազմի առկայությունը: [[Հնդկաստան]]ի նախատիպերի վրա հիմնված օրենսդրությամբ նավ է համարվում այն փոխադրամիջոցը, որը տեղափոխում է ապրանքներ ծովով<ref>{{cite encyclopedia  | title = Ship | encyclopedia = Wharton's concise dictionary | page = 1168 | publisher =  Universal Law Publishing | url = https://books.google.com/books?id=wLT0Vfh0TQsC&pg=PA1091 | date = 2009  | isbn = 978-81-7534-783-0 | quote = {{-'}}Ship' means any vessel used for the carriage of goods by sea. }}</ref>:
 ==Նավերի տեսակներ==
@@ Տող 28. / Տող 28. @@
 ** [[Ատոմային նավ]]եր
 ** և այլն
 * Ոչ-ինքնագնաց՝ [[թիանավ]], [[լաստանավ]], [[կաբեստան]], [[տուեր]] և այլն
 === Ըստ նշանակության ===